سازمان‌ اطلاعات و امنیت ترکیه ؛ دولت در سایه +تصاویر

به گزارش سایت تحلیلی خبری پونه زار به نقل از مشرق نیوز، «میت» ( Milli İstihbarat Teşkilatı) سازمان امنیت داخلی و برون مرزی ترکیه است و دیگر سازمان‌های اطلاعاتی ترکیه شامل اسامی ذیل، تحت نظر آن قرار دارند. لذا لزومی به معرفی آنها دیده نشده و تمرکز کامل گزارش جاری بر این سازمان قرار می‌گیرد.

تاریخچه
سرویس اطلاعاتی امروز ترکیه، در حقیقت در دوره عثمانی و حاکمیت “سلطان عبدالحمید” (1839 تا 1861) و به تقلید از پلیس مخفی فرانسه تاسیس شد. وی، “تشکیلات استخبارات یلذیر” را در سال 1880 میلادی تاسیس کرد. عبدالحمید برای حفظ تاج و تخت خود “اطلاعات داخلی” و برای مقابله با تهدیدات خارجی، از جمله “ژون ترک”ها (JON TURK) که در برخی کشورهای اروپایی و قاهره سازماندهی شده بودند، “اطلاعات خارجی” را بوجود آورد.

با روی کار آمدن “انور پاشا” در سال های 1913 تا 1918، وی سرویس اطلاعاتی “تشکیلات مخصوصه” را بنیان نهاد. هدف تشکیلات مخصوصه، حفظ وحدت و تمامیت ارضی عثمانی، مبارزه با جدائی طلبان و تجزیه طلبان، مقابله با عملیات چریکی و نامنظم، جمع آوری اطلاعات و عملیات ضد جاسوسی و ضد اطلاعات بود.

بعد از پایان جنگ جهانی اول (1914 – 1918) وامضای قرارداد متارکه جنگ مندروس Mondros که در 30 اکتبر 1918 بین عثمانی و دولتهای ائتلافی امضا شد،امپراطوری عثمانی عملا به پایان رسید. استانبول نیز در 13 نوامبر 1918 اشغال شد. لذا، از 19 می سال 1919 جنگ آزادیبخش ملی ترکیه از سوی گروه های نظامی و شبه نظامی مسلح متشکل از افسران ارتش عثمانی به رهبری “کمال مصطفی پاشا” (آتا ترک) آغاز شد و در 24 جولای 1923 با امضای “پیمان صلح لوزان” به پایان رسید. نهایتا، “دولت جمهوری ترکیه” تاسیس و بین سال های 1923 الی 1926 اصول و انقلاب های آتاترک آغاز شد.

آتاترک دستور داد تا سرویس اطلاعات و امنیت تاسیس شود چون باید با گروه‌های تجزیه‌طلب و مخالف رژیم مانند ملی گرایان ارمنی و رومی (یونان)، کردی، و کمونیستی مقابله می‌کرد. لذا با دعوت از سرهنگ Walther Nieolai رییس سرویس اطلاعات ستاد کل ارتش آلمان در قبل و بعد از جنگ جهانی اول، وی در اواخر سال 1926 برای آموزش نیروهای معاونت خارجه اطلاعات ترکیه وارد این کشور شد.

در آن زمان سرویس اطلاعاتی ترکیه از چهارشعبه “اطلاعات”، “ضد اطلاعات” ، “تبلیغات”، و “پشتیبانی فنی” تشکیل شد. شعبه اطلاعات متشکل از افسران ستاد کل ارتش، شعبه ضد اطلاعات متشکل از پرسنل پلیس و پرسنل فرماندهی کل ژاندارمری، شعبه تبلیغات متشکل از پرسنل وزارت خارجه و شعبه پشتیبانی فنی متشکل از پرسنل نظامی و غیرنظامی بود. ریاست خدمات امنیت ملی (MEH) در 19 دسامبر 1926 به طور رسمی بر اساس مصوبه محرمانه هیات وزراء به شماره 4507 تاسیس شد.

سازمان استخبارات ملی “MIT /  Milli İstihbarat Teşkilatı“، در 22 جولای سال 1965 با هدف جمع آوری اطلاعات درباره همه موارد مربوط به امنیت ملی و تعیین سیاست امنیت ملی و تمرکز فعالیت های اطلاعاتی بر اساس قانون شماره 644 مورخ 22 جولای 1965 که در مجلس ترکیه تصویب شد، تاسیس گردید. پس از مدتی، MEH نیز به MIT تغییر نام داد.

در حال حاضر این سازمان زیر نظر نخست وزیر قرار دارد و اطلاعات خود را در اختیار رئیس جمهور، نخست وزیر، رئیس ستاد ارتش و دبیر شورای امنیت ملی قرار می‌دهد و همکاری نزدیکی با موساد و سیا در زمینه‌های آموزشی، تبادل اطلاعات و تامین تجهیزات و ابزارهای اطلاعاتی دارد.

رییس فعلی MIT، “هاکان فیدان” است. برای شناخت بیشتر وی، می‌توانید به گزارش مشرق با عنوان “سومین مرد قدرتمند خاورمیانه کیست” مراجعه نمایید.

ساختار

میت از نظر ساختاری دارای سه معاونت و چهار دایره به شرح زیر است:
• دایره هماهنگ کننده شامل: روابط عمومی و دفتر ارتباط بارسانه‌ها، مشاوران حقوقی، بازرسی.
• معاونت اطلاعات شامل: مدیریت اطلاعات، مدیریت عملیات روانی، مدیریت سیستم‌های رایانه‌ای.
• معاونت عملیات شامل: مدیریت اطلاعات فنی و الکترونیک، مدیریت عملیات شامل : مدیریت امور داخلی و مدیریت واحدهای برون مرزی.
• معاونت اداری شامل: مدیریت امور اداری، مدیریت پرسنلی، مرکز آموزش، دفتر امور دفاعی، دایره ترابری هوایی.

MIT به جز ارتش، حق دخالت در همه سازمان های دولتی و خصوصی ترکیه را دارد. رئیس این سازمان با پیشنهاد نخست وزیر و هماهنگی شورای امنیت ملی و تائید رئیس جمهور انتخاب می‌شود.

MIT دارای کارکنان رسمی، قراردادی نظامی و غیر نظامی مرد و زن می‌باشد.

حدود 10 در صد از پرسنل MIT نظامیان هستند که در پست‌های حساس این سازمان مشغول به کار می‌باشند. یکی از روش‌های رایج MIT برای استخدام نیروهای مورد نیاز خود آگهی از طریق روزنامه‌ها و حتی اینترنت است .از نظر توان عملیاتی، میت بعد از اطلاعات ارتش قرار داشته و مجهز به دستگاه‌های الکترونیک پیشرفته و آرشیو رایانه‌ای می‌باشد.

اطلاعات آماری پرسنل MIT

جدول ذیل نشان‌دهنده آمار درصدی سن پرسنل این سازمان در سال 2008 است:

اصول و مبانی سازمان

با توجه به اطلاعات ارائه شده در وب سایت سازمان MIT می‌توان به موارد کلیدی ذیل پی برد:

1. طبق ماده 25 مصوبه 2937 و مصوبه 6136، نیروهای سازمان فقط حق حمل اسلحه گرم و سرد رسمی یا پرسنلی خود را دارند.

2. طبق ماده 6 مصوبه 2937، با در نظر گرفتن موقعیت‌های اضطراری و با هدف دفاع از امنیت ملی و جلوگیری از خرابکاری، نیروهای سازمان در همکاری با نیروهای ضد اطلاعات مجاز به تفتیش، بازپرسی، و بازداشت افراد مظنون هستند.

3. طبق قوانین مشخصه سازمان و لزوم حساسیت شغلی و امنیتی، هر گونه ارتباط و ازدواج با اتباع خارجی برای نیروهای سازمان اکیدا ممنوع است. نشست و گفتمان با افراد خارجی فقط با اطلاع سازمان و در چهارچوب قوانین و در سایه اطلاع وشناخت از مدیر ارشد آن شخص صورت می‌پذیرد.

4. طبق قانون 2937، هر کدام از مامورین سازمان اختیار تام دارند که در موقعیت‌های اضطراری همچون روبرویی با جاسوسی که مرتکب قتل شده، از تمامی ابزار ممکن برای دستگیری وی استفاده کنند.

5. طبق مصوبه 2937، سازمان MIT مجاز به همکاری اطلاعاتی با تمامی سازمانها و موسسات عمومی خواهد بود.

