اولین پیروزی بزرگ ارتش عراق از زمان تصرف شهر موصل چگونه رقم خورد؟+عکس
به گزارش سایت تحلیلی خبری پونه زار به نقل از صاحب نیوز، ارتش و نیروهای مسلح عراق در عملیاتی دقیق و حساب شده موفق شدند، شهر «الرمادی»، مرکز استان مرزی «الانبار»، در غرب عراق را از سیطره گروه تروریستی تکفیری «داعش» آزاد کنند.
عملیات موفقیت آمیزی که دارای ابعاد و بازتاب های متعدد و مهمی هم برای داعش و هم برای بغداد درپی دارد.
*استان الانبار و اهمیت راهبردی آن
استان «الانبار»، واقع در غرب عراق بزرگ ترین استان این کشور شمرده می شود، به گونه ای که یک سوم مساحت عراق را به خود اختصاص و جمعیتی بالغ بر یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفر – براساس آمار ژوئن سال ۲۰۱۳ میلادی – نفر را در خود جای داده است.
الانبار از لحاظ جغرافیایی از شمال به دو استان صلاح الدین و نینوا و از شمال غربی به سوریه، از غرب به اردن، از شرق به بغداد، از جنوب به عربستان سعودی و از جنوب شرقی به دو استان کربلا و نجف محدود می شود.
مرکز استان الانبار شهر «الرمادی» است و از لحاظ تقسیمات اداری ۸ شهرستان القائم، عانه، راوه، حدیثه، هیت، الرمادی، الفلوجه و الرطبه را دربر می گیرد.
*موقعیت و اهمیت شهر الرمادی
شهر «الرمادی» به عنوان مرکز استان الانبار به دلیل نزدیکی به بغداد، از اهمیت زیادی برخوردار است، به گونه ای که این شهر تنها ۱۱۰ کیلومتر با بغداد فاصله دارد.
وسعت شهر الرمادی به اندازه شهر «موصل»، مرکز استان «نینوا» است. این شهر در حاشیه رود فرات قرار دارد و شاهراه ارتباطی بغداد به مناطق مرزی سوریه و اردن محسوب می شود.
از همه مهم تر شهر الرمادی در ۱۱۰ کیلومتری غرب بغداد واقع شده و یکی از شهرهای سنی نشین عراق است. در این شهر ده ها عشیره اهل سنت مانند عشایر الدلیم، آلبو ریشه، آلبو خلیفه، آلبو علوان، آلبو عبید، آلبو فهد، آلبو عساف و آلبو ذیاب از گذشته های دور زندگی می کنند و به لحاظ سیاسی زمانی مرکز اپوزیسیون ضد دولتی به ویژه در دوره نخست وزیری «نوری المالکی» در سال های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ بود، زیرا شیوخ عشایر الرمادی همواره از دولت مرکزی ناراضی بوده و ادعا داشتند، بغداد با آنها تعامل تبعیض آمیزی دارد و همواره تلاش داشته آنها را به حاشیه براند.
این ادعاهای شیوخ عشایر الرمادی درحالی مطرح می شود که اگر نگاهی به راهبردهای امنیتی و سیاسی دولت های عراق از سال ۲۰۰۳ تا به حال داشته باشیم، خواهیم دید که این شهر و استان الانبار جایگاه ویژه ای را در راهبردهای بغداد داشته اند.
*بهره برداری از اعتراضات عشیره ای
صرف نظر از بر حق بودن یا بر حق نبودن اعتراض های عشایر شهر الرمادی و استان الانبار این اعتراض ها و نارضایتی ها به دستاویزی برای داعش تبدیل شدند تا با بهره برداری از این نارضایتی ها زمینه توسعه و گسترش نفوذ خود در استان الانبار به طور عام و شهر الرمادی به طور خاص را فراهم کند.
آنچه امید داعش به تصرف الرمادی را افزایش می داد، سابقه مبارزاتی عشایر این منطقه با اشغالگران آمریکایی پس از سقوط رژیم دیکتاتوری بعث به رهبری صدام حسین و وجود گروه های تکفیری مرتبط با شبکه القاعده بود که مشرب و دیدگاه مشترک و نزدیکی با داعش دارد.
