به گزارش پایگاه تحلیلی خبری پونه زار ^[1] به نقل از ایلنا، بهرام قاسمی در نشست خبری خود با اصحاب رسانه ضمن تبریک روز خبرنگار و گرامیداشت یاد شهدای خبرنگار در پاسخ به این سوال که به غیر از دیدارهای دوجانبه چه بحث‌های جدی‌ در سفر مقام‌های بین‌المللی به ایران مطرح شد، گفت: ۱۰۵ کشور و ۹ سازمان بین‌المللی در مراسم تحلیف حضور داشتند و تا عصر دیروز ۱۳۵ دیدار انجام شد که به این تعداد افزوده خواهد شد. این دیدار‌ها تشریفاتی نیست و مسائل مهمی در این دیدارها مورد بحث مورد رایزنی قرار گرفته است.

آزمایش‌های موشکی ایران به هیچ کسی ارتباط ندارد

این دیپلمات عالی رتبه کشورمان در خصوص رفع بی‌اعتمادی ناشی از آزمایش‌های موشکی اظهار داشت: بحث اعتماد و آزمایش‌های موشکی بی‌ارتباط است. ادعای طرف مقابل بی‌اعتبار است. اقدامات امریکا هم به این بی‌اعتمادی‌ها افزوده است. آزمایش‌های موشکی ایران هم مساله‌ای دفاعی است و به هیچ کسی ارتباط ندارد.

او درباره توصیه‌های رهبری در گسترش تعامل با ایران تصریح کرد: بیانات رهبری و تاکید ایشان مساله مهمی است. جمهوری اسلامی ایران سعی کرده از سیاست‌های مسالمت‌آمیز در عرصه جهانی پیروی کند ولی تاکید ایشان مساله مهمی است که باید روی آن کار شود و این مساله در سیاست‌های وزارت خارجه در دولت جدید منظور خواهد شد.

قرار نیست مقامات عراقی برای سفر به جایی از ما اجازه بگیرند

قاسمی درباره موضع ایران نسبت به سفر عمارحکیم و مقتدی صدر به عربستان گفت: روابط ایران و عراق روابط حسنه‌ای است. ایران بنا به دلایل فرهنگی و تاریخی روابط گسترده‌ای در سطوح عالی دولتی و غیردولتی با عراق دارد ولی عراق دولت مستقلی است و قرار نیست مقامات عراقی برای سفر به جایی از ما اجازه بگیرند یا گزارش بدهند. این آمد و شد‌ها به خودشان ارتباط دارند و به ما ارتباطی ندارد.

او با اشاره به نشست اخیر سازمان همکاری اسلامی درباره فلسطین گفت: ظریف در نشست اخیر شرکت کرد که جلسه به جا و خوبی بود. فرصت خوبی برای دیدار با مقامات کشور‌های اسلامی در این سفر فراهم شد. نیاز بود در این باره سازمان همکاری اسلامی پیرو اهداف و وظایف خود موضوع فلسطین را مدنظر قرار دهد و از آرمان فلسطین حمایت و از مقاومت دفاع کند. من فکر می‌کنم این نشست توفیقات خوبی داشت.

قاسمی درباره اقدامات ایران برای حفظ برجام عنوان کرد: اظهارات و ادعای آمریکایی برای از بین بردن برجام خوابی است که تعبیر نخواهد شد. تلاش امریکا آن است که برجام بدست ایران تخریب شود ولی ایران پیشقدم برای نقض برجام نیست و در برابر بدعهدی‌ها و نقض برجام با خرمندی لازم اقدامات مقتضی را انجام خواهیم داد. به این منظور بعد از تحریم جدید کنگره اقدامات لازم و پاسخ‌های متناسب در هیات عالی نظارت بر برجام مورد بحث قرار گرفت و تصویب شد و در زمان لازم اعمال خواهد شد.

هیات انگلیسی با زاغری دیدار کرد

او گفت: ما برای حفظ برجام تلاش می‌کنیم و در تماس با کشورهای ذی نفع هستیم. موگرینی در تهران بود و فرصت خوبی بود در سطوح مختلف عالی رایزنی‌هایی با مقامات ما داشته باشد. با هیات‌های دیگر هم صحبت کردیم. راه ما دیپلماسی است و به تلاش‌هایمان ادامه خواهیم داد.

این دیپلمات برجسته کشورمان در پاسخ به این سوال که مصادیق نقض فاحش برجام چیست، گفت: مصادیق را هیات عالی نظارت مشخص می‌کند و در زمان لازم این هیات اظهارنظر خواهد کرد.