6. طبق ماده 4 مصوبه 2937، نیروهای سازمان فقط در شرایط  نیاز در طی اجرای ماموریت مجاز به افشای هویت خود هستند.

7. حد استفاده از ابزار تکنولوژیک برای انجام ماموریت برای تمامی مامورین نامحدود است.

8. مامورین سازمان بسته به نوع ماموریت و از حیث جغرافیایی در مناطق مختلف متمرکز هستند. آنها نام حقیقی یکدیگر را می‌دانند و اگر اسم رمزی برای مامورین وجود دارد، کاملا طبیعی بوده و به روال کار همه سازمانهای اطلاعاتی جهان عمل شده است.

9. شنود تلفنی مردم فقط با اجازه دادگاه صورت می‌گیرد. در صورتی که فرد در فعالیتهای ضد امنیت ملی و جاسوسی برای بیگانه مشارکت نداشته باشد، هیچ مشکلی متوجه وی نخواهد بود. اما اگر شخصی از اینکه تلفن او توسط MIT‌ شنود می‌شود شکایت داشته باشد، می‌تواند آن را به دادستان کل کشور مطرح نماید.

10. با توجه به این اصل که قدرت امنیت ملی هر کشور وابسته به اهمیتی است که مردم آن کشور به امنیت خود قائلند، هر سرویس اطلاعاتی نیازمند حمایت مردم در راستای اجرای عملیاتهای خود می‌باشد. حفظ امنیت داخلی و خارجی و دفع توطئه‌‌ها از دغدغه‌‌های اصلی سازمانهای اطلاعاتی است که به جرات می‌توان گفت که MIT  یکی از برجسته‌‌ترین آنها در سرتاسر دنیا است.

11. سازمان MIT‌ دارای خط تلفن مختص مردم جهت اطلاع رسانی در صورت رویت مورد مشکوک نیست. اما ایمیلی وجود دارد که از طریق آن امکان انجام این امر وجود دارد.

12. کلیه فعالیتهای ضد جاسوسی داخلی و خارجی توسط خود سازمان صورت گرفته و کنترل امور داخلی به اداره عمومی امنیت که یکی از زیرمجموعه‌‌های سازمان است، واگذار نمی‌گردد. این بدین خاطر است که MIT معتقد است در سایه موقعیت ژئوپلتیک ترکیه، وجوب مشکلات منطقه‌ای، تهدیداتی که از درگیریهای منطقه و سیاست بازیگران بین‌المللی نشات می‌گیرد، و به خاطر طبیعت منسجم مشکلات امنیتی-سیاسی-اقتصادی-نظامی، نیاز به مطالعه مکمل در زمینه تحلیل حوادث است. چنین لزومی در مورد جمع‌اوری اطلاعات نیز صدق می‌کند. محدود کردن فعالیتهای امنیتی دیگر موسسات، ایجاد هماهنگی بین آنها، و مرکزیت بخشیدن به فعالیتهای اطلاعاتی استراتژیک در MIT، هر کدام مفهومی جداگانه در خود دارد. اطلاعات امنیتی محدود به فعالیت داخل کشور نمی‌شود بلکه فراتر رفته و دایره اطلاعات استراتژیک را که مرتبط به تهدیدات کشور دیگری است، در بر می‌گیرد. در نهایت، بر اساس قانون مقرر گردیده که سازمان MIT با توسل بر جمع‌اوری اطلاعات داخلی و خارجی، تامین‌کننده امنیت کشور باشد.

13. همکاری اطلاعاتی بین سازمانهای اطلاعاتی جهان به مثابه همکاریهای اقتصادی و سیاسی در سایه جهانی شدن، رو به پیشرفت است. در جهانی که اکنون در آن جنایات سازمان‌یافته همچون پول‌شویی، قاچاق اسلحه، مواد، و سلاحهای کشتار جمعی در حال رخداد است، چاره‌ای به غیر از همکاری اطلاعاتی باقی نمی‌ماند. البته این همکاری همیشه در سایه محدودیتهای قانونی وظایف سازمانها و تصمیمات مقامات سیاسی قرار دارد. لذا، همکاری سازمان MIT با سایر سرویسهای اطلاعاتی در چارچوب منافع ملی دو طرف صورت می‌پذیرد‌ و سطح آن به اصل منافع و علایق متقابل بر می‌گردد.

14. سازمان، در قبال کارمندانی که بازنشسته شده و یا استعفا داده‌اند و سپس اطلاعات مربوط به سازمان را در قالب کتاب خاطرات منتشر می‌کنند، طبق قانون مصوبه 2937 عمل می‌کند. طبق ماده 27 این مصوبه، هرگونه تخطی مبنی بر افشاء اطلاعات محرمانه سازمان، به شدت مورد پیگیری و مجازات خواهد بود. تمامی کارمندان سازمان چه در شروع فعالیت و چه در زمان استعفا یا اتمام دوره خدمت متعهد به امضاء تعهدنامه‌ای در حضور مقامات بالاتر هستند که طبق آن در صورت افشاء هرگونه اطلاعات داخل سازمان چه بصورت شفاهی یا کتبی، طبق ماده 198 و 228 “قانون کیفری ترکیه” تحت پیگرد قرار خواهند گرفت. از آنجایی که محرمانه بودن اسرار و اطلاعات برای سازمان در اولویت قرار دارد، افشاء اطلاعات چه در قالب انتقاد باشد و چه در قالب تمجید، تخطی محسوب گردیده و شخص متخلف بلافاصله تحت پیگرد قرار می‌گیرد.

15. سیاست سازمان در قبال وب سایت‌های سازمانها و گروههای برانداز و جدایی‌طلب بدین گونه است که از وب سایت مربوطه به محاکم و منابع قضایی شکایت شده و پیگیری می‌شود.

استخدام

چندی است که سازمان MIT‌ با چاپ آگهی در نشریه‌‌ها و در سطح اینترنت اقدام به جذب افراد مسلط به زبان فارسی، عبری، آشوری، عربی، و ارمنی کرده است. افراد مایل به شرکت در آزمون باید حداکثر 35 سال سن و تابعیت ترکیه را داشته باشند.

قانون جنجالی

در روز 17 آوریل 2014 قانونی جنجالی در مجلس نمایندگان ترکیه با پیروزی رای اکثریت مطلق آرا حزب اسلامگرا و محافظه‌کار «عدالت و توسعه» تصویب شد که طی آن به MIT‌ اجازه ورود به حریم شخصی افراد و شنود وکنترل تمامی مکالمات و مراودات جهت مبارزه با تروریسم و خرابکاری داده شد. با امضاء “عبدالله گل” -رییس جمهور وقت- این لایحه شکلی کاملا قانونی به خود گرفت.

“کمال قلیچ‌دار اوغلو” (Kemal Kılıçdaroğlu) -رهبر حزب جمهوریخواه- (بزرگترین حزب مخالف با اردوغان) و “دولت باغچه‌لی” (Devlet Bahçeli) -رهبر حزب حرکت ملی- (دومین حزب مخالف با اردوغان) شدیدا این قانون را محکوم کرده و آن را دستاویزی هنرمندانه و ظالمانه برای تبدیل جامعه به فضای امنیتی و سیطره روح دیکتاتوری اردوغان بر کشور ترکیه دانسته‌اند. رهبر حزب جمهوریخواه اعلام کرده است که حتما تا حصول نتیجه شکایت علیه این قانون را در دادگاه قانون اساسی پیگیری خواهد کرد.

از مواد این قانون می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
1. سازمان MIT‌ مجاز به ورود به حریم شخصی تمامی افراد و شنود مکالمات و کنترل مراودات آنها خواهد بود.

2. سازمان MIT مجاز به برقراری ارتباط با کلیه گروهها و سازمانهای مافیایی و تروریستی در مسیر تامین امنیت ملی خواهد بود.

3. سازمان MIT مجاز به نظارت بر کلیه سازمانهای داخلی کشور و تعاملات آنها با دنیای برون مرزی خواهد بود.

4. سازمان MIT مجاز به استفاده از تمامی ابزار جاسوسی از جمله دستگاه دروغ سنج به نفع تامین امنیت ملی خواهد بود.

5. کلیه سازمانها و موسسات دولتی و بخش خصوصی متعهد به همکاری اطلاعاتی با سازمان MIT‌خواهند بود.

