چگونه تاير مناسب برای ماشین خود انتخاب کنیم؟
همه می‌دانند اگر لاستیک نباشد خودرو نمی‌تواند حرکت کند، پس باید حواس رانندگان حسابی به لاستیک خودرو باشد، چون لاستیک سالم و مناسب ایمنی اتومبیل و سرنشینان را افزایش میدهد. رعایت نکات زیر سلامتی لاستیک خودرو را تضمین خواهد کرد
۱. فشار باد لاستیک چرخ‌ها مهم‌ترین عاملی است که در عمر لاستیک اثر می‌گذارد، فشار باد لاستیک را باید زمانی که لاستیک‌ها سرد است تنظیم کرد. اگر جلوبندی خودرو سالم و میزان باشد و چرخ‌ها هم بالانس باشند با نگهداشتن باد لاستیک‌ها در فشار درست، عمر لاستیک‌ها تقریبا دو برابر میشود
۲. همیشه باید سالم‌ترین لاستیک‌ها را در چرخ جلو استفاده کرد تا امکان ترکیدن کاهش یابد چون ترکیدن لاستیک‌های جلو خطرناک‌تر از ترکیدن لاستیک‌های عقب است و در سرعت‌های بالا احتمال چپ شدن خودرو چند برابر میشود
۳. لاستیک‌های جلو، قسمت جلویی خودرو را هدایت میکنند و بالطبع بخش اعظم نیروی خودرو در سر پیچ‌ها را تحمل میکنند در حالی که لاستیک‌های عقب نیروهای رانش را تحمل میکنند و به همین دلیل است که لاستیک‌های چرخ جلو بیشتر در قسمت بیرونی آج خورده می‌شوند و لاستیک‌های چرخهای عقب از قسمت وسط آج آسیب می‌بینند.
۴. فشار باد زیاد و فشار باد کم هر دو باعث آسیب رساندن به لاستیک‌ها می‌شوند. پایین بودن فشار باد در هنگام رانندگی باعث اصطکاک بیشتر و در نتیجه تولید حرارت بیش از حد در لاستیک میشود و عمر لاستیک را به شدت کاهش میدهد. اگر لاستیک از دو طرف خورده شود ولی در بخش میانی سالم بماند نشانه کم بودن فشار باد لاستیک در طول رانندگی است و اگر فقط در وسط سائیده شود نشانه زیاد بودن فشار باد لاستیک است.
۵. معمولا بعد از رانندگی طولانی و به خاطر گرم شدن لاستیک، فشار باد زیاد میشود، اگر در این حالت فشار باد لاستیک از حد توصیه شده بیشتر شد نیابد آن را کم کرد، باید پس از خنک شدن لاستیک، دوباره فشار باد را کنترل کرد.
۶. در هنگام خرید لاستیک باید به نوع خودرو و همچنین نوع رینگ توجه کرد. رینگ حتما باید استاندارد خودرو باشد و از نظر پهنا و قطر رینگ مشابه لاستیک استاندارد باشد.
۷. باید هنگام استفاده از لاستیک‌های بدون تیوب حتما توجه کرد که این نوع لاستیک‌ها را فقط می‌توان روی رینگ مناسب آن استفاده کرد و رینگ نباید تعمیر و یا جوشکاری شده باشد
۸. استفاده از لاستیک‌ها با اندازه‌های مختلف و مارک‌های متفاوت (به عنوان مثال رادیال یا معمولی) در یک محور اشتباه است. این کار امنیت خودرو در سرعت‌های بالا را به خطر می‌اندازد چون لاستیک‌های با ساختار متفاوت و حتی ساخت شرکت‌های مختلف از نظر ارتفاع و پهنای لاستیک با یکدیگر فرق دارند.
۹. بار سنگین، عمر لاستیک را کم می‌کند چون به نسوج لاستیک بیش از اندازه فشار وارد میشود.
۱۰. فشار باد لاستیک خودرو باید به اندازه‌ای باشد که از طرف کارخانه سازنده اتومبیل توصیه شده است. باد لاستیک‌ها را باید به طور منظم بررسی کرد که کمتر از حد تعیین شده نباشد زیرا در این صورت حرارت زیادتری تولید میشود و این حرارت بزرگ‌ترین دشمن لاستیک است و علاوه بر آن فرسایش لاستیک را از دو طرف افزایش میدهد و مصرف سوخت را بالا می‌برد.
البته این به آن معنی نیست که باید باد لاستیک‌ها بالا نگه داشته شوند زیرا رانندگی دیگر مطلوب نخواهد بود. بنابراین در شرایط معمولی فشار باد لاستیک وقتی که سرد است باید درست به همان اندازه توصیه شده باشد.