او درباره اینکه معاون وزیر خارجه بریتانیا روز گذشته از دیدار خود با نازنین زاغری خبر داده و گفته می‌شود رایزنی‌هایی برای تبادل او در حال انجام است.این مساله تا چه اندازه صحت دارد، گفت: هیات انگلیسی با خانم زاغری دیدار کرد. ما افراد دو تابعیتی را قبول نداریم. البته همسر ایشان انگلیسی است و صحبتی هم درباره تبادل انجام نشده است.

قاسمی در پاسخ به این سوال که آیا هیاتی از  عربستان به ایران خواهد آمد، گفت: بر اساس تفاهمی که میان دو کشور رخ داده قرار بود هیاتی از عربستان برای بازدید اماکن دیپلماتیک عربستان به تهران بیاید و بالعکس. چند هفته‌ای است که ویزای طرف سعودی صادر شده و قرار بود آنها با یک هواپیمای اختصاصی به ایران بیایند. مجوز پرواز صادر شد ولی به دلیل مشکلات بروکراتیک و نبود کانال اطلاع‌رسانی، اعلام این مساله به تاخیر افتاد.

منعی برای سفر هیات عربستان به ایران وجود ندارد

او گفت: آنها می‌توانند هر وقت بخواهند به ایران بیایند. ما نیز در شرف دریافت ویزا هستیم. منعی برای سفر هیات عربستان به ایران وجود ندارد. من اعلام می‌کنم آنها هم ویزا و هم مجوز پرواز را دریافت کردند و منعی برای آمدن به ایران نخواهند داشت.

سخنگوی وزارت خارجه کشورمان با اشاره به آخرین وضعیت تاسیس دفتر اتحادیه اروپا در ایران گفت: این مساله در جریان بررسی است هرگاه این موضوع به نتیجه برسد و آمادگی‌های لازم برقرار و مجوزها صادر شود مساله را اعلام خواهیم کرد. این مساله در دستور کار طرفین قرار دارد.

در ادامه خبرنگاری پرسید آیا تصمیمات اتخاذ شده در هیات عالی نظارت بر برجام به وزارت خارجه ابلاغ شده است و آیا در این تصمیمات، نشست وزرای خارجه برگزار خواهد شد که قاسمی پاسخ داد: فکر می‌کنم دولت ابلاغ‌های لازم را انجام داده است.  در رابطه با نشست وزرا تاریخی تعیین نشده و این موضوع در حد صحبت است. اگر هم این نشست قرار باشد برگزار شود و اتفاقی رخ بدهد آن را در زمان مقتضی اعلام خواهیم کرد.

بازرسی از اماکن نظامی بیشتر به یک طنز شباهت دارد

اور دباره پیام حضور گسترده هیات‌های خارجی در مراسم تحلیف گفت: این حضور گسترده رویکرد ایران‌دوستی در برابر ایران هراسی را نشان داد. همچنین این موضوع شکست بداندیشان و دشمنان فرامنطقه‌ای و بین‌المللی را نشان داد که در جهت تخریب چهره ایران تلاش کردند. حضور این هیات‌ها نشان بارزی از رد سیاست‌های ایران‌هراسی و ایران‌ستیزی است. ما در نقطه برتری قرار داریم و امیدواریم همه از این فرصت استفاده کنند.

سخنگوی وزارت خارجه تاکید کرد: این هیات‌ها در حوزه تشریفاتی در این مراسم حضور نداشتند بلکه فرصت مغتنمی برای گفت‌وگو در خصوص مساله مورد علاقه‌شان بود. تا دیروز آقای رییس‌جمهور ۲۷ دیدار، رییس مجلس ۳۰ دیدار و آقای ظریف ۲۸ دیدار داشتند. ما در فرصتی کوتاه درخصوص مسائل مهم در روابط دوجانبه منطقه‌ای و بین‌المللی توانستیم تبادل دیدگاه داشته باشیم و در خصوص مسائل مورد علاقه در موضوعات مختلف رایزنی کنیم.

قاسمی در پاسخ به این سوال که گفته می‌شود آمریکا درصدد مذاکره مجدد و بازرسی از اماکن نظامی است، گفت: این مساله بیشتر به یک طنز شباهت دارد. مساله جدیدی هم نیست ایران بازگشت به مسائل جدید نخواهد داشت. این مساله هم از‌‌ همان خواب‌های تعبیر نشدنی است.