6. هر فردی که نتواند اطلاعات خواسته شده از سوی سازمان را ارائه دهد، دادگاهی شده و حداکثر به 4 سال حبس محکوم خواهد گردید (این ماده پر جنجال‌ترین ماده این قانون است).

7. روسای سازمانهای امنیتی از پیگرد مصون خواهند بود و محاکمه رییس سازمان MIT فقط توسط دادگاه عالی ترکیه و محاکمه دیگر عوامل سازمان فقط توسط یک دادگاه ویژه در آنکارا صورت خواهد پذیرفت.

8. دسترسی به اطلاعات محرمانه سازمان MIT‌ و افشاء آن از سوی هر فرد حقوقی و حقیقی به خصوص روزنامه‌نگاران مستوجب حبس 3 تا 12 سال خواهد بود.

9. در صورت تحت پیگرد قرار گرفتن رییس سازمان MIT، معاون وی می‌تواند ظرف مدت 10 روز، نامه اعتراض به این موضوع را به رییس جمهور تقدیم کند و رییس جمهور هم با حضور در مجلس می‌تواند مسئله پیگرد وی را قابل پیگیری و یا منتفی اعلام کند.

علت تهیه این لایحه به بحرانی که “هاکان فیدان” -رییس سازمان MIT- و تنی چند از عوامل سازمان با رخنه در جوامع کرد ترکیه بوجود آوردند برمی‌گردد. آنها، در عملیات گسترده خود، پای را از حد مجاز فراتر گذاشته و بدین ترتیب از سوی دادستان ویژه ترکیه جهت ارائه شهادت و توضیحات احضار می‌شوند. فشار مقامات قضایی در فوریه 2012 بر اردوغان موجب می‌شود که فیدان تن به بازجویی دهد و همین امر موجب چالش و جنجال بزرگ میان دولت و دادگستری می‌شود. در همین هنگام طرح اتهام فساد دولت اردوغان از سوی دادگستری او را بیش از پیش خشمگین کرده و وی به تلافی، هزاران افسر پلیس و صدها قاضی و دادستان را عزل می‌کند.

اختلاف شدید میان “هاشم قلیچ” (Haşim Kılıç) -رییس دادگاه قانون اساسی ترکیه- و اردوغان که وی قلیچ را به همکاری با “فتح‌اله گولن” (Fethullah Gülen)-متحد سابق و بزرگترین دشمن فعلی او- و قلیچ رییس جمهور فعلی ترکیه را به فساد مالی و ایجاد شکاف در سیستم قضایی کشور متهم کرده است، از دیگر عواملی است که تلاش اردوغان برای تصویب لایحه مذکور را توجیه می‌کند.

اردوغان و حزب متبوعش، ارائه این طرح را تسهیل نیل به توافق با “عبداله اوجالان” -رهبرحزب کارگران و رهبر کردهای ترکیه، همراهی با ملت ترکیه و دفاع از حریم امنیتی مردم خوانده و آن را سپر دفاعی در مقابل کارشکنی‌ها و خیانتهای مقامات قضایی و احزاب مخالف که خواستار عدم توفیق نگهبان حقوق مردم هستند، می‌دانند.

وب سایت رسمی دیده‌بان حقوق بشر سازمان ملل در تاریخ 29 آوریل 2014 در مقاله‌ای به قلم “اما سینکلر وب” (Emma Sicnclair-Webb) -پژوهشگر و فعال حقوق بشر- تصویب این قانون جنجالی که طی آن مشروعیت اعمال و مصونیت حقوقی و قانونی سازمان MIT‌ عملا بر همه چیز ارجحیت یافته است را یک عمل کاملا مغایر با قوانین بین‌المللی و ضد حقوق بشر خوانده است.

سینکلر زندانی کردن روزنامه‌نگاران به خاطر افشاء پنهانکاری‌ها، مصونیت پرسنل اطلاعاتی در مقابل بی‌بند و باریها و اقدامات فراقانونی، و جمع‌آوری اطلاعات بدون رعایت حریم افراد و انسانها را اموری بسیار غیرانسانی و دور از شرافت خوانده و خواستار لغو همه آنها شده است.

داعش تحت آموزش MIT

یکی از مقامات ارشد اردن در گفتگو با پایگاه خبری “ورلد نت دیلی”، خبر از دستگیری 6 تن از عوامل داعش در نزدیکی مرز اردن-سوریه و بازجویی و اعتراف آنها به اقدام برای حمله تروریستی جهت ایجاد رعب و وحشت در اردن اشاره کرد. به گفته وی، تروریست‌ها اعتراف کرده‌اند که تمامی آموزش‌های لازم توسط سازمان MIT به آنها داده شده است.

درمان نیروهای داعش در بیمارستانهای ترکیه

گزارشهای مربوط به برخی روزنامه‌های ترکیه همچون طرف، شبکه المیادین، خبرگزاری آنتولی ترکیه، العاجل مرکز اسناد سوریه، شبکه العالم، و افشاگریهای ادوارد اسنودن و موسسه ویکی لیکس همه موید حمیات پزشکی و درمانی ترکیه از نیروها و سران داعش است. به دلیل حجم بالای جزییات این گزارشات و ظرفیت معین و مشخص این گزارش، از پرداختن به آنها اجتناب شده است.

طراحی حمله به موصل

یکی از افشاگریهای چالش‌ برانگیز در رابطه با نقش MIT‌ در هدایت داعش به گزارش پر سر و صدای روزنامه “ادنلک دیلی” ترکیه برمی‌گردد که طی آن اعلام کرد که جلسه‌هایی در تاریخ 28 فوریه تا 2 مارس 2014 در یکی از هتل‌های استانبول بین چند تن از مدیران ارشد MIT و سران داعش برگزار شد که طی آن مقرر گردید امکانات کامل نظامی داعش برای حمله به موصل از سوی این سازمان تامین گردد. منبع افشاگری این روزنامه، عده‌ای از ترکمن‌های سوریه بودند که در آن تاریخ برای برگزاری کنفرانس جنبش دموکراتیک -که مقرر بود که برای تقویت داعش برگزار شود- در آن هتل اقامت داشتند.

قاچاق سلاح به سوریه

پایگاه خبری-تحلیلی “المانیتور” در مقاله خود به تاریخ 19 ژانویه 2014 به موضوع کشف یک دستگاه کامیون حامل سلاح در ایستگاه مرزی ترکیه-سوریه اشاره کرد. گفتنی است که در ساعت 7:15 دقیقه بامداد روز 19 ژانویه، دادستان دادگاه عالی استان “آدنان” دستور توقف سه دستگاه کامیون مشکوک را می‌دهد. در حوالی ظهر، 3200 نیروی ژاندارمری مرزی کامیون‌های مربوطه با شماره پلاکهای 06 DY 0393, 06 EY ،2115 و 06 FC 9193 را در حالیکه یک خودروی آئودی آنها را اسکورت می‌کرد، متوقف کرده و مشخص می‌گردد که یکی از آنها به دستور سازمان اطلاعات و امنیت ترکیه (MIT) مامور قاچاق سلاح به سوریه و تحویل آنها به مخالفین بشار اسد بوده است.

سگهای تجسسگر پلیس متوجه مورد مشکوک شده و طی با کردن کانتینر، 6 محفظه بزرگ حاوی کمک‌های اولیه، بمب، خمپاره، موشک، اسلحه و گلوله یافت می‌شود. از طرف دیگر، مامورین MIT‌ بلافاصله وارد قضیه شده و مانع انتقال کامیون‌ به ستاد فرماندهی ژاندارمری شهر مرزی “سیهان” می‌شوند. در پی درگیریهای لفظی، سرانجام “حسین آونی کوز” (Huseyin Avni Cos) استاندار، فرمانده پلیس، و رییس اداره اطلاعات و امنیت استان در محل توقیف کامیون حاضر می‌شوند.

کوز یک ساعت تمام با دادستان در مورد اغماض از این قضیه صحبت می‌کند اما دادستان زیر بار نمی‌رود. سپس به فرماندار سیهان و رییس ستاد فرماندهی ژاندارمری اخطار می‌دهد که توقف کامیون مزبور و تجسس اموال سازمان اطلاعات و امنیت بدون اجازه شخص نخست وزیر اشتباهی بزرگ بوده و پیامدهای بدی دارد. فرماندار هم بلافاصله دستور به آزادی کامیونها داده و آنها به سمت سوریه حرکت می‌کنند.

