مداوا و رهاسازی یک پرنده کم یاب در فریدونشهر+تصاویر
اسماعیل یسلیانی به کمک مجتبی باتوانی از فعالان محیط زیست هفته پیش حدود ساعت 10 شب در یکی از خیابان های اصلی فریدونشهر متوجه پرنده ای می شوند که زخمی و در سرمای هوای زمستانی هراسان به نظر می رسیده است. آنها پرنده را می گیرند و با تحقیقات زیاد متوجه نام و خصوصیات آن می شوند . هوبره پرنده ایست که شاید به خاطر گم کردن مسیر مهاجرت خود سر از فریدونشهر درآورده است.
به گزارش پایگاه خبری فریدونشهر- پونه زار؛ اسماعیل یسلیانی با اعلام اینکه در ابتدا از نام و مشخصات این پرنده اطلاع نداشتیم ولی به کمک اداره کل محیط زیست اصفهان به هویت این پرنده زیبا پی بردیم و پس از یک هفته مداوا و نگه داری از هوبره فردا آن را به اداره کل محیط زیست اصفهان تحویل خواهیم داد تا آن ها در محل زیست این پرنده اقدام به بازگرداندن هوبره به طبیعت کنند.
وی از انجمن دوست داران طبیعت فریدونشهر که خود عضو فعال این نهاد مردمی است تشکر کرد و غلاقه خود به طبیغت و محیط زیست را عامل اقدام خود دانست.
در زیر مشخصات این پرنده زیبا و تصاویر گرفته شده را مرور می کنیم:
هوبره Houbara Bustard از خانواده Otididae پرنده اي بيابانگرد و خجالتي است و درجزاير قناري ، شمال آفريقا و جنوب غربي آسيا زندگي مي كند . البته رقابت براي بقا سبب شده است اين پرنده در آسيا خود به صورت گونه اي جداگانه بنام ( undulata Chlamydotis ) به شمار آيد . ( يكي از 22 گونه اي است كه فقط در نيمكره شرقي يافت مي شود ). هوبره يا آهوبره ،به مرغ بمب انداز معروف است و از لحاظ تركيب و شكل ظاهري تا حدودي به بوقلمون شباهت دارد . در ايران به صورت بومي و مهاجر ديده مي شود . هوبره يكي از صيدهاي تاريخي و باستاني ايران قلمداد مي شود . فردوسي طوسي در شاهنامه منظوم خود آنجا كه درباره شكار يلان و گردان و سپهسالاران دلير ايران سخن به ميان مي آورد از شكار آهوبره به وسيله رستم و گيو و گودرز ياد مي كند و جملگي اين پهلوانان تهمتن ، هوبره را به وسيله تير و كمان صيد مي كردند . اين پرنده در جنوب و جنوب شرقي در بيابانهاي اطراف بندرعباس و بيابان هاي لار ( لار و جنوب ) ساكن شده اند و همچنين در مركز ايران در صحراي ولدآباد و ابراهيم آباد در شرق تاكستان در جنوب قزوين هم ديده شده اند . اين پرنده بين 75-65 سانتيمتر طول و حدود 3-5/1 كيلو وزن دارد كه هم اندازه ميش مرغ ماده مي باشد ولي از لحاظ زنگوله بال ، بسيار بزرگتر و متفاوت با آن و از نظر شكل ظاهري شبيه بوقلمون است و طول بالهاي آن به 140 سانتيمتر مي رسد و به طور كلي با پرو بال قهوه اي رنگ ، زير تنه خاكستري سفيد با دسته پرهاي سياه و سفيد بلند كه از دو طرف گردن آويزان است و حالت دامن مانندي به آن مي دهد مشخص مي شوند و داراي نشان و رنگ و حالتي شبيه پوست پلنگ هستند . همچنين انتهاي شاهپرهاي بال سياه است . در زمستان سطح پشتي شاهپرهاي ثانويه سفيد مي شود . پرواز اين پرنده سنگين و آهسته است و درهنگام پرواز ابتدا به تندي راه مي رود و بعد پرواز مي كند و داراي دم نسبتا بلندي است . هوبره پرنده اي تماشايي است كه در هنگام پرواز پرهاي زيبايش تلوتلويي از رنگ سفيد و قهوه اي دارد.
شناسايي جنسيت و توليد مثل
هوبره ماده كوچكتر از نر است و زير تنه خاكستري پررنگ تري دارد . اين پرنده چشمان زرد و درشت دارد و در هنگام قوز كردن ، هماهنگي كامل با محل شنزار محيط خود پيدا مي كند . هوبره كمي بزرگتر و رنگ پريده تر از گونه Macqueen است . در هنگام جفتگيري ، نرها روش عجيبي در جذب ماده دارند . آنها كوركورانه با گامهاي بلند راه مي روند و پرهاي طوق گردن و كاكل سرشان را به هوا بلند كرده و براي ماده نمايش مي دهند . ماده اين پرنده 4-2 تخم روي زمين مي گذارد . هوبره و گونه آسيايي آن جزء پرنده هاي بي صدا ( بسيار آرام ) هستند .
تغذيه و زيستگاه
اين پرنده هنگام راه رفتن در بيابان از دانه ها و غله ها ، جوانه ها ، حشرات ، كرمها ، حلزون ها و خزندگان كوچك مثل مارمولك ها ، بزمجه هاي كوچك و انواع حشرات مثل سوسك و غيره كه در كويرها يافت مي شوند تغذيه مي كند و به بهترين وجهي با زندگي در محيط بيابان سازگار است و به خوردن ” شور” كه علف خودروي وحشي مخصوص اين مناطق مي باشد بسيار علاقه دارد. ندرتا آب مي نوشد و بيشتر آب بدنش را از غذايي كه مي خورد بدست مي آورد . زيستگاه اين پرنده در مناطق شني و تپه ماهورهاي ريگزار ، بيابان ها و نواحي كويري و نيمه كويري آزاد و حفاظت شده مركزي ، شمال شرقي و جنوب كشور ( ناي بند ، بهرام گور ، هرمد ، ميانكاله و توران …) با بوته هاي پراكنده يا علفهاي كوتاه و حاشيه گندم زارها است و رنگ او از هر لحاظ با رنگ خاك مشابهت دارد. روي زمين آشيانه مي سازد و در هواي گرم تابستان و نيمروز در پناه بوته اي به اصطلاح جفت مي كند و كمتر به چشم مي آيد به همين جهت ديدن آن در چنان شرايطي بسيار مشكل است ولي وقتي كمي باد مي وزد چه صبح و چه عصر براي يافتن طعمه و نوشيدن آب حركت مي كند و در اين وضع از فاصله دور كاملا ديده مي شود . بعلت مزاحمت انسان ، شكار زياد و تله گذاري بيش از اندازه ، در مناطقي كه موجودند جمعيت آنها رو به كاهش است و سبب مهاجرتشان به نواحي ديگر شده است .
وضعيت حفاظت
از گونه هايي است كه بعلت شكاري بي رويه در خطر انقراض قرار دارد و تخريب زيستگاههاي آن نيز مزيد بر علت است و اين پرنده را در زمره پرندگان قابل حمايت قرار داده است همچنين به سبب علاقه شيوخ عرب به شكار آنها به وسيله شاهين و بالابان ، جمعيت آنها كاهش زيادي پيدا كرده است بنابراين بايد برنامه ريزي دقيقي در جهت حفاظت و نگهداري آن شده و از هر گونه شكار و صيدش جلوگيري شود.