بازیکنان در تبادل با باشگاه‌های خارجی بحث بازی با تیم‌های اسراییلی را مشخص کنند

او درباره حواشی دیدار دو فوتبالیست ایرانی در مقابل تیم صیهونیستی گفت: موضع ما نسبت به رژیم نامشروع اسراییل مشخص است که رژیم نامشروع و جنایتکاری است. سیاست ایران در حوزه وزرش عدم رویارویی با تیم‌های اسراییلی است. پاسخ دادن به این سوال هم مربوط به وزارت وزرش است که فکر می‌کنم این وزارتخانه در‌‌ همان روزهای اول نسبت به این موضوع واکنش نشان داده و آن را محکوم کرده است.

قاسمی افزود: با این وجود، باشگاه‌های ایران یا وزارت ورزش و بازیکنان در تبادل با باشگاه‌های خارجی باید توجه کنند و در قرارداد‌ها بحث بازی با تیم‌های اسراییلی را مشخص کنند. البته بازیکنان ما هم جزو هم وطنان ما هستند و مواضع‌شان مشخص است. با این حال من اطلاعی ندارم در قراردادهای این افراد این مساله مدنظر قرار گرفته یا خیر.

سخنگوی وزارت خارجه درباره پاسخ ایران به استاندارد دوگانه امریکا در خصوص موشک‌های ماهواره‌بر گفت: سیاست موشکی ایران مشخص است. در بخش بازدارندگی و دفاعی، ما سیاست‌هایمان را ادامه خواهیم داد. درخصوص بحث اخیر موشک ماهواره‌بر سیمرغ که بحث جدیدی بود، موفقیت‌های خوبی حاصل شده و گام بلندی برداشتیم ولی امریکا سیاست‌های دو گانه‌ای را دنبال می‌کند که قابل قبول نیست. آن‌ها در تلاش برای منحصر کردن علوم و امکانات هستند که امری محکوم است و باید جامعه جهانی با آن برخورد کند. ما نباید اجازه دهیم امریکا با روش‌های سیاسی با این موضوعات برخورد کند.

شاید در ترجمه سخنان آقای صدر اشتباهی صورت گرفته باشد

قاسمی در پاسخ به این سوال که گفته می‌شود مقتدی صدر پس از بازگشت از عربستان صحبت‌های ضدایرانی را مطرح کرده است و گفته ایران نمی‌تواند در مسائل عراق دخالت کند. موضع شما در برابر این سخنان چیست، اظهار داشت: آقای مقتدی صدر می‌توانند در خصوص موضوعات مختلف اظهارنظر کنند. ولی سخنان مطرح شده و منسوب به ایشان در مورد ایران را نباید جدی گرفت. شاید در ترجمه سخنان آقای صدر اشتباهی صورت گرفته باشد. ^[1]

او ادامه داد: من امیدوارم این مسائل از سوی ایشان مطرح نشده باشد.

این دیپلمات عالی‌رتبه کشورمان در پاسخ به این سوال که طی روزهای گذشته با وساطت مصر و روسیه میزان مناطق کاهش تنش افزایش یافته است آیا این توافقات خارج از آستانه به مذاکرات میان تهران، آنکارا و مسکو ضربه نخواهد زد، آیا طرف روسی با ایران و ترکیه در این باره ارتباط دارد؟ تصریح کرد: آرزوی ما درباره سوریه تثبیت آتش‌بس، امنیت و ثبات این کشور است و هر کشوری که بتواند در جهت آتش‌بس، ثبات و امنیت سوریه گام بردارد، ما از تلاش‌هایش استقبال می‌کنیم.

ایران علاقه‌مند به مفاهمه و رایزنی با کشورهای همسایه است

قاسمی با بیان اینکه مهم‌ترین هدف مذاکرات آستانه در جهت ایجاد آتش‌بس، امنیت و ثبات است، خاطرنشان کرد: ما در این روند فعال هستیم و می‌توانیم از کمک دیگران هم استفاده کنیم. در این جهت فردا و پس‌فردا نشست کار‌شناسی مذاکرات آستانه در تهران برگزار می‌شود و در هفته اول شهریورماه نشست آستانه در سطوح عالی را خواهیم داشت. ما امیدواریم این تماس‌ها کمک شایانی به تثبیت آتش‌بس، امنیت و ثبات سوریه کند.