نکته قابل توجه اینکه 4 کامیون دیگر در فاصله‌ای نزدیک با این سه کامیون قرار داشتند که متعلق به سازمان MIT‌ و احتمالا همه حاوی جنگ‌افزار بودند. در ابتدا، مامورین MIT‌ تلاش می‌کنند که مانع از تجسس آنها شوند اما مامورین مرزی به هر شکل کار خود را انجام می‌دهند. دادگاه عالی آدانا از ارائه گزارش در مورد محموله داخل 4 کامیون دیگر به دلیل محرمانه بودن موضوع خودداری کرد، و اما فرماندار سیهان در گزارش خود اینچنین آورده است: “در 3 کامیون مشکوک مورد تجسس، مامورین سازمان MIT‌ وجود داشتند که قرار بود به وظایف روزمره خود بپردازند”. استفاده از واژه وظایف روزمره در حالی صورت گرفته است که طی چند سال اخیر گزارشات متعددی از فعالیت‌های مرموز مامورین اطلاعاتی ترکیه در طی ناآرامی‌های سوریه در رسانه‌ها انعکاس یافته است و شاید از صدها مورد انتقال سلاح، تنها این مورد موفق به کشف شده است.

دولت ترکیه این موضوع را کاملا امری سری در جهت منافع ملی دانسته و ورود به آن را خلاف امنیت ملی اعلام کرده است. کما اینکه “حسین چلیک” (Huseyin Celik) قائم مقام حزب عدالت و توسعه اظهار داشته که “کامیون مذکور متعلق به سازمان امنیت و اطلاعات ترکیه بوده و این که چه چیزی در داخل آن بوده به هیچکس ربطی ندارد. دادستان این مملکت بهتر است به جایی که پای را از حد خود فراتر گذاشته، به وظایف اصلی خود عمل کند. توقف کامیون سازمان امنیت جزء وظایف دادستان نیست. هیچکس در این کشور به غیر از شخص شخیص نخست وزیر حق سوال از سازمان MIT‌ را ندارد”.

اما قانونگذاران و وکلای ترکیه در اعتراض به اظهار نظر چلیک ابراز داشته‌اند که اجازه نخست وزیر یعنی توجیه مصونیت پوشالی و غیرقانونی سازمان MIT و این امر به هیچ وجه قابل قبول نیست. پلیس وظیفه دارد که هر خودوری مشکوک را متوقف سازد. چرا که بسیاری از جنایات سازمان‌یافته از طریق خودروها انجام می‌شود. سازمان MIT‌تافته جدا بافته نیست که هر کاری دلش بخواهد بتواند انجام دهد؛ و چه بسا بسیاری از جنایات و تخلفات خود را از طریق همین کامیونها و خودروها صورت دهد.

نقش ارتش در مسئله امنیتی

پاسگاه‌ها و نقاط حراست مرزی ترکیه شامل پرسنلی است که از ارتش به این نقاط اعزام می‌شوند. بدنه حفاظت و امنیت نظامی ترکیه، ارتش آن است.

مسئله “پ ک ک”، همیشه از چالش‌های بزرگ ارتش ترکیه و سازمان MIT‌ بوده است. در سال 1994، 19 فروند هلیکوپتر روسی جهت مقابله با کردهای جدایی طلب خریداری شد. اما نقش نیروهای کماندو که دوره‌های کامل اطلاعاتی و امنیتی را دیده‌اند، در کشف و انهدام مواضع “پ ک ک” اساسی بود.

در 81 استان کشور ترکیه، 81  ژاندارمری مرکزی وجود دارد که مسئول کنترل و نظارت بر پاسگاهها بوده و فرمانده آن که یک سرهنگ و یا سرتیپ است، به استاندار مشاوره امنیتی می‌دهد. نقش ژاندارمریها در تامین امنیت هوایی و بالاخص زمینی و دریایی از اهمیت بالایی برخوردار است. 4 حوزه دریای مدیترانه، دریای سیاه، دریای اژه، و دریای مرمره در سیطره کنترل نظامی و امنیتی ارتش و  ژاندارمریهای ترکیه است.

نقاط ضعف و پاشنه آشیل

قلمرو قدرت سازمان اطلاعات ترکیه، 90 درصد از خاک ترکیه و 50 درصد از جمعیت این کشور را در بر می‌گیرد. سازمان MIT تا چندی پیش از قدرتی که هم اکنون در طی تصویب قانون جدید بدست آورده، برخوردار نبود. گرچه هنوز ضعفهایی در بدنه این سازمان مشاهده می‌شود. یکی از ایرادات وارده، عدم هماهنگی این سازمان با دیگر نهادهای اطلاعاتی داخل ترکیه است. MIT، در چندین وهله از طرح کودتای ارتش در دوره‌های مختلف علیه دولتهای ترکیه باخبر نشده و همین امر موجب سقوط آن دولتها گردیده است. به همین دلیل برای وا ندادن پاشنه آشیل به ارتش، اردوغان در این چند سال تمامی تلاش خود را وقف تقویت بیشتر سازمان  MIT‌ کرده است، که از آن دست می‌توان به قانون جنجالی 17 آوریل اشاره کرد.

گاف بزرگ

یکی از بزرگترین اشتباهات MIT را می‌توان ارائه گزارش کامل بمباران منطقه غوطه شرقی به “رجب طیب اردوغان” -نخست وزیر اسبق و رییس جمهور فعلی- در 48 ساعت قبل از عملی شدن آن دانست. این عمل، از سوی روزنامه حریت ترکیه به شدت محکوم شده و مورد تمسخر قرار گرفت.

اتفاقا موضوع ارائه گزارش تبدیل به نقطه شکی برای روزنامه حریت شد و این روزنامه با طرح این سوال که “چرا باید گزارش بمباران یک منطقه آن هم 48 ساعت قبل از وقوع از سوی سازمان امنیتی کشور ما ارائه شود؟” نوک پیکان دست داشتن در آن را به سمت MIT‌ گرفت.

MIT: مرکزیت طوفان سیاسی

پایگاه خبری-تحلیلی المانیتور به نقل از روزنامه ترکی پالس در گزارشی به قلم “پینار ترمبلای” (Pinar Tremblay) به قدرت فراقانونی سازمان امنیت و اطلاعات ترکیه اشاره کرد. ترمبلای، این سازمان را قویترین نهاد دولت اردوغان خوانده که در همه زمینه‌های تصمیم‌‌‌گیری بر وزارت خارجه و وزارت دفاع ارجحیت دارد.

این سازمان یکی از اصلی‌ترین طراحان سه سال تمام درگیری در سوریه بوده است و نقشی بسیار کلیدی و اساسی در تمامی مواضع و تصمیم‌گیریهای شخص اردوغان دارد. بطوریکه وقتی سخن از بحران سوریه به میان می‌آید، عملا رنگ و نقش و اسمی از “عمصت ییلماز” (Ismet Yilmaz) -وزیر دفاع ترکیه- نمی‌بینیم؛ و وقتی هم که سخن می‌گوید، فقط یک بار بصورت علنی در تلویزیون ملی این کشور اعلام می‌کند که ارسال سلاح به سوریه فقط جهت ورزشهای مربوط به تیراندازی صورت گرفته نه چیز دیگری.

اما نکته جالب اینکه موسسه امداد انسانی ترکیه موسوم به (Humanitarian Relief Foundation (IHH تحت فرمان سازمان MIT کمک شایانی به امر انتقال کمک‌های اولیه و سلاح به سوریه کرده است. اما از آنجا که ارسال سلاح در سازمان آمار ترکیه و اداره آمار سازمان ملل ثبت می‌گردد، “احمد داود اوغلو” (Ahmet Davutoglu) -نخست وزیر ترکیه- مجبور شد که ارسال سلاح را تایید کند اما آن را کمک به ترک‌های مقیم سوریه خواند و نه حمایت شورشیان.

اخیرا “دابلیو آندرو تریل” (W. Andrew Terrill) -استاد دانشگاه جنگ ارتش امریکا- در گفتگو با این روزنامه از خودسری سازمان MIT سخن گفته و عملکرد آن را کاملا مغایر با سیاست‌های آمریکا در قبال سوریه دانسته است. تریل، حمایت آمریکا از شورشیان را تایید کرده اما نوع رویکرد آمریکایی به تداوم درگیریها را کاملا با نگاه ترکیه متفاوت دانسته است. او MIT را سازمانی خوانده که کاملا بر نگاه اردوغان سیطره داشته و این ماشین جاه‌طلب و خودسر اطلاعاتی را نمی‌توان به این سادگی متوقف کرد. وی اذعان داشته: “ما حمایت کامل از مخالفان اسد را می‌خواستیم و می‌خواهیم، اما پیامدهای و خروجی‌های این جنگ داخلی را هم در نظر داریم. توقع داشتیم که ترکیه با توجه به ظرفیت‌های مطلوبی که دارد، یاری‌مان دهد اما رویکرد فعلی امنیتی-سیاسی اردوغان و سازمان محبوبش در این برهه بسیار حساس معادلات ما را بهم ریخته است”.

