به گزارش پایگاه خبری تحلیلی پونه زار، شهرستان فریدونشهر در غربیترین بخش استان اصفهان واقع در زاگرس مرکزی، مهمترین منبع آبی این استان است. برخورداری این شهرستان از موهبتهای خدادادی مانند طبیعت کوهستانی با بالاترین میزان بارش برف و باران در کشور، خاک حاصلخیز کشاورزی، پوشش گیاهی گسترده دارای ارزش غذایی و دارویی و غیره که هر یک ظرفیتی مهم به حساب میآیند، اهمیت این نقطه از استان را گوشزد میکند.
زمانی که یک نقطه از استان از چنین اهمیتی برخوردار باشد، که منبع تأمین آب استان باشد، صادرکننده محصولات کشاورزی باشد، رویشگاه گیاهان دارویی با ارزش بالا باشد، تأمینکننده گوشت گرم گوسفند و گوساله باشد و غیره، باید بیشتر از جاهای دیگر در حیطه بهداشتی مورد مراقبت واقع شود.
در سالهای اخیر نیترات آب چندین چاه تأمینکننده آب شرب برخی روستاهای پایین دست فریدونشهر از حد مجاز بالا رفت تا جایی که این منابع آبی از سیستم آب شرب این روستاها حذف شدند و با هزینههای گزافی برای آنها منابع آبی جدید تأمین شد. کارشناسان یکی از علل احتمالی این اتفاق را نشت فاضلاب شهر فریدونشهر به منابع آب زیرزمینی و افزایش نیترات این آبها عنوان کردند.
حتی اگر احتمال این مسأله وجود داشته باشد، ضروری است اقدامات لازم برای پیشگیری از این مسأله انجام شود. شهر فریدونشهر به علت ارتفاع بالا مشرف بر روستاهای شرقی در حوزه دهستان برفانبار و حتی خود شهر برفانبار است و میتواند نشت فاضلاب این شهر به منابع آب زیرزمینی موجب آلوده کردن منابع آب شرب این مناطق شود.
ضمن این که عمده اراضی تولیدکننده محصولات کشاورزی در همین روستاها واقع شدهاند لذا نیترات بالای آبهای زیرزمینی که برای آبیاری این محصولات استفاده میشوند، میتوانند سلامت محصولات کشاورزی تولیدی این مزارع را نیز تهدید کند.
ماجرای بازگرداندن محصولات کشاورزی صادر شده به برخی کشورها از جمله روسیه را به خاطر داشتن عناصری بالاتر از حد مجاز مانند نیترات به یاد داریم. آیا نمیشود تصور کرد یک علت بالا بودن نیترات، همین دلیلی باشد که بیان کردیم، یعنی آلوده بودن منابع آب زیرزمینی به دلیل نشت حجم بالای فاضلاب انسانی به لایههای زیرین زمین.
ماجرا از آنجایی حساستر میشود که توجه داشته باشیم عمده نزولات جوی استان که موجل تغذیه آبهای زیرزمینی شهرستانهای پایین دست میشود، در شهرستان فریدونشهر رخ میدهد و در این شهرستان به درون زمین نفوذ میکند. یعنی حتی این مسأله ممکن است سلامت آبهای زیرزمینی شهرستانهای پایین دست حوزه آبریز زایندهرود را نیز تهدید کند.
برای درک بهتر این مسأله کافی است سری به فریدونشهر بزنیم و در کوچه و خیابانهای آن قدم بزنیم. این شهر کوهستانی بر روی بستری سنگی قرار دارد که این بستر در برخی نقاط به سطح زمین خیلی نزدیک است. لذا در خانههای مسکونی که در این نقاط قرار دارند شاهد آن هستیم که علیرغم حفر چاههای فاضلاب، ظرف مدت یکی دو هفته این چاهها پر شده و با حجم قابل توجهی در کوچه و خیابان سرریز میشوند.
هزینه هر بار تخلیه این چاههای فاضلاب حدود 500 هزار تومان است و برای چهار مرتبه تخلیه در یک ماه، هر صاحب خانه باید دو میلیون تومان تنها بابت این مسأله پرداخت کند که در این اوضاع اقتصادی در شهرستانی مانند فریدونشهر که کمبود درآمد و بیکاری بیداد میکند، بسیار سنگین است.
این که بالا آمدن چاههای فاضلاب سلامت مردم را به خطر انداخته و هزینههای گزافی را بر بسیاری از مردم فریدونشهر تحمیل میکند، یک جنبه این مسأله است.
جنبه دیگر این است، که چاه بیشتر خانههای دیگر که بالا نیامده و به درون زمین نفوذ میکنند، کجا میرود!؟ این جا است که سطور اول این نوشتار را تأیید میکند. این فاضلاب به لایههای زیرین زمین نشت میکنند.
راهکار این مسأله تنها احداث شبکه فاضلاب برای کنترل این وضعیت، جمعآوری فاضلاب شهر و هدایت آن به سمت تصفیهخانه است.
احداث شبکه فاضلاب فریدونشهر و جلوگیری از آلوده شدن منابع آبی زیرزمینی برای مقابله با خطر بهداشتی که هم سلامت مردم فریدونشهر را به خطر انداخته و هم خطری برای مناطق پایین دست است، ضروری است و باید در اولویت توجه قرار گیرد.
اما نبود شبکه فاضلاب شهری، مشکلات دیگری را نیز به همراه داشته است. چاههای جذبی فاضلاب علاوه بر آلوده کردن منابع آبی و چشمههایی که میتوانست یک زمانی راه حل عبور این شهرستان از بحران کمآبی باشد، سبب ایجاد حفرههای درون زمینی و نشست زمین شده است. این حفرهها بعضاً کشف و رفع شده است اما معلوم نیست هنوز چه مقدار از آنها وجود داشته و در آینده چه خطراتی را به بار بیاورد!
این پروژه سالها است به خاطر کمبود بودجه به اجرا درنیامده است در حالی که در این مدت میلیاردها تومان بودجه کشور صرف امور غیرضروریتر شده است. قطعاً احداث شبکه فاضلاب فریدونشهر که با سلامتی چند ده هزار نفر بلکه بیشتر سروکار دارد، نسبت به خیلی از موارد در حال اجرا و یا اجرا شده در این سالها مانند تعریض جاده، همایش و سمینار فلان موضوع، جشن میلیادی فلان اداره و غیره از اولویت بالاتری برخوردار است.
متأسفانه احداث پروژه فاضلاب فریدونشهر طی این سالها چندین مرتبه آغاز شده ولی دوباره متوقف شده است و مجموعاً پیشرفتی حدود 25 درصدی داشته است که با تنها مبلغی در حدود 150 میلیارد تومان برای احداث شبکه و تصفیهخانه به انجام خواهد رسید و ماحصل آن نیز خروجی 650 لیتر بر ثانیه آب تصفیه شده خواهد بود که میتواند برای مصارف صنعتی و کشاورزی مورد استفاده قرار بگیرد.
طی 20 سال اخیر تنها مطالبه مردم فریدونشهر احداث شبکه فاضلاب شهری آن هم برای به خطر نیفتادن سلامتی این مردم بوده است. مردمی که پای نظام و آرمانها آن ایستادهاند و همواره در میادین مختلف حضور پررنگ داشتند و اکنون سؤال ایشان از مسئولان این است که آیا بعد از 20 سال، هیچ گوش شنوایی برای شنیدن این مطالبه مردم نبوده است!؟ آیا حق این مردم نبوده است که به این مطالبه 20 ساله ایشان توجه شود!؟
انتهای خبر/