او در پاسخ به این سوال که بسیاری معتقد هستند استقبال خوب عربستان از حجاج و مصاحبه اخیر وزرای خارجه ایران و عربستان نشانه تغییر رویکردهای ریاض نسبت به تهران است. آیا عربستان سیاست‌های خود را نسبت به ایران تغییر داده است، ابراز داشت: اینکه عربستان سیاست‌هایش را تغییر دهد، خیلی خوب است و ما مخالف آن نیستیم و آن‌ها را به این کار تشویق می‌کنیم و به آن‌ها توصیه می‌کنیم مشی جدیدی داشته باشند.

رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و وزارت امور خارجه با اشاره به مصاحبه ظریف و الجبیر در اجلاس استانبول بیان کرد: آنچه در حاشیه اجلاس سازمان همکاری اسلامی در استانبول رخ داد، طبیعی است و نمی‌توان آن را نشانه اتفاقی خاص دانست ولی امیدواریم عربستان رفتارهای خود را اصلاح کند.

قاسمی تاکید کرد: ‌ایران علاقه‌مند به مفاهمه و رایزنی با کشورهای همسایه است؛ چراکه همه با حرکت‌های جمعی می‌توانیم دورنمای بهتری را برای مردم منطقه ترسیم کنیم.

متوجه یک احترام جهانی معنادار در این برهه برای ایران هستیم

او در پاسخ به این سوال که با وجود حضور گسترده هیات‌ها به نظر می‌رسد سطح شرکت‌کنندگان مطلوب نبود و مقامات عالی کشورهای منطقه مانند قطر، آذربایجان، ترکیه و… در مراسم تحلیف حضور نداشتند. دلیل این رخداد چه بود؟ یادآور شد: سطح شرکت‌کنندگان با توجه به اینکه شاهد آغاز دور دوم ریاست جمهوری آقای روحنی بودیم، سطح خوبی بود. عموماً در دور دوم تعداد هیات‌ها کمتر است اما ما می‌دانیم که در دوره اول تنها ۴۷ کشور حضور داشتند اما در اجلاس اخیر شاهد حضور ۱۰۵ کشور در ۹ سازمان بین‌المللی بودیم که تفاوت چشمگیری داشته است.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی افزود: از سویی مراسم تحلیف در ماه آگوست برگزار شد که اصولاً این ماه، زمان استراحت مقامات عالی کشور‌ها است و از طرف دیگر هم در حوزه آسیا اجلاس وزرای امور خارجه آ. سه. آن برگزار می‌شد. با این حال اگر به لیست مدعوین منصفانه نگاه شود، ما متوجه یک احترام جهانی معنادار در این برهه برای ایران هستیم.

عکس‌های یادگاری معانی و تعابیر خاص خود را دارد

خبرنگاری عکس نمایندگان با فدریکا موگرینی را تحقیرآمیز دانست و از آن به عنوان سلفی تحقیر نام برد و پرسید وزارت امور خارجه چه برخوردی با این نمایندگان و حسن قشقاوی معاون وزیر خارجه در این باره خواهد کرد که قاسمی پاسخ داد: در این باره من اظهارنظر نمی‌کنم. این اتفاق در صحن مجلس رخ داده و با توجه به تفکیک قوا من در این رابطه حرف نمی‌زنم. بهتر است این سوال را از سخنگویان مجلس بکنید. من در این باره تنها چند عکس را دیده‌ام و اگر لازم بود بعداً در این باره پاسخ خواهم داد.

در ادامه این سوال خبرنگار دیگری پرسید که آقای احمدی‌نژاد هم با ملوانان بازداشت‌شده انگلیسی در هنگام آزادی عکس گرفتند که برخی‌ها هم در آن زمان آن را تحقیرآمیز قلمداد کردند. آیا این عکاسی‌ها با پروتکل‌های دیپلماتیک مغایرت دارد؟ که سخنگوی وزارت امور خارجه عنوان کرد: این سوالات مربوط به سوالات داخلی است اگر خانم موگرینی در این باره اظهارنظر کرده بود من حتماً پاسخ می‌دادم. در خصوص عکاسی هم من استعدادی ندارم ولی عکس‌های یادگاری معانی و تعابیر خاص خود را دارد.