مامورین و جاسوسان مشهور سازمان

محمد ایمور (Mehmet Eymür)
او متولد 1943 استانبول است. از 13 سالگی وارد سازمان MIT شده و یکی از محبوبترین و کارکشته‌ترین مامورین سازمان است. عمده شهرت وی بخاطر منهدم کردن یکی از بزرگترین باندهای مافیایی مواد مخدر در ترکیه در سال 1984 طی عملیات “پدرخوانده‌ها” است. در این عملیات “دوندور قلیچ” (Dündar Kılıç) که یکی از بزرگترین روسای مافیایی ترکیه بود نیز دستگیر شد.

اما عمل گل‌درشت دیگر ایمور، به سال 1987 و ارائه گزارش بسیار جنجالی وی در مورد ارتباط تنی چند از مقامات ارشد پلیس و سیاستمداران همچون “نهضت عیاض” (Nevzat Ayaz)، “اونال ارکان” (Ünal Erkan)، و “محمد اقار” (Mehmet Ağar) با مافیا مربوط است. اما از بداقبالی وی و یا شیطنت رقبایش، این گزارش لو رفت و در سال 1988 در مجله خبری “به سمت هزاره دوم” (2000’e Doğru) چاپ شد. همین امر باعث شد که قائم مقام وقت سازمان یعنی “هیرام عباس” (Hiram Abas) که دوست بسیار صمیمی وی نیز بود، بر او خشم بگیرد و وی را مجبور به استعفا در 10 ژوئن 1988 نماید.

البته از آنجایی که ایمور بسیار کارآمد بود نه تنها استعفا نداد بلکه در می 1994 از سوی “تانسو چیلر” (Tansu Çiller) -نخست وزیر وقت ترکیه- به سمت رییس “واحد اطلاعات ویژه” سازمان منصوب شد. بعد، به سمت معاون “شنکال آتاساگون” (Şenkal Atasagun) در “واحد عملیات” منصوب شد اما چون این دو با هم کنار نمی‌آمدند، در 31 ژانویه 1995، به واحد تازه تاسیس “ضدتروریسم” وارد شد و بنابر دستور با “محمود ییلدریم” (Mahmut Yıldırım) که یک آدمکش حرفه‌ای بود و پرسنل سازمان او را “یشیل” (سبز) خطاب می‌کردند، ارتباط برقرار کرد. ایمور اما اعلام کرده که از اینکه یشیل بعنوان قاتل تحت تعقیب بوده خبر نداشته و ضمن اینکه این قاتل حرفه‌ای عضو رسمی سازمان نبوده، او را برای چندین ماموریت برون مرزی به کار می‌گیرد. ایمور، یک بار اعلام کرد که تا یک قدمی ترور “عبداله اوجالان” رسیده بوده، اما ضعف مدیریتی تیم هماهنگ‌کننده همه چیز را خراب کرد.

میزان آلودگی باند ایمور در داخل سازمان آنقدر زیاد شده بود که وقتی “مسعود یلماز” (Mesut Yılmaz) به جای “تانسو چیلر” نخست وزیر شد، دستور به تصفیه 50 نفر از نیروهای سازمان داد. ایمور هم در طی دادگاهی جنجالی، باند فساد درون سازمان را مرتبط به “فتح‌اله گولن” معرفی کرد.

او دوباره در سال 1996، گزارشی در مورد فعالیتهای مافیایی سه تن از مقامات دولتی را بدون اجازه در اختیار روزنامه “آیدینیک” (اشراق) ترکیه قرار داد و در 17 سپتامبر 1996 چاپ شد و جنجالی دوباره را به پا کرد.

در آگوست 1997 به عنوان نماینده اطلاعاتی ترکیه به آمریکا اعزام شد و در 14 آگوست 1998 دستور به بازنشستگی وی داده شد. بلافاصله به ترکیه بازگشت تا به تلافی اقدام “شنکال آتاساگون” -همکار و دشمن قدیمی خود که از مسعود یلماز خواسته بود او را از واحد ضدتروریسم اخراج کند- گزارشی علیه وی بنویسد.

ایمور، در سال 1999 بعنوان مشاور سازمان سیا در امور ضد تروریسم وارد این سازمان شد و سرانجام در سال 2000 وب سایت رسمی خود را ایجاد کرد و در آن به ارتباط دولت ترکیه با باندهای مافیایی اشاره کرد. همین امر موجب شد که به دلیل افشاء اسرار و اسناد دولتی تحت تعقیب قرار بگیرد. وی، از سال 2008 به اتهام تحریک “تونکای گونی” (Tuncay Güney) -افشاگر صهیونیست ترک تبار- دوباره در جراید ترکیه بر سر زبانها افتاد.

تونکای گونی (Tuncay Güney)
تونکای گونی متولد 25 آگوست 1972 در روستای “کرگی” ترکیه است. او در سازمان MIT به ایپک (ابریشم) مشهور بود. این مرد، مدعی است که با نفوذ در سازمان امنیت ملی ترکیه (MIT)، سازمان ناسیونالیست سکولاریست “ارگنکون”، اداره اطلاعات سازمان ژاندارمری، حزب کارگران، و جنبش گولن اطلاعات بسیار ذی قیمتی از آنان بدست آورده است. این موضوع، جنجالی بزرگ را در ترکیه بوجود آورد و وی تبدیل به تیتر صفحه یک جراید شد.
گونی، دارای والدین مسلمان است اما به دلیل گرویدن به دین یهود و فرقه “شبت” (دین “شبتای زوی”  Sabbatai Zevi که در سال 1666 ادعای مسیحیت در دین یهود کرد)  به شدت طرد شد.
پدر گونی به نام علی گونی ظاهرا یک شهروند عادی بود اما دوستی نزدیکی با محمد ایمور و چند شخصیت نظامی ترکیه داشت بطوریکه در مراسم ختم او در سال 1986، همه آنها حضور داشتند. تونکای، ایمور را پدر معنوی خود خوانده است.

در سال 1997 به خدمت سربازی می‌رود و اندکی بعد به اتهام همجنس‌بازی به 4 ماه انفصال از خدمت محکوم می‌گردد. نهایتا با کمک محمد ایمور، نامه‌ معافیت از پزشک دریافت می‌کند.

او در زندگی زناشویی هم موفق نبود. با همسر اول 1 سال و با همسر دوم فقط 2 سال زندگی کرد.

وی کاملا بصورت سفارش شده وارد روزنامه‌های مطرحی چون روزنامه “صبح” و “ملیت” شد و بالاترین حقوق آن زمان یعنی 65 هزار و 500 لیره دریافت می‌کرد. تا سال 1999، این جاسوس روزنامه‌نگار دارای درآمد 1.1 میلیون لیره‌ای در ماه بود.

در سال 1990 رسما توسط “گالیپ توقکو” (Galip Tuğcu) رییس دفتر استانبول وارد سازمان امنیت شد و مدتی بعد به “معاونت ایران” انتقال یافت. وی، طی سالیان بعد در بسیاری از شبکه‌های تلویزیونی و جراید مشغول فعالیت جاسوسی بود و بالاخره به دلیل ضعف علمی توانستند که عذرش را بخواهند. از سال 2001 به بعد شروع به دلالی و کلاهبرداری کرد و آنقدر در منجلاب رذالت و آلودگی فرو رفت که در سال 2004 از سوی دادگاه عالی ترکیه تحت تعقیب قرار گرفت.گونی، موفق به فرار شد و در حال حاضر در کانادا زندگی می‌کند.