این درحالی است که داعش از سال ۲۰۱۳ در استان الانبار حضور داشته است. در همان زمانی که معارضین دولت مرکزی خیمه های تحصن بر پا کرده و رسانه های عربی و غربی از این موضوع حماسه آفریده بودند، داعش مشغول زمینه سازی و ایجاد پایگاه های غیر قابل دسترس برای خود بود. در ان زمان آمریکایی ها مانع تحرک ارتش عراق در این استان شده و در نتیجه داعش موفق شد هسته های اولیه خود را در استان ایجاد کند.
بنابراین از ابتدای حضور داعش در استان الانبار، شهر الرمادی یکی از مهمترین اهداف این گروه بود و علی رغم حضور و مقاومت نیروهای ارتش عراق و برخی از عشایر بومی منطقه این گروه اواسط می گذشته پس از حمله از سه محور مربع امنیتی این شهر که ساختمان های ادارات مهم دولتی و حکومتی مانند استانداری، مقر فرماندهی پلیس و ارتش و .. را در خود جای داده، تصرف و شهر الرمادی سقوط کند.
سقوط الرمادی داعش را به رویایش یعنی تصرف «بغداد» نزدیک تر کرد، به ویژه آنکه در زمان سقوط الرمادی داعش بر حدود ۸۰ درصد از استان الانبار تسلط یافته بود و آخرین دژ باقی مانده برای رسیدن به بغداد، شهر «فلوجه» در شرق این استان تلقی می شد.
این موضوعی نبود که از نگاه دولت عراق دور مانده باشد، به همین دلیل بلافاصله پس از سقوط الرمادی به دست داعش، «حیدر العبادی»، نخست وزیر عراق از واحدهای مردمی این کشور موسوم به «الحشد الشعبی» خواست که برای مقابله با داعش آماده شوند.
*تشکیل «حشد الشعبی»، آغاز آزادسازی عراق از سیطره داعش
پس از آنکه داعش بهار ۲۰۱۴ میلادی با حمله به عراق، بخش های زیادی از مناطق غربی و شمال غرب این کشور از جمله شهر «موصل»، مرکز استان «نینوا» را تصرف کرد، مرجعیت عالی دینی عراق، «آیت الله سیستانی» با صدور فتوای جهاد کفایی از جوانان و مردان این کشور خواستند، به کمک ارتش و نیروهای مسلح عراق و مقابله با خطر تروریسم تکفیری داعش بشتابند.
به این ترتیب سه ماه پس از اشغال موصل عملیات آزادسازی این شهر و دیگر نقاط تحت تصرف داعش در عراق توسط نیروهای مسلح و ارتش عراق با همکاری نیروهای بسیج مردمی این کشور آغاز شد.
طی بیش از یک سال که از آغاز عملیات های ارتش عراق و حشد الشعبی این کشور می گذرد، این نیروها موفقیت ها و پیروزی های چشمگیری را محقق کردند که مهمترین آنها عبارتند از:
– با آزادسازی مناطق راهبردی اسکندریه، المسیب و جرف الصخر که مرکز اصلی داعش در ولایت جنوب شمرده می شد، استان بابل به طور کامل از آزاد و وجود داعش پاکسازی شد.
– بغداد، پایتخت عراق اگرچه در زمان حمله داعش از نفود این گروه مصون ماند، اما مناطق اطراف آن که به کمربند امنیتی بغداد معروف هستند، شاهد تلاش حملاتی از سوی داعش با هدف تصرف این مناطق بود، اما از زمان آغاز عملیات ارتش و نیروی حشد الشعبی عراق ضمن دفع حملات داعش به کمربند امنیتی بغداد از جمله مناطق اللطیفیه، الیوسفیه، المحمودیه، ابوغریب، عرب جبور، التاجی، الطارمیه، المشاهده، النباعی و الرضوانیه و در دست گرفتن کنترل این مناطق کنترل استان بغداد را نیز به طور کامل در دست گیرند.
