اسفنانی در گفتگو با فارس از طرح های مدیریتی آب تا بی ادبی به مقدسات گفت
محمد علی اسفنانی نماینده مردم فریدن، فریدونشهر و چادگان که توانست در نخستین دوره از حضور خود به عنوان سخنگوی قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی انتخاب شود.
وی که تا پیش از نمایندگی مجلس یکی از قضات دستگاه قضایی استان اصفهان بود، توانست پس از آغاز دوره نمایندگی خود با اشراف بر قوانین، چندین موضوع قانونی را طرح نماید و برای تدوین قانون در این زمینه فعالیت کند که عمده آنها مربوط به مسایل مدیریتی منابع آبی است که در ادامه بخشی از گفت‌وگوی خبرنگار خبرگزاری فارس با وی را آمده است:
آقای اسفنانی شما در یکی از نطق‌های پیش از دستور خود خواستار اتحاد همه مسئولان شده بودید، چقدر این اتحاد را در پیشبرد اهداف نظام موثر می‌دانید؟
اسفنانی: این موضوع خیلی مهم است، مقام معظم رهبری نیز بر این موضوع تاکید دارند، به نظر من نسخه شفابخش در جهت برون‌رفت از مشکلات، وحدت همه مسئولان است و این موضوع میسر نمی‌شود مگر اینکه دستورات مقام معظم رهبری را فصل‌الخطاب خود قرار دهیم.
به نظر شما رابطه دولت و مجلس در چه سطحی قرار دارد؟
اسفنانی: ما احساس می‌کنیم دولت آقای روحانی بنا را بر کار کردن گذاشته است، دولت یازدهم تنها دولتی بود که در روز تحلیف، اعضای کابینه را به مجلس معرفی کرد و مجلس نیز در این زمینه از همه ظرفیت‌هایش برای رای اعتماد وزرا استفاده کرد، از این رو ما امیدواریم اتفاقات خوبی بیفتد.
آقای اسفنانی شما در زمینه مبارزه با مفاسد اقتصادی نیز تاکید زیادی داشته‌اید، نظرتان را در این زمینه بیان بفرمایید؟
اسفنانی: مقام معظم رهبری، قوای سه گانه را موظف کردند که برای مبارزه جدی و علمی با این مفاسد وارد عمل شوند و همه دستگاه‌های دولت نیز باید توان خود را صرف انجام این وظیفه خطیر کنند، البته من اعتقاد دارم که جلسات مشترک قوا برای مبارزه با مفاسد اقتصادی باید انعکاس تاثیرگذار و خروجی نتیجه‌بخش‌تری داشته باشد و در اینصورت است که نظر رهبری و مردم تامین خواهد شد.
شما در مورد لزوم تعریف جرم سیاسی در مجلس نیز فعال بودید، لزوم این امر را در چه حد می‌دانید؟
اسفنانی: تعریف جرم سیاسی جلوی برخوردهای سلیقه‌ای را می‌گیرد، البته به علت وجود خلاء قانونی در زمینه تعریف جرم سیاسی ممکن است در موضوع تعریف جرم سیاسی و تعیین مجازات آن برای مجرمین این جرم، کمی سلیقه‌ای عمل شود که باید برای آن هم راهکار اندیشیده شود.
بر اساس اصل 168 قانون اساسی رسیدگی به جرایم سیاسی و مطبوعاتی علنی است و با حضور هیئات منصفه در محاکم دادگستری، آیا این اصل دلیلی بر وجود جرم سیاسی نیست؟
اسفنانی: در قانون اصلی داریم با عنوان قانونی بودن جرم و مجازات، لذا اگر بنا باشد که ما عملی را مجرمانه محسوب کنیم و در گروه عناوین مجرمانه قرار گیرد، یابد یک تعریف قانونی از آن ارایه دهیم که تا به امروز درباره جرم سیاسی هیچ تعریفی نداشته‌ایم، به نوعی باید بگویم حدود جرم سیاسی در قانون مشخص نیست و شهروندان حق دارند که بدانند کدام عمل و رفتارشان عنوان مجرمانه سیاسی را دارد تا این آگاهی سبب پرهیز آنان از اینگونه اقدامات شود، اما اگر جرم سیاسی تعریف نشده باشد به راحتی عملی که در یک برهه از زمان جرم سیاسی تلقی شده، در مقطع دیگری از تاریخ جرم سیاسی محسوب نمی‌شود.