دسپینا استورچ (Despina Davidovitch Storch)
دسپینا داویدویچ استورچ یکی از برجسته‌ترین جاسوسان زن اهل ترکیه متولد استانبول بود. وی در ادبیات جاسوسی دارای القاب “افتخار ترک” و “کلئوپاترای نوین” می‌باشد. دسپینا، در طول جنگ جهانی اول فعالیت گسترده جاسوسی به نفع ترکیه و آلمان داشت. در فرانسه تبدیل به مادام “نزی”، در اسپانیا و انگلیس تبدیل به مادام “نسکد”، در ایتالیا تبدیل به مادام “داویدویچ”، در نیویورک امریکا تبدیل به مادام “دسپینا” و در واشنگتن تبدیل به مادام “بارونس دو بلویل” شد. این اسم مستعار آخر جنبه خاص دیگری دارد. چرا که شخصی مرموز به نام “بارون هنری دو بلویل” همیشه همراه وی بوده است.

دسپینا از زیبایی و هنر طنازی خود جهت نفوذ و رخنه به زندگی افسران ارشد متفقین استفاده کرده و اطلاعات مورد نیاز را به روسای بالا دستی انتقال می‌داد. در اسپانیا، ظن سازمان اطلاعاتی بالا رفت و دسپینا به همراه بارون ابتدا به هاوانا کوبا و سپس به آمریکا گریخت. در آنجا به آنها گفته شد که باید با یک جاسوس زن آلمانی به نام الیزابیت شارلوت نیکس و یک کنت فرانسوی  به نام رابرت دو کلالمونت همکاری نمایند. فعالیتهای شیطنت‌امیز این چهار نفر، ظن وزارت دادگستری آمریکا را برانگیخت و قبل از فرار آنها در 18 مارس 1918 دستگیر شدند و به جزیره الیس انتقال یافتند. مقامات امنیتی امریکایی به دنبال رد پولشویی گشتند اما نتوانستند مدرکی دال بر فساد مالی آنها پیدا کنند، لذا فقط به اخراج آنها از خاک آمریکا و تبعید به جزیره الیس مبادرت ورزیدند. در این جزیره، هر 4 نفر بیمار شدند اما سه نفر بهبود یافتند و این دسپینا بود که در 30 مارس فوت شد. علت مرگ او ذات‌الریه اعلام شد اما بعدها طی کالبد شکافی مشخص شد که به وی قرصهای کپسولی آغشته به سم خورانده شده بود.

نام فامیلی استورچ به همسر سابق وی پل استورچ برمی‌گردد که در 17 سالگی با این مرد فرانسوی ازدواج کرده بود اما به دلیل جاسوسی استورچ برای ارتش فرانسه از او جدا شد.

احمد عزت تومروک (Ahmet Esat Tomruk)
تومروک متولد 1892 قسطنطنیه بود. 5 سال بیش نداشت که پدرش در لندن درگذشت. او کمی بلوند بود و همین بارزه کمک شایانی به وی جهت انجام ماموریتها در قالب یک انگلیسی می‌کرد. در کشور ترکیه هم مشهور به “اینگلیزی کمال” (کمال انگلیسی) است. او در طی جنگ استقلال ترکیه اقدامات شایانی همچون نفوذ به کمپ ارتش یونان را صورت داد و به همین دلیل از شخص آتا تورک نشان لیاقت دریافت کرد.

طارق امید (Tarık Ümit)
طارق امید متولد 1947 شهر دوزچه ترکیه بود. او در سال 1978 وارد سازمان MIT شد و پیوسته متهم به داشتن روابط نزدیک با “دوندار قلیچ” (Dündar Kılıç) -یکی از بزرگترین روسای مافیایی ترکیه که به نام “پدر پدرخوانده‌ها” شناخته می‌شد- بود. بنابر گفته محمد ایمور، او ضمن داشتن اخلاق بسیار تند، معجونی از هنرهای بزهکارانه‌ بود. گواهینامه جعلی، پاسپورتهای جعلی، کارتهای شناسایی جعلی،و حتی پلاکهای خودرو جعلی همه و همه از ابزار مورد نیاز وی در زمان ماموریتهایش برای MIT‌ و پلیس ترکیه بود. محمد ایمور معتقد است که موارد قابل توجهی از قتل‌ها و ترورهای سازمان را طارق امید صورت داده است. او اینچنین می‌گوید: “من خودم شخصا از طارق شنیدم که خود او برنامه ترور “ساواش بولدان” (Savaş Buldan)، “هاسی کارای” (Hacı Karay)، و عدنان یلدریم (Adnan Yıldırım) که هر سه از فعالان کرد بودند را طراحی کرده است”.

البته طارق در امور بانکی هم ید طولایی بر آتش داشت. بنابر گفته “فکری ساقلار” (Fikri Sağlar) -وزیر فرهنگ دهه 1990 ترکیه- او یکی از سهامداران اولین بانک تجارت در منطقه مورد نزاع ترکیه و قبرس به نام “جمهوری ترکیه شمال قبرس” بود.

“آیهان چارکین” (Ayhan Çarkın) یکی از نیروهای ویژه پلیس ترکیه اذعان کرده که تیم آنها در ربودن و قتل طارق امید نقش مستقیم داشتند و خود وی جسد طارق را دفن کرده است. محمد ایمور نیز دلیل مرگ طارق را لیست سیاه (40 نفره) ترور می‌داند که خود طارق به او نشان داد و حتی چند موردی هم در آن لیست ترور شده بودند مثل “بهجت سانتورک” (Behçet Cantürk) پدرخوانده مافیایی کرد. وی به دختر طارق گفته بود که مردان “محمد اقار”  (Mehmet Ağar) رییس پلیس ترکیه- آنقدر از فساد طارق به تنگ آمده بودند که وی را کشتند.

اما “سدات پکر” (Sedat Peker) -یکی از بزرگترین پدرخوانده‌های مافیایی ترکیه- در سال 2011 اعلام کرد که ربودن و قتل وی به تلافی اقدام “محمود ییلدریم” (یشیل) مبنی بر ربودن و قتل دو جاسوس کرد ایرانی با نامهای “لازم اسماعیلی” و “عسکر سیمیتکو” صورت گرفت.

حسین ییلدریم (Hüseyin Yıldırım)
حسین ییلدریم معروف به “آچار کار” متولد 1928 ترکیه. او که قاصد و پیک “جیمز هال” -جاسوس بزرگ امریکایی که بسیاری از اسناد آمریکا را در طی جنگ سرد به حکومت شوروی در برلین شرقی لو داد- بود، سرانجام توسط دولت آمریکا دستگیر و به حبس ابد محکوم شد. مدتی بعد به ترکیه انتقال یافت و به 17 سال حبس محکوم شد اما فقط یک روز در زندان بود.

در 22 آگوست 1988، “مانفرد سورین” (Manfred Severin) استاد دانشگاه برلین شرقی که به چند زبان زنده دنیا مسلط بود و به مدت دو سال تحت نام رمزی “هاگن” برای سرویسهای اطلاعاتی آمریکا جاسوسی می‌کرد، به آمریکا گریخت و اطلاعات کاملی مبنی بر اینکه بعنوان مترجم فردی با نام رمزی “پل” فعالیت می‌کرده است را به همراه آدرس سکونت وی در برلین شرقی به مامورین اطلاعاتی امریکا داد. تحقیقات ماموران سیا نشان داد که آن شخص کسی نیست مگر جیمز هال. لذا عملیات دستگیر وی در دستور کار قرار گرفت و در منزل خود دستگیر و ربوده شد. در پی تحقیقات و بازجویی ثابت شد که حسین ییلدریم بعنوان “آچار فرانسه” هال در کنار او فعالیت می‌کرده است. او مسئول پرداختها، واسطه هال و سازمان “استاسی” (سازمان اطلاعاتی برلین شرقی) و مسئول استخدام جاسوسهای جوان آمریکایی بود. ییلدریم در روز 21 دسامبر 1988 رسما دستگیر شد.

افشاء نام 10 جاسوس ایرانی موساد

“دیوید ایگناتیوس” (David Ignatius) در مقاله خود در واشنگتن پست به تاریخ 16 اکتبر 2013، به موضوع اختلاف اسراییل و ترکیه به علت افشاء نام 10 جاسوس ایرانی موساد (که اخیرا با روسای اسراییلی خود در استانبول دیدار داشتند) از سوی سازمان اطلاعات ترکیه به وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد.

اما چیزی که خشم بیشتر اسراییل را در بر داشت، تداوم رابطه گرم و صمیمی آمریکا با ترکیه بود. آمریکا، اخیرا در رابطه با ترکیه، سیاست خود را بر تفکیک اختلافات امنیتی از سیاست‌گذاریهای دو طرف قرار داده است.