– استان دیاله در شرق عراق و هم مرز با ایران از دیگر مناطق عملیاتی ارتش و نیروهای حشد الشعبی عراق بود. داعش در این استان بر مناطق السعدیه، جلولاء، العظیم، المقدادیه، المنصوریه، الخالص و بخشی از مناطق بعقوبه و حمرین سیطره داشت که نیروهای ارتش و حشد الشعبی عراق موفق به آزادسازی و پاکسازی تمام این مناطق شدند تا این استان دیاله نیز از وجود عناصر بازمانده رژیم بعث و داعش آزاد و پاکسازی شود.
– استان صلاح الدین از دیگر مناطق مورد حمله داعش بود که بعد از حمله به این استان، بخش اعظم این استان را تصرف کردند و در اقدامی جنایت کارانه صدها تن از نیروهای پایگاه هوایی اسپایکر را به شکلی وحشیانه قتل عام کردند. نیروهای ارتش و حشد الشعبی عراق در عملیات های موفق شدند، شهرهای تکریت، الدور، سامراء، بلد، الضلوعیه، الاسحاقی، یثرب، الطوز، الدجیل، بیجی، آمرلی، سلیمان بیک، بنکجه، التاجی، الضلوعیه وهمچنین مناطق العلم و المعتصم را آزاد کردند تا جمعا ۸۵ درصد از استان صلاح الدین از وجود داعش آزاد و پاکسازی شده باشد.
– هم اکنون بیش از ۹۰ درصد استان کرکوک تحت کنترل نیروهای ارتش و حشد الشعبی عراق است و فقط بخش کوچکی از این استان در تصرف داعش است.
– استان نینوا در شمال عراق و از مناطق نفت خیز این کشور و موصل مرکز این استان پایگاه اصلی داعش به شمار می آید. هم اکنون مناطق شمالی این استان تحت کنترل نیروهای پیشمرگه کُرد و مناطق جنوبی استان از جمله شهر «البعاج» تحت اشغال داعش است.
– استان الانبار از مناطق مهم تحت نفوذ داعش به شمار می آید تا پیش از آزادسازی شهر الرمادی، داعش علاوه بر تصرف بخش هایی از شهر الرمادی، کنترل بخشی از شهر فلوجه و گذرگاه مرزی القائم با کشور سوریه و منطقه الرطبه واقع در غرب استان را تحت اشغال خود دارد.
*آزادسازی شهر الرمادی
در ادامه عملیات نظامی ارتش و حشد الشعبی عراق این نیروها موفق شدند، شهر الرمادی را آزاد کنند. ارتش عراق در بیانیه ای آزادی شهر الرمادی از اشغال داعش را اعلام کرد و سخنگوی ارتش این کشور در این بیانیه تاکید کرد که شهر الرمادی به طور کامل از لوث تروریست های تکفیری داعش آزاد شده است.
این بیانیه تصریح کرد که در این عملیات که آزادسازی ۳۴ منطقه مرکز استان الانبار را درپی داشت، ۱۱ تشکل نظامی عراقی مشارکت داشتند.
*اهمیت آزادسازی الرمادی
اهمیت آزادسازی شهر الرمادی را می توان در موارد زیر ملاحظه کرد:
– این اولین پیروزی بزرگ ارتش و نیروهای مسلح عراق از زمان تصرف شهر موصل توسط داعش و بخش های گسترده ای از مناطق این کشور در ژوئن ۲۰۱۴ میلادی شمرده می شود.
– با آزادسازی شهر الرمادی حضور داعش به مناطق سنی نشین غرب عراق محدود خواهد شد که زمینه را برای قطع خطوط ارتباطی این گروه تکفیری و گستره جغرافیایی آن با مناطق تحت تصرف داعش در سوریه خواهد شد. الرمادی و استان الانبار حلقه ارتباط بین استان رقه سوریه و استان نینوا عراق که در تصرف داعش است، شمرده می شود.