متکی به توانمندی‌های جوانان خود هستیم

او درباره مشکلات موجود در روابط بانکی ایران هم گفت: ‌ مشکلاتی در عرصه بانکی وجود دارد که علل مختلف فنی و سیاسی دارد و این دلایل بسیار است. بدعهدی‌ها و فشارهای آمریکا فضاسازی‌های روانی و تلاش برای پیشبرد پروژه ایران‌هراسی از جمله مسائلی بود که در این راستا اندکی کار ما را سخت کرد. همچنین وجود سهام‌دارانی از کشورهای خاص در برخی از بانک‌ها که علاقه ندارند روند بانکی ما با موسسات مالی و اعتباری بزرگ تسهیل شود، در این رابطه اثرگذار بوده است. با این وجود ما شاهد برقراری روابط بانکی میان ایران با بانک‌های جهانی هستیم هرچند که هنوز مشکلاتی وجود دارد.

قاسمی در رابطه با دیدار معاون نخست‌وزیر روسیه با وزیر دفاع و رایزنی‌های طرفین در خصوص مسائل نظامی و دفاعی هم اظهار داشت: ما با روسیه در ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی ارتباطاتی داشته و خواهیم داشت و با توجه به روند مباحث و همکاری‌های منطقه‌ای، این همکاری‌ها طبیعی است و آن را ادامه خواهیم داد.

او اضافه کرد: در گذشته میان تهران و مسکو برخی همکاری‌هایی مانند مسئله s۳۰۰ وجود داشته و ما آن را اعلام کرده‌ایم ولی ما متکی به توانمندی‌های جوانان خود هستیم که گام‌های بلندی در عرصه مسائل دفاعی و بازدارندگی برداشته‌اند ولی این موضوع مانعی برای همکاری‌هایی میان طرفین نیست.

این دیپلمات عالی‌رتبه کشورمان در رابطه با ادعای نیویورک تایمز در خصوص سیاست‌های ایران در قبال افغانستان گفت: روابط ایران و افغانستان کاملاً مشخص است. ایران از دوران اشغال افغانستان همواره با مردم افغانستان بوده و خواهیم بود. ما فرهنگ، تاریخ و زبان مشترکی داریم و این علاقه میدان طرفین وجود دارد.

به کشوری اجازه دخالت در امور داخلی‌مان را نمی‌دهیم

قاسمی با بیان اینکه ایران همکاری‌های گسترده‌ای با دولت افغانستان داشته و این همکاری‌ها را ادامه خواهد داد، اظهار داشت: هر از چندگاهی به خاطر برخی مسائل داخلی و یا مرزی ما مسائلی را با افغانستان داریم ولی همواره سعی کرده‌ایم آن‌ها را در ارتباطات مستمر حل کنیم. ثبات، امنیت و استقلال افغانستان برای ما بسیار مهم است. یکی از اصول ما در سیاست خارجی که در قانون اساسی هم مورد اجرا قرار گرفته است، عدم مداخله در امور داخلی کشور‌ها است. ما به کشوری اجازه دخالت در امور داخلی‌مان را نمی‌دهیم و در امور داخلی دیگر کشور‌ها هم دخالت نخواهیم کرد. ما دخالت دیگران را محکوم می‌کنیم و در مسائل داخلی افغانستان نه حضور داشته و نه دخالت می‌کنیم.

او در پایان و در پاسخ به این سوال نظر وزارت امور خارجه در رابطه با تغییر اساسنامه این وزارتخانه برای فعالیت بیشتر در امور اقتصادی چیست؟ گفت: لازم است از فعالیت اقتصادی وزارت امور خارجه دفاع کنم. چه در ستاد و چه در نمایندگی‌های وزارت امور خارجه تلاش‌های ویژه‌ای را برای فعالیت‌های اقتصادی داشته‌ایم و این جفا است که بگوییم وزارت امور خارجه در حوزه مسائل اقتصادی تلاش‌های لازم را انجام نداده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه در تمامی مسائل روابط تجارت خارجی پای وزارت امور خارجه دیده می‌شود، تصریح کرد: هرچقدر در این حوزه تلاش بیشتری شود جا دارد و ما باید در جهت تقویت وزارت امور خارجه در این باره گام برداریم و این کار در دولت دوازدهم صورت می‌گیرد.

قاسمی افزود: از اهداف وزارت امور خارجه در دولت دوازدهم فعال‌تر شدن دیپلماسی اقتصادی است ولی بحث اساسنامه با چارت این وزارتخانه و فعالیت‌های اقتصادی ارتباطی ندارد. اساسنامه وزارت امور خارجه که بسیار قدیمی است و از آن به عنوان اساسنامه‌ای مطلوب و باکیفیت تعبیر می‌شود، دست ما را برای فعالیت ‌های اقتصادی نبسته و بیشتر مربوط به آیین‌نامه منشوری دیپلمات‌های ما است.