۱۱. از رینگ‌های زنگ زده، پوسیده، تاب دار و جوشکاری شده نباید به هیچ وجه استفاده شود
۱۲. قبل از مسافرت‌های طولانی باید از سالم بودن لاستیک‌ها، چرخ و زاپاس اطمینان حاصل شود. هرگاه عمق آج لاستیک کمتر از یک و نیم میلیم‌تر شد لاستیک باید تعویض شود.
۱۳. حرکات غیر عادی خودرو از قبیل کشیده شدن به یک طرف و یا لرزش را باید جدی گرفت و در صدد رفع نقص فنی خودرو برآمد.
۱۴. عمق آج لاستیک‌های خودرو را باید مرتبا بررسی و کنترل کرد، بهتر است قبل از اینکه کاملا لاستیک صاف شود از زیر خودرو خارج شود تا از به مخاطره افتادن سلامتی سرنشینان جلوگیری شود.
۱۵. اگر خودرو برای مدت طولانی متوقف میشود و مورد استفاده قرار نمی‌گیرد بهتر است لاستیک‌ها از زیر خودرو خارج شوند و با جک زدن از قرار گرفتن سنگینی خودرو روی لاستیک‌ها جلوگیری شود
۱۶. لاستیک‌ها باید به صورت تیغه‌ای انبار و نگهداری شوند.
۱۷. از قرار دادن لاستیک در محیط باز و در معرض تابش مستقیم نور خورشید به شدت جلوگیری شود.
۱۸. لاستیک‌ها را نباید در نزدیک منبع گرمایی و مواد شیمیایی قرار داد.
خطرات ناشی از عدم تنظیم باد لاستیک
لاستیک‌های خودرو باید به میزان توصیه شده توسط سازنده خودرو باد شود. مهم‌ترین عامل سلامتی لاستیک خودرو هوا است که آن هم (تقریبا) رایگان است. فشار باد مناسب، قدرت لاستیک را در برابر نیروی وزن و شرایط مختلف رانندگی، مانند ترمز کردن، شتاب گرفتن و… بیشتر می‌کند. بهترین وضعیت لاستیک، با فشار باد مناسب مهیا میشود
اگر فشار باد خیلی زیاد باشد، معایب زیر ظاهر میشود:
۱. باریک شدن سطح تماس لاستیک و جاده، کاهش قابلیت‌های لاستیک و پایداری آن
۲. سلب آرامش و راحتی در رانندگی
۳. ساییده شدن بیش از حد قسمت میانی
۴. از بین رفتن قابلیت جذب نیروهای وارده از جاده به لایه‌های میانی لاستیک و افزایش آسیب‌پذیری آنها
۵. تمایل زیاد به جدا شدن لایه‌های لاستیکی در زمان گرم شدن لاستیک، به دلیل تجمع نیرو‌ها در مرکز آج‌ها
اگر فشار باد کم باشد، معایب زیر ظاهر میشود:
۱. زیاد شدن مصرف سوخت به دلیل افزایش سطح تماس لاستیک با جاده
۲. سفت شدن یا انحراف فرمان به یک سمت در هنگام کم باد بودن چرخهای جلو
۳. ساییده شدن سریع‌تر و بیشتر قسمت بیرونی آج‌ها
۴. بروز خطر جدی با بالا رفتن بیش از اندازه دمای لاستیک در زمان حرکت به دلیل تغییر شکل زیاد در ناحیه تماس لاستیک با جاده و افزایش احتمال جداشدن لایه‌ها.
مشخصات لاستيك خودرو
روي ديواره بيروني هر تاير، اعداد و كدهاي درج شده است كه در حقيقت شناسنامه لاستيك خودرو هستند. در شكل مفهوم اين علائم بيان شده است. در ادامه به شرح برخي از مهمترين آنها میپردازیم.
الف) اندازه تاير
اندازه لاستيك خودرو با علائمي همچون4P185/60R13 نشانداده مي‌شود. که بدین معنی میباشد:
P = تاير خودروي شخصي
185= پهناي تاير (برحسب ميليمتر)
60= نسبت ارتفاع ديواره لاستيک به پهناي آن (برحسب ميليمتر)
R = راديال
14= قطر رينگ (بر حسب اينچ)
ب)حد بارگذاري
اين عدد نماينده حداكثر وزني است كه تاير مي‌تواند تحمل كند، هنگامي كه حداكثر مقدار مجاز فشار را داشته باشد و بين صفر تا 279 متغير است. براي خودروهاي شخصي، عدد حد بارگذاري بين 75 تا 105 است.براي مثال، حد بارگذاري براي خودروي پرايد 76 و معادل 400 كيلوگرم بار است، یعني اين تاير هنگامي كه حداكثر فشار باد مجاز را دارد (بخش “و” را ببينيد)، حداکثر 4 درصد كيلوگرم را مي‌تواند حمل کند. توجه داشته باشيد هرگز لاستيكي را كه حد بارگذاري آن كمتر از میزان توصیهشده از سوی سازنده خودروست، روي رينگ نصب نکنید.