– آزادسازی الرمادی در عمل امکان هرگونه پیشروی داعش به سمت بغداد و شهرهای جنوب عراق را از بین می برد.
– آزادسازی الرمادی و پیروزی بر داعش در این منطقه سنی نشین با تلاش های ارتش و نیروهای مسلح عراق صورت گرفت و حضور و مشارکت حشد الشعبی در این عملیات که در عملیات های پیشین نقش اساسی و اصلی را داشتند، محدود بود، این موضوع به این جهت حائز اهمیت است که مانع دستاویز قرار گرفتن این حضور توسط برخی از جریان ها و طرف ها برای تحریک طوایف سنی خواهد شد، چون در آزادسازی تکریت، زادگاه «صدام حسین»، دیکتاتور معدوم عراق حضور این نیروها که اغلب افراد آن شیعی هستند، موجب بروز تنش هایی طایفه ای در این شهر شده بود.
– آزادسازی شهر الرمادی زمینه را برای تدارک نبرد موصل و آزادسازی این شهر و نابودی امارت اسلامی مورد ادعای داعش هموار خواهد کرد.
– آزادسازی الرمادی نقش و عملکرد ائتلاف بین المللی ضد داعش به رهبری آمریکا را زیر سوال می برد و این سوال مهم را مطرح می کند که این ائتلاف چه هدفی را در عراق دنبال می کند.
– آزادسازی الرمادی آغاز مرحله تضعیف داعش نه تنها از حیث دستیابی به تجهیزات و تسلیحات نظامی است، بلکه مهم تر از آن قاچاق مواد مخدر از سوریه به عراق است.
جالب است، بدانید مواد مخدر یکی از مهم ترین ابزارهای داعش در سیطره و داشتن کنترل بر عناصرش، از جمله عناصر انتحاری این گروه تکفیری شمرده می شود. گزارش های متعددی تاکنون منتشر شده که تاکید می کند، سرکردگان داعش پیروزی های خود را تنها با تکیه بر عناصری به دست آورده که معتاد به مواد مخدر بوده و از مواد مخدری چون شیشه استفاده می کنند که به آنها توانایی و قدرتی بیش از توان یک انسان عادی می دهد.
*داعش پس از آزادسازی الرمادی
درپی آزادسازی الرمادی داعش اقدام به انتقال صدها دستگاه زره پوش و تجهیزات و تسلیحات نظامی خود از شهر الرمادی به شهر موصل در واپسین ساعات شب با استفاده از تاریکی شب و کاهش دما در این ساعات کرد.
منابع محلی در این خصوص تصریح می کنند که داعش این تجهیزات و تسلیحات را در شماری از مساجد شهر موصل قرار داده و عناصر خود را در آنها مستقر کرده است.
افزون بر آن داعش تدابیر امنیتی خاصی را در موصل اتخاذ و عناصر خود را در خیابان ها و تقاطع های اصلی شهر موصل از بیم قیام مردمی یا هرگونه اقدام مسلحانه در این شهر مستقر کرده است.
*نقش عربستان در الرمادی
از سوی دیگر منابع امنیتی عراقی افشا کردند که دستگاه مبارزه با تروریسم این کشور پس از آزادسازی شهر الرمادی و ورود به این شهر طی بازرسی مواضع و پایگاه های داعش در الرمادی به گذرنامه ها و کارت های شناسایی و شماره خودروهایی را کشف و ضبط کرده که عناصر داعش پس از فرار از این شهر آنها را باقی گذاشته بودند.
این اسناد و مدارک تاکید می کند که عربستان سعودی نقش خطرناک و مهمی را در حمایت از تروریسم در عراق و دیگر کشورهای منطقه داشته است.
به گفته این منابع نیروهای وابسته به دستگاه مبارزه با تروریسم عراق همچنین دستگاه های ارتباطی مختلفی کشف کردند که مکالمات سرکردگان میدانی این گروه را ضبط کرده و در آنها سرکردگان داعش به حمایت مالی و نظامی آشکار و مستقیم عربستان سعودی اشاره کرده اند.