شما به عنوان یک نماینده مجلس انتقادات زیادی از آمارهای ارایه شده، مخصوصا آمار اشتغال دولت داشتید، آیا اختلاف آمارها از نظر شما اینقدر واضح بود؟
اسفنانی: من به عنوان نماینده موکلانم که همگی از مردمان زحمتکش و متدین هستند، حق ندارم سلیقه‌ای به چیزی انتقاد کنم و یا چیزی را سلیقه‌ای بپذیرم، اکنون نرخ بیکاری در برخی از شهرهای کشور و حتی استان تک رقمی است، اما نرخ بیکاری در حوزه انتخابیه من 26 درصد است، در حالی که میزان اشتغال‌زایی در حوزه انتخابیه من آنقدر ناچیز است که اصلا قابل بیان نیست، اما آمارهای ارایه شده حکایت از این دارد که اشتغال صورت گرفته در این حوزه بسیار زیاد است، این هم به این علت است که فاکتورهای اشتغال ایجاد شده، فاکتورهایی است که با وضعیت اجتماعی ما تناسبی ندارد.
چه چیزی از نظر شما در ارایه این آمار غیر منطقی است؟
اسفنانی: مثلا اینکه اعلام می‌کردند افرادی که بین یک تا 10 میلیون تومان وام اشتغال گرفته‌اند و یا اینکه در هفته 2 ساعت کار کرده‌اند شاغل حساب می‌شوند، در صورتی که اشتغال‌زایی در ایران با یک یا دو میلیون تومان امکان‌پذیر نیست، این آمارها باید تعدیل شود و من با تمام احترامی که برای دولت نهم و دهم قائل هستم، این آمار را در حوزه انتخابیه خودم قابل پذیرش نمی‌دانم.
آقای اسفنانی راجع به قانون مجازات اسلامی نیز مسائلی مطرح شده که شبهات در این زمینه را زیاد کرده است، مثلا اینکه این قانون در صحن علنی مجلس مطرح نشده است؟
اسفنانی: این قانون 820 ماده دارد و تصویب آن اگر می‌خواست در صحن علنی مطرح شود حداقل 2 سال زمان نیاز داشت، از سوی دیگر بیشتر نمایندگان نیز بنا را بر این دارند که فقط مطالب مهم در صحن علنی مطرح شود و جزئیات در کمیسیون‌های تخصصی بررسی گردد، پس بنابراین مشکل خاصی در این زمینه دیده نمی‌شود.
یعنی هیچ ایرادی به این قانون وارد نیست؟
اسفنانی: زمان تصویب این قانون شورای نگهبان حدود 70 ایراد به قانون وارد کرد که عمده آنها رفع شد، بعد از آن نیز یکسری ایرادهایی عنوان شد که عمده آنها بر مبنای یک استنباط فقهی است، در هر حال شورای محترم نگهبان هر زمان که تشخیص داد قانونی با شرع مغایرت دارد باید جلوی اجرای آن را بگیرد، البته در قانون جدید مجازات اسلامی مباحث خیلی خوبی هم مطرح شده است که باید آنها هم دیده شود.
یکی از ادارات و نهادهای مرتبط با حوزه فعالیت شما، سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی است که متاسفانه مشکلات زیادی هم دارد، در این زمینه مجلس تصمیم خاصی ندارد؟
اسفنانی: من هم با این نظر موافقم، البته باید بگویم اکنون بحث نگهداری زندانیان به صورت نیمه باز و با استفاده از وسایل الکترونیک مطرح است، متاسفانه دولت‌های گذشته به زندان‌ها توجه نداشتند و امیدواریم اکنون در زمینه تامین بودجه به زندان‌ها کمک شود.
بر اساس یکسری اخباری که به گوش می‌رسد اکنون سازمان زندان‌ها تلاش دارد با استفاده از خیران، بخشی از نیازهای خود را رفع کند و این موضوع می‌تواند برای سازمانی مانند سازمان زندان‌ها مشکل آفرین باشد؟
اسفنانی: خوب باید بگویم دستگاه‌های بالا دستی زندان که مهم‌ترین آنها نیز دادگستری و قاضی ناظر زندان است، روی این موضوع نظارت ویژه دارد و سازمان زندان‌ها هرگز نمی‌تواند از دستورات قضایی سرپیچی کند، اما استفاده از خیران نباید در اجرای امور زندانبانی مشکل ایجاد نماید و اگر چنین وضعی پیش آمد، مجلس وارد عمل می‌شود، البته مجلس یکسری بررسی و نظارت‌هایی از این دستگاه را نیز در دستور کار خود قرار داد که نتیجه آن در صحن علنی مجلس قرائت می‌شود.