ج) علامت حداكثر سرعت قابل تحمل
حداكثر سرعتي كه لاستيك مي‌تواند تحمل كند، با يك حرف از A تا Z بيان مي‌شود.براي مثال روي جداره تاير خودروي پرايد، نماد H براي سرعت درج شده كه نشان میدهد هنگامي كه تاير داراي فشار بار و بارگذاري مناسب است، حداكثر توان حركت 320 كيلومتر در ساعت را داراست. واضح است اگر تايري تحت تأثير حداكثر سرعت واقع شود اما فشار باد آن تنظيم نباشد و يا اضافه بار روي آن را اعمال شود، آسيب میبیند و يا ممكن است بتركد.
د) تاريخ ساخت لاستيك
كليه لاستيك‌ها داراي تاريخ ساخت روي جداره خود هستند كه با چهار رقم نشان داده میشود. دو عدد اول نشاندهنده هفته ساخت و دو رقم بعد سال ساخت لاستيك هستند. براي مثال عدد “1607” نشان مي‌دهد اين لاستيك در هفته شانزدهم سال 2007 ميلادي توليد شده است. امروزه همراه لاستيك‌هاي نو خارجي، يك كارت دريافت مي‌كنند كه پس از وارد كردن مشخصات بايد به آدرس شركت سازنده پست شود يا لاستيك را از طريق اينترنت، ثبت میکنند تا هرگونه كاركرد نامناسب بعداً قابل پيگيري باشد.
ه) تركيبات سازنده تاير
اين بخش، مواد سازنده لاستيك را توضيح مي‌دهد. مثال:TREAD PLIES=1-PLY POLYESTER+2 STEEL يعني رويه تاير مركب از يك رويه پلي‌استري همراه دو لايه سيم فولادي است.
و) حداكثر فشار باد و بار تحميلي به تاير
عددي كه در مقابل عبارت “حداكثر فشار باد” روي تاير درج میشود، مربوط به فشار بادي است كه بايد لاستيك داشته باشد، وقتی شما مي‌خواهيد حداكثر بار قابل تحمل را روي آن تحميل كنيد. اين عدد، مقدار فشار باد توصيه شده براي استفاده نرمال نيست. مقدار توصيه شده فشار باد تايرها روي يك پلاك كه معمولاً در لبه داخلي يكي از دو درجلو نصب مي‌شود، نوشته شده است. اگر آن را نيافتيد، به دفترچه راهنماي خودرو مراجعه کنید.
سایز ماشین شما:
165.65.13. پراید
175.70.13. لاستیک پهن پراید
185.60.13. لاستیک پهن پراید
155.65.13. ماتیز. MVM 110
185.65.14. پژو 405.پرشیا.206
185.70.14. تویوتا کورولا
185.60.14. فولکس گل.در صورت نبودن این سایز میتوانید از 185.65.14. استفاده کنید
195.70.14. ون.تویوتا کورولا
205.60.14. لاستیک پهن پژو405 .پرشیا. 206.مزدا 323.
205.65.14. لاستیک پهن پرشیا
205.70.14. لاستیک پهن ون.مزدا وانت
205.75.14.لاستیک پهن مزدا وانت .ون
215.75.14.لاستیک پهن مزدا وانت
185.65.15.فابریک سمند. زانتیا. ال90.
185.60.15.تویوتا یاریس
205.55.15.لاستیک پهن برای MVM 530i
195.55.15. MVM 530i
195.60.15. جنتو
195.65.15. لاستیک پهن ال90.سمند.زانتیا
205.60.15. لاستیک پهن ال90.سمند.
205.65.15. تویوتا 2006.(گرند)
205.55.16. مگان.مزدا 3
215.55.16.ماکسیما
225.55.16.بنز.لاستیک پهن ماکسیما
235.60.16.اسپورتیج
215.65.16. ام وی ام X33
215.45.17. کیا موتور (سراتو).لاستیک اسپرت 17
215.50.17.کیا موتور(اپتیما)
215.55.17.تویوتا کمری.
225.50.17.سوناتا
235.55.17.ازرا
225.45.17. هیوندای I30
265.65.17. پرادو 2 در
275.65.17. پرادو 4 در
285.65.17. تویوتا لندکروز GXR
235.60.18.سانتافه
235.55.18. هیوندای IX35
245.60.18. هیوندای IX55
225.60.18. نیسان مورانو
225.40.19.جنسیس کوپه چرخهای جلو
245.40.19.جنسیس کوپه چرخهای عقب
منبع: باشگاه خبرنگاران
برای پرایدبخوام لاستیک ۱۸۵ بندازم رو رینگ فابریک میشه یا نه؟