یک خبر خوب، فریدونشهر دوباره لرزید

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری پونه زار، بنا بر گزارش مرکز لرزه نگاری کشور زلزله خفیف 1.5 ریشتری ساعت 16:53 امروز فریدونشهر را لرزاند و کانون این زلزله در حوالی روستای دهسور و در عمق 4 کیلومتری زمین بود. این اتفاق هر از گاهی رخ می دهد اما چرا این خبر، یک خبر خوب است؟ این سوال را محمدرضا یبلویی، کارشناس ارشد زئوتکنیک، پاسخ می دهد.

یبلویی با بیان این که نقاط خشکی زمین بر روی صفحاتی قرار دارند که این صفحات بر روی لایه های زیرین زمین شناور و مرتب در حال حرکت هستند، زلزله را ناشی از حرکات این صفحات عنوان کرد و افزود: با حرکت این صفحات در زیر و زبر صفحات هم جوار، اصطکاکی بین دو صفحه به وجود می آید و زلزله رخ می دهد و چون این حرکت صفحات در همه جا وجود دارد، به طور مداوم در همه نقاط مختلف جهان چنین زلزله های خفیفی رخ می دهد و در حقیقت انرژی به وجود امده از این اصطکاک تخلیه می شود.

این کارشناس ارشد ژئوتکنیک ادامه داد: اما در صورتی که اصطکاک و برخورد دو صفحه به شکلی باشد که باعث توقف صفحات شده و دو صفحه مانع حرکت هم شوند، انرژی لحظه به لحظه جمع شده و به یکباره با رها شدن دو صفحه، تخلیه می شود (تصور کنید کف دو دستان خود را به هم فشار داده اید و در عین حال بخواهید در حرکتی عرضی از هم جدایشان کنید، هنگام رها شدن، با شتاب بالایی از هم جدا می شوند) و این مسأله باعث به وجود آمدن زلزله های بزرگ و ویرانگر می گردد.

اما این جوان فریدونشهری از لحاظ دیگری نیز فریدونشهر را منطقه ای امن در برابر زلزله می داند. وی می گوید: بستر مناطق کوهستانی که این شهرستان هم جزء این مناطق است، از سنگ تشکیل شده است و این بستر در مقابل مناطق دشت و هموار که سنگ بستر آن ها رسی است در برابر رخ دادن زلزله از شرایط بهتری برخوردارند.

وی توضیح می دهد: با وقوع زلزله از کانون آن دو موج منتشر می شود: موجی که به صورت مستقیم و اصلاحا وتری منتشر می شود و موج V نامیده می شود و چون این امواج مسیر مستقیم از کانون زلزله تا منطقه را طی می کند زودتر احساس می شود و غالبا به شکل پیش لرزه ها اتفاق می افتد و می تواند آژیر خطری برای موج اصلی زلزله که همانا موج دیگر است باشد. موج دیگر که به موج S موسوم است ابتدا از کانون زلزله به سطح زمین رسیده و بعد در سطح زمین منتشر می شود و در حین انتشار یا تخفیف می یابد یا تشدید می شود.

حال اگر منطقه مسکونی در بستری رسی قرار داشته باشد، چون فرکانس و پریود جنس خاک رس با فرکانس و پریود موج زلزله یکسان است پدیده تشدید اتفاق افتاده و زلزله چند برابر می شود و گاهی مثلا در کانون لرزه، زلزله ای 3 ریشتری اتفاق می افتد اما بر اثر پدیده تشدید در فاصله 70 کیلومتری از این کانون زلزله ای 7 ریشتری رخ می دهد. اما در بسترهای سنگی همچون فریدونشهر این طور نیست و برای امواج S پدیده تخفیف رخ می دهد لذا مناطق کوهستانی از زلزله خیزی کمتری برخوردارند.

یبلویی این مزیت را هم به مناطق کوهستانه اضافه کرد که در مناطقی که روی بستر رس هستند (عمدتا با عمق بالا) در صورت وقوع زلزله احتمال وقوع روانگرایی در خاک وجود دارد که خاک حالت سیال پیدا کرده و ساختمانها را در خود غرق کرده و محو می کند ولی این مسأله به دلیل بستر سخت و سنگی غالب فریدونشهر، در این شهرستان اتفاق نخواهد افتاد.

همین امر باعث شده تا در کشورهای پیشرفته بناهای مهم و وسیع همچون برج های مرتفع را در نواحی کوهستانی بنا کنند و این امر یک امتیاز برای شهرستان است در جانمایی طرح های مهم و بزرگ.

سوره نحل آیه 15:

وَأَلْقَى فِی الأَرْضِ رَوَاسِیَ أَن تَمِیدَ بِکُمْ وَأَنْهَارًا وَسُبُلًا لَّعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ ﴿۱۵﴾ و در زمین کوههایى استوار افکند تا شما را نجنباند و رودها و راهها [قرار داد] تا شما راه خود را پیدا کنید (۱۵)

انتهای پیام/