منظورتان تحقیق و تفحص است؟
اسفنانی: نخیر، هر از چندی این نظارت‌ها صورت می‌گیرد، اما با تحقیق و تفحص فرق دارد، این امر از وظایف مجلس به دور نیست و کمیسیون‌های مجلس به غیر از اصل 90 که به شکایات مردمی نیز رسیدگی می‌کند، همه تقنینی و نظارتی هستند و حق نظارت دارند.
شما چندین طرح در مجلس برای مدیریت آب ارایه کردید، چقدر موضوع آب برایتان مهم است؟
اسفنانی: نبود آب باعث نبود آبادانی، مهاجرت معکوس و تولید فقر و تنگدستی می‌شود، اما در بخش‌هایی هم آب هست، اما عدم مدیریت آن مشکل ایجاد کرده، مثلا همین فریدن سالیانه حدود یک میلیارد و 500 میلیون مترمکعب آب از دست می‌دهد و متوسط بارندگی فریدونشهر بالای 600 میلیمتر است، در حالیکه متوسط بارندگی استان اصفهان 250 میلیمتر است، حالا این را هم بگویم که در همین حوزه انتخابیه روستاهایی وجود دارد که در همه طول سال با تانکر به اهالی آن آب می‌رسانند.
شما یکی از نمایندگان موافق در زمینه کاهش ایام تعطیل رسمی در تقویم ایران هستید، اما برخی این کار را بی ادبی به مقدسات و مسایل دینی می‌دانند، نظرتان در این زمینه چیست؟
اسفنانی: درست است، اما من مانده‌ام که کاهش تعطیلات رسمی چطور می‌تواند بی ادبی به ائمه اطهار (ع) باشد، در کجای دین آمده که تعطیلی به معنای احترام گذاشتن است، بدون تعطیلی هم می‌توان به یک امام معصوم ادای ادب و احترام کرد، اما این تعطیلات زیاد اقتصاد و تولید کشور را تحت الشعاع قرار می‌دهد.
شما نسبت به نحوه برخورد برخی دستگاه‌ها با مطبوعات و نبود روحیه نقدپذیری در بین برخی مدیران نیز انتقاداتی داشتید، در این زمینه دوست داریم بیشتر بشنویم؟
اسفنانی: من مخالف محدود کردن مطبوعات هستم، هر روزنامه یا رسانه منادی سطح علمی و فرهنگی جامعه است و محدود کردن مطبوعات مانند شکستن آیینه است، مطبوعات به شرط امانتداری و رعایت قانون می‌توانند فعالیت کنند و باید اجازه داد تا خبرنگاران در تمامی عرصه‌ها شرکت کنند، چرا که مطبوعات وظیفه سنگینی دارند، البته این را هم بگویم که برخی مطبوعات صرفا نگرش انتقادی دارند و این موضوع مطلوب نیست، رسانه باید امانتدار خوبی باشد و خوبی و بدی را با هم ببیند.
از حوزه انتخابیه‌تان چه خبر؟
اسفنانی: آنجا که مشکلات زیادی دارد، جای بسی تاسف است که هنوز و پس از گذشت 34 سال از انقلاب اسلامی در شهرستان‌های فریدونشهر، فریدن و چادگان بیش از 70 درصد از مردم زیر پوشش نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد حضرت امام خمینی (ره) و یا بهزیستی هستند و قطعا این مسئله شایسته نظام جمهوری اسلامی ایران نیست.
یعنی اوضاع آن منطقه اینقدر بد است؟
اسفنانی: وقتی بیکاری در یک منطقه حاکم باشد اینطوری می‌شود، باید بگویم بیکاری و عدم درآمد کافی سبب مهاجرت بیش از حد از منطقه شده به نحوی که جمعیت منطقه از 240 هزار نفر اوایل انقلاب اسلامی حالا به 150 هزار نفر رسیده و این در حالیست که جمعیت ایران از ابتدای انقلاب تا کنون حدود دو برابر شده و این موضوع با هیچ منطقی قابل توجیه نیست.
به نظر شما چه عاملی سبب این موضوع شده است؟
عدم توزیع عادلانه سرانه درآمد سبب شده که روستاهای منطقه در زیر خط فقر و در بدترین شرایط ممکن و به سختی به معیشت بپردازند، البته این را هم بگویم که این مسئله به این معنا نیست که در منطقه کار و فعالیتی صورت نگرفته است، بلکه ضمن تمام احترامی که به خدمات انجام شده دارم، عمق محرومیت‌ها را بیش از حد تصور می‌دانم و امیدوارم که اوضاع هرچه سریع‌تر رو به سامان برود، البته امیدواری‌هایی نیز در این زمینه ایجاد شده که امیدواریم روزبه روز علاوه بر استمرار، افزایش یابد.
