تاثیر سرما روی پوست

از آنجا که در فصل پاییز و زمستان، بدن تعریق چندانی ندارد و پوست مرطوب نمی‌شود، خشکی آن بیشتر جلب توجه می‌کند. همچنین وسایل گرمایشی که بیشتر در قالب تهویه مرکزی (پکیج و شوفاژ) به کار گرفته می‌شود، هوای داخل مکان‌های بسته را بسیار خشک می‌کند و به از دست رفتن آب پوست بدن منجر می‌شود.

در این میان آب و هوای خشک شهرهایی چون تهران، قم و اصفهان نیز بر اثرات ناشی از هوای خشک و سرد می‌افزاید.

در چنین شرایطی بهترین راهکار، کاهش اثرات ناشی از خشکی هوا، بهره‌گیری از روش‌هایی ساده و موثر برای مرطوب نگه‌داشتن سطح پوست، بخصوص در مناطقی از پوست است که غدد چربی کمتری در آنها وجود دارد و بیشتر در معرض آسیب است.

دکتر مسعود داوودی، متخصص پوست و مو در این باره می‌گوید:

یکی از راهکارهای بسیار مهم برای مقابله با خشکی پوست در فصل سرما، کاهش دفعات استحمام و استفاده‌نکردن از هر نوع شوینده‌ای هنگام استحمام، بجز در مناطقی از پوست است که بر اثر تعریق بوی نامطبوعی به خود گرفته است.

پوست‌تان چرب است یا خشک؟

آنچه مسلم است پوست افراد مختلف از نظر چرب یا خشک بودن متفاوت است، بنابراین ممکن است تنها برخی از افراد از خشکی پوست‌شان در پاییز و زمستان گله‌مند باشند. البته همین افراد هنگام مراجعت به مناطق شمالی یا جنوبی کشور که هوا مرطوب‌تر است، خشکی کمتری را در پوست‌شان احساس می‌کنند.

دکتر داوودی با تاکید بر این‌که انتشار غدد چربی ساز در نقاط مختلف بدن یکسان نیست، می افزاید:

جالب است بدانید که تراکم این غدد در مناطق مودار بدن چون سر و صورت و پشت بیشتر و در اندام‌های دیگر کمتر است؛ اما نکته مهم‌تر آن است که کودکان (پیش‌از‌سن‌بلوغ) و کهنسالان بیشتر در معرض آسیب‌های ناشی از خشکی پوست قرار دارند؛ چون در کودکان، غدد چربی ساز هنوز فعال نشده و در افراد مسن این غدد، فعالیت خود را از دست داده است.

از پوست‌تان محفاظت کنید

شاید یکی از ساده‌ترین راهکارها برای افزایش رطوبت هوای داخل منزل یا محل کارتان، استفاده از دستگاه بخور است.

همچنین از آنجایى که خشکى هوا، پوست را بیشتر مستعد آسیب ناشى از تابش اشعه فرابنفش خورشید مى کند، از این رو لازم است در مناطقی از بدن که در معرض تابش آفتاب قرار مى‌گیرد (دست‌ها و صورت) از کرم هاى ضد آفتاب با پوشش حفاظتی حداقل 15 (SPF) استفاده شود.

دکتر داوودی نیز با اشاره به این‌که در فصول سرد از لباس‌های گرمی که الیاف زبر و خشن دارد، استفاده نشود، می‌گوید:

پوشیدن یک لباس‌زیر نخی برای جلوگیری از تماس لباس‌های پرزدار (پشمی و بافتنی) در کودکان و حتی بزرگسالان در جلوگیری از بروز حساسیت‌های پوستی و خشک شدن بیشتر پوست بسیار موثر است.

همچنین پوشاندن دست‌ها با دستکش و پوشیدن کفش‌های مناسب (مثل بوت و چکمه) که آب در آنها نفوذ نکند، در کنار پوشاندن بینی، گونه