منزوی ساختن ارتش

روزنامه گاردین در مقاله خود به قلم “بن کوئین” به تاریخ 18 ژانویه 2011، به موضوع خنثی ساختن طرح کودتای ارتش ترکیه موسوم به “پتک” اشاره کرد.
نویسنده مقاله، معتقد است که علیرغم اعلام مکرر ارتش ترکیه به بیطرفی و اینکه کودتای ارتش‌های سابق ربطی به زمان حال ندارد و دیگر تکرار نمی‌شود، دولت اردوغان بسیاری از سران ارتش از جمله فرماندهای ارشد نیروی زمینی، هوایی، و دریایی را دستگیر و در ماه دسامبر به اتهام توطئه برای براندازی نظام محاکمه کرد.

سودای قدرت

روزنامه “زمان امروز” ترکیه در گزارش 28 فوریه 2012 خود خبر از افشای 5 میلیون سند مربوط به ترکیه، آمریکا، و اسراییل توسط ویکی لیکس داد و به دیدار بسیار محرمانه رجب طیب اردوغان با هنری کیسینجر (Henry Kissinger) -وزیر خارجه اسبق آمریکا- اشاره کرد.

به گفته این روزنامه در میان این اسناد، یکی از آنها که مربوط به “جورج فریدمن” (George Friedman) -رییس اجرایی موسسه تحلیل امنیتی استراتفورد آمریکا- است، خبر از دیدار محرمانه اردوغان با کیسینجر می‌دهد. طبق اطلاعات درز شده در ایمیل فریدمن، اردوغان به کیسینجر می‌گوید که عاقبت پل ارتباطی خود با اسراییل را قطع خواهد کرد و به جهان عرب نزدیکتر خواهد شد. فریدمن، در آن ایمیل می‌گوید که کیسینجر به وی گفته که اردوغان سودای رهبری جهان اسلام را دارد. او در انتظار حمله اسراییل به ایران به سر می‌برد تا بلافاصله اعلام موجودیت بعنوان قدرت اول منطقه را نماید”.

در یکی از ایمیل‌‌ها، کیسینجر ادعای حمله کماندوهای اسراییلی به تاسیسات هسته‌ای ایران با یاری عوامل داخلی خود را مطرح می‌کند. گرچه رژیم صهیونیستی در موارد معدودی همچون “ویروس استارکس نت” موفق به ایجاد اختلال و خرابکاری در سامانه هسته‌ای ایران شد، اما طرح ادعای مربوط به کماندوهای اسراییلی از اساس مضحک بوده و به منظرو ایجاد جنگ روانی مطرح شده است.

“ژولیان آسانژ” (Julian Assange) -مدیر ویکی لیکس- مدعی شده که “امره دوقرو” (Emre Doğru) -نماینده آمریکا در اتحادیه تجار ترکیه- اصلی‌ترین عامل اطلاعاتی ترکیه در موسسه استراتفورد -که به دورغ ادعا میکند که تحلیلگر زیرساختهای اقتصادی است- بوده که سه ما پیش از افشاگری ویکی لیکس استعفاده داده است.

آسانژ قویا بر این تاکید دارد که با توجه به ایمیل‌های هک شده، دوقرو، به “مردیت فریدمن” (Meredith Friedman)-همسر فریدمن- گفته بوده که دارای 2 منبع جاسوسی در شرکت ملی نفت و گاز ترکیه، 2 منبع جاسوسی در ارتش، و یک منبع جاسوسی در وزارت خارجه است و خبرهای موثق خود را از آنها دریافت می‌کند.

ترور خبرنگاران پرس تی وی

پرس تی وی، در مطلب 28 مهر 1393 خود، به موضوع ترور “سرنا شیم”، خبرنگار لبنانی-آمریکایی این شبکه، به نقل از شبیر حسنعلی -تحلیلگر سیاسی مقیم لندن- پرداخت.  شیم از صحنه‌ی گزارشی در شهر “سوروچ” واقع در استان “شانلی اورفه” در حال بازگشت به هتل محل اقامت خود بود که خودروی وی با یک ماشین سنگین تصادف کرد. هویت و موقعیت راننده کامیون مشخص نیست.

حسنعلی مدعی است که ترور شیم توسط سازمان اطلاعاتی ترکیه صورت گرفته است. او، علت ترور و مرگ شیم را اطلاعاتی دانسته که وی از سازمان اطلاعاتی ترکیه بدست آورده بوده است. شیم، بخوبی از نقش این سازمان در حمایت از داعش، خرابکاری در سوریه، و سرکوب کردها و معترضین ترک خبر داشته و به سرنوشت “مایا ناصر” -دیگر خبرنگار پرس تی وی- که در 5 مهر 91 در سوریه ترور شد، دچار گردید.

دستگیری تیم ترور موساد

روزنامه “تقویم” ترکیه در تاریخ 17 اگوست 2014 در مطلب خود خبر از کشته شدن تیم ترور 5 نفره موساد در ترکیه به دست مامورین اطلاعاتی این کشور داد.

به ادعای این روزنامه، این تیم 5 نفره از هنگام ورود به ترکیه در مرزهای مشترک این کشور با سوریه شناسایی شده اما برای شناخت عملیات آنها تحت نظارت به حال خود رها می‌شوند. سازمان MIT از آن هنگام بطور مداوم آنها را تحت کنترل قرار می‌دهد و با روشن شدن جزییات عملیات، به آنها حمله کرده و در طی درگیریها هر 5 نفر کشته می‌شوند. سازمان MIT هم برای اینکه ضربه شست خود را به موساد نشان دهد، جسد آنها را در سوریه رها می‌کند.

طرح ترور بشار اسد و ولید المعلم

بنا بر ارائه اسناد و فیلم‌های مستند از اعترافات دستگیرشدگان از سوی “خبرگزاری آسیا” لبنان، سازمان MIT در پی عدم توفیق در براندازی نظام سوریه، تصمیم به ترور بشار اسد می‌گیرد. لذا، به منظور انجام بهتر و آسانتر این کار، از سازمان اطلاعات و امنیت فرانسه کمک می‌گیرد. فرانسوی‌ها رابطه بسیار خوبی با کردها دارند و طبق تحقیق نماینده اطلاعاتی فرانسه در سوریه، بخش قابل توجهی از کارمندان دولتی در سوریه کرد هستند. فرانسه تمامی امکانات و مامورین زبده خود را در اختیار ترکیه قرار می‌دهد. 2 تیم ترور متشکل از فرانسوی‌ها و ترک‌ها به عنوان فعالان کرد عازم وزارت امور خارجه و دفتر ریاست جمهوری می‌شوند تا کار “اسد” و “ولید المعلم” -وزیر امور خارجه- را یکسره کنند. غافل از اینکه سازمان اطلاعات و امنیت سوریه توسط عامل نفوذی خود از این موضوع باخبر است.

سازمان اطلاعات فرانسه از طریق یکی از عوامل کرد خود به نام “ابوکوردو” با “انس الحسینی” -مامور نظافت یکی از شرکتهای طرف قرارداد با ارگانهای دولتی- ارتباط برقرار می‌کند و وی را برای عملیات ترور وزیر امور خارجه استخدام می‌کند. انس، موفق شد به وسیله خودکار مجهز به دوربین از دفتر وزیر عکسبرداری کند. سپس به دستور ابوکوردو دو نفر را برای انجام عملیات معرفی می‌کند. یک نفر به نام موید الحشتر که سرپرست نظافت‌کنندگان کاخ ریاست جمهوری بود، و دیگری راننده‌ای از همکارن الحشتر. اما راننده که از طرفداران سرسخت بشار اسد زیر بار نمی‌رود و در نتیجه توسط مامورین اطلاعاتی ترکیه‌ای و فرانسوی ربوده شده و فردی بسیار شبیه به وی با همان مجوز کار، جایگزین او می‌شود. اما زمانی که برای یافتن وی صرف می‌شود، کاملا به ضرر تیم تروریستی تمام می‌گردد. بالاخره شخص مورد نظر جایگزین می‌گردد و قرار می‌شود که مواد منفجره از طریق کامیون حامل مواد شوینده که هر هفته وارد کاخ ریاست جمهوری می‌شد، وارد گردد. در این مرحله افسران اطلاعاتی-امنیتی سوریه وارد عمل شده و هر 2 تیم ترور را دستگیر می‌کنند. در مراحل بازجویی، دستگیرشدگان به بسیاری از اسرار محرمانه اعتراف می‌کنند، اما سازمان امنیت و اطلاعات سوریه اعلام کرده که از ارائه اطلاعات و جزییات بیشتر به دلایل امنیتی خودداری می‌کند.

اردوغان در مسیر ترکستان

“اوکان آلتیپارماک” (Okan Altiparmak) و “کلیر برلینسکی” (Claire Berlinski) در گزارش خود در مجله Meria به تاریخ 21 آگوست 2011، از افشاگریهای ویکی لیکس در مورد دولت اردوغان و حزب عدالت و توسعه سخن به میان آوردند.

در پی هک کردن ایمیل‌های “اریک اس ادلمن” (Eric S. Edelman) -سفیر وقت آمریکا در ترکیه- مشخص گردیده که وی در سال 2004 گزارشی مبسوط از عملکرد اردوغان و حزب عدالت و توسعه به جورج دابلیو بوش داده است. ادلمن، در این گزارش به رویکرد تند و اشتباه اردوغان نسبت به رقبا و حتی برخی مشاوران و دولتمردان خود می‌کند. وی، از عنصر شانس در توفیق پیروزی حزب اردوغان در انتخابات نوامبر 2002 یاد می‌کند و بدنه حاکمیت که سکان هدایت آن به دست اردوغان است را فاقد وجاهت عقلایی ـ به دلیل راندن مشاورین زبده و دلسوزان واقعی ترکیه از کنار خود و میل به تکروی به همراه سازمان اطلاعاتی- می‌داند.

امروز پس از 10 سال، به تعبیر آن برآورد سیاسی، شاهد تکروی‌های سیاسی و تبعیض‌های امنیتی از سوی اردوغان و حلقه نزدیکانش هستیم. دو بازوی سیاسی و امنیتی وی یعنی داود اوغلو و فیدان معمار ترکیه نوین هستند. تاثیر این دو بر اردوغان تا آن حد زیاد است که به منظور تحکیم قدرت هر دو، یکی را ملک نخست‌وزیری بخشید و دیگری را امیر مختاری امنیتی.
اما تاثیر اخوان المسلمین ترکیه بر دولت و احزاب طرفدار فتح الله گولن بر دستگاه قضا از یک سو، و نفوذ اعضاء “حزب الله ترکیه” -که به دلیل مطالبات مذهبی خود با دولت مشکل دارد- در حزب توسعه و عدالت از سوی دیگر، موجب سر در گمی اردوغان شده و در صورتی که توانایی کنترل این وضعیت را نداشته باشد، دیری نمی‌پاید که به شدت متضرر خواهد شد.

این دو روزنامه‌نگار، در بخش مهمی از مقاله خود می‌آورند: “اکنون دیگر فوجی از مشاورانی گرد اردوغان را گرفته‌اند که اطلاعات غلط به وی می‌دهند. اردوغان چیزی متفاوت از آنچیزی که باید را دریافت می‌دارد”.

آلتیپارماک و برلینسکی هم نظر با ویکی لیکس، معتقدند که حزب توسعه و عدالت به شدت درگیر فساد مالی است و سران و اعضا این حزب دارای ثروتهای هنگفت هستند. بطور نمونه، شخص اردوغان دارای 8 حساب در بانکهای سوئیس است. و اینکه ثروت خود را برآمده از هدایای عروسی پسرش می‌خواند و یا سرمایه‌گذار تحصیل فرزندانش در آمریکا را یک تاجر آمریکایی می‌داند، دروغی مضحک است.

همکاری NSA آمریکا با MIT ترکیه در کشتن فعالان کرد

طبق ادعای روزنامه‌ اینترسپت در مطلب 31 آگوست 2014، در یکی از شبهای دسامبر 2011 در منطقه کوه جودی در نزدیکی مرز عراق-ترکیه، چیزی رخ داد که یک دولت عراق آن را کشتار و دولت ترکیه اتفاق خواند. در آن شب، جنگنده‌های اف 16 ترکیه‌ای کاروانی از قاچاقچیان سوخت که از شمال عراق به طرف ترکیه در حرکت بودند را به تصور اینکه دسته‌ای از چریکهای گروه “پ ک ک” هستند، بمباران کردند. تعداد این افراد 34 نفر بود.

لحظاتی پیش از این جنایت، هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی خبر از حضور آنها به سازمان اطلاعات ترکیه می‌دهد. در آن زمان “پ ک ک” از نظر آمریکا و اروپا یک گروه تروریستی محسوب می‌شد و در حال حاضر بخاطر منافع آمریکا مورد تشویق و مرحمت این کشور در مبارزه با داعش قرار گرفته است.

اما افشاگریهای اخیر “ادوارد اسنودن” پرده از رابطه گسترده اطلاعاتی میان آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA) و سازمان امنیت ملی ترکیه (MIT) برداشت. در اسناد افشا شده مشخص گردید که کاخ سفید NSA‌ را بعنوان بازوی جاسوسی مامور کشف نیات آنکارا کرده است.

سند مربوط به ژانویه 2007 نشان می‌دهد که سازمان جاسوسی آمریکایی با توجه به امکانات قدرتمند خود از طریق مکان یابی و شنود تلفن‌های اعضا “پ ک ک”  کمکهای شایانی به سازمان MIT جهت دستگیری و یا ترور آنها کرده است. تمامی ایمیل‌های سران این گروه در اروپا تحت کنترل قرار گرفته و حتی محل تلفن‌‌های همراه اعضاء مهم آن در ترکیه در اختیار MIT‌ قرار می‌گیرد.

اسناد اسنودن نشان می‌دهد که همکاری اطلاعاتی ترکیه و آمریکا به دهه 1940 قبل از تشکیل NSA‌در سال 1952 برمی‌گردد. و در حقیقت قدیمی‌ترین شریک اطلاعاتی NSA‌ در آسیا، سازمان امنیت ملی ترکیه است.

جمع‌بندی

در پایان می‌شود نتایج ذیل را از متن گزارش استخراج کرد:

1. نبض اردوغان هم اکنون در دست MIT -سازمان اطلاعات و امنیت این کشور- است. فیدان، دولت در سایه را اداره می‌کند. البته این به معنای ضعیف بودن هوش سیاسی رییس جمهور فعلی ترکیه نیست. بلکه هم‌اوست که مبادرت به انتخاب فیدان کرده و دست وی را در طراحی و تصمیم‌گیریهای کلان سیاسی باز گذاشته است.

2. علم کردن سازمان اطلاعات در تمامی صحنه‌های سیاسی و قدرت بخشیدن به آن برای غلبه بر عنصر کودتاچی همچون ارتش، مهمترین استراتژی اردوغان در عرصه حکومتداری اردوغان است. اعتماد او به فیدان و سازمان امنیتی تا آن حد زیاد است که عملا بدون هراس از قدرت گرفتن مار در آستین پرورده‌ای که در حال تبدیل شدن به اژدها است، به طور روزافزون به قدرت آن می‌افزاید.

3. در حال حاضر بیشترین تمرکز فیدان بر موضوع سوریه و کردهای جدایی‌طلب قرار گرفته است. بازی طراحی شده وی در جنگ داخلی سوریه و حمایت کامل از داعش، نه تنها موجب مرگ هزاران انسان بیگناه در سوریه شد، بلکه با قدرت گرفتن داعش، تشدید ریشه عداوت و اختلاف در بین احزاب مخالف، و تخریب چهره ترکیه در عرصه بین‌المللی، در آینده‌ای نه چندان دور پیامدهای جبران‌ناپذیری را برای دولت اردوغان شاهد خواهیم بود.

4. ارتباط گسترده دولتهای ترکیه و هم اکنون دولت اردوغان با باندهای مافیایی از طریق سازمان امنیت این کشور از مهمترین ابزار پیشبرد اهداف امنیتی است. باندهای مافیایی بعنوان بازوی پتانسیلی این سازمان نقش بسزایی اعمال فشار بر مخالفان نظام ترکیه و ترور آنها دارند.

5. سودای دیرینه اردوغان برای تبدیل شدن به قدرت اول منطقه و ایجاد امپراتوری نوین عثمانی، یکی از علل مهم بروز مشکلات امروز سوریه و خاورمیانه است. تفکر ناشی از همدلی سه ضلع محور قدرت ترکیه -اردوغان، داود اوغلو و فیدان- و راهی که آنها به افق آینده خود گشوده‌اند، همانا سر از ترکستان سیاست درآورده و دنیای آنها را به آخرت یزید مبدل خواهد نمود.

منابع و مآخذ: