احسان جدیدی؛ پونه زار ^[1]– 23 تیر ماه، روزی که برای اولین بار بعد از انقلاب، جمهوری اسلامی ایران و قدرت‌های اول جهان(بخوانید استکبار جهانی) بر سر موضوعی خاص به جمع‌بندی مشترک رسیدند، در تاریخ ثبت خواهد شد. ولی سوای آن‌چه تاکنون در مورد این توافق گفته و شنیده شده است چند نکته در مورد این برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) قابل بازخوانی است:

1- بلافاصله بعد از اعلام توافق عده‌ای به خیابان‌ها ریختند و بدون اطلاع از متن جمع بندی و بدون اطلاع از این که بر سر چه چیزی توافق صورت گرفته شده است به شادی و پایکوبی پرداختند هر چند شاید بتوان گفت این عده به خاطر اعتمادشان به تیم مذاکره‌کننده به متن جمع بندی امیدوار بودند و تحریم‌ها را از بین رفته می‌دیدند.

البته باید به آن‌هایی که آمریکا را مدینه فاضله می‌دانند و با پرچم‌های آمریکا به خیابان آمده و ^[2] از رابطه بین ایران و آمریکا خوشحالی می‌کردند متذکر شویم ایران هیچ گاه با شیطان ارتباط برقرار نخواهد کرد.

2- در گزاره برگ ایرانی که پیش از مذاکرات توسط مردم سراسر کشور امضا شد در مورد تحریم‌ها آمده بود می‌بایست همه تحریم‌ها در روز توافق، به طور یکجا و برای همیشه لغو گردد. آیا در متن جمع بندی این سه دستورالعمل که خواسته رهبر معظم انقلاب هم بود رعایت شده است؟‌

3- در این توافق، گروه 1+5 و اتحادیه اروپا قبول کردند، در ازای گرفتن امتیازاتی از ایران، امتیازاتی به ایران بدهند و به قول سیدعباس عراقچی، مذاکره کننده ارشد کشورمان، این توافق یک بده بستان است. یکی از این امتیازات توقف گردش حدود ده هزار سانتریفیوژ از 16 هزار سانتریفیوز ایران است که در دولت قبل به بهره برداری رسیده و ^[2] فعال هستند. به بیان دیگر ما در این مذاکرات از چیزهایی هزینه کردیم که طی مقاومتمان در برابر استکبار و تسلیم نشدن در برابر استبداد و زورگویی‌های قدرت‌های برتر دنیا به دست آورده بودیم که اگر این دست‌آوردها را نداشتیم خدا می‌داند چه چیزهایی را باید برای رسیدن به توافق از دست می‌دادیم.

4- فراموش نکنیم عدد 5 کشورهای گروه 1+5 که طرف مقابل ما در مذاکرات هستند یعنی آمریکا، روسیه، چین، ^[2] انگلستان و فرانسه، خود دارای کلاهک‌های هسته‌ای هستند و کشورهایی از ما می‌خواهند که فناوری مرتبط با ساخت بمب هسته‌ای را نداشته باشیم که خودشان این بمب‌ها ر ^[2]ا ساخته و نگهداری می‌کنند و آمریکا به تنهایی در همین روزها از نسل جدید بمب هسته‌ای خود رونمایی کرد.

5- رفع تحریم‌ها از خیلی از جنبه‌ها برای کشور مفید است، پول‌های بلوکه شده ما برخواهد گشت، مبادلات بین المللی ما امکان‌پذیر خواهد شد و خیلی موارد دیگر ولی در طی مدتی که حتی در واردات دارو هم تحریم بودیم، خودمان موفق به ساخت خیلی از مواد مورد نیاز در داخل کشور شدیم. این محرومیت باعث سازندگی شد. در این شرایط بسیاری از صنایع در داخل کشور رونق گرفت.

با روانه شدن اجناس خارجی به کشور بدون شک بسیاری از صنایع داخلی آسیب خواهد دید، هرچند برخی از این صنایع به خاطر انحصاری بودن در کشور سوءاستفاده‌های زیادی از وضع موجود کردند.

اجناس خارجی در یک بازار رقابتی به وسعت میلیاردها نفر انسان به پیشرفت‌های قابل ملاحضه‌ای دست یافته‌اند و با ورودشان به کشور بدون شک کارخانه‌های تولیدی زیادی را تحت الشاع قرار خواهد داد و متأثر از واردات بیکار خواهد کرد. ^[2]

6- در پایان این ضرب المثل انگلیسی هم بی ربط به شرایط نیست که می‌گوید بعد از دست دادن با آمریکایی انگشتانت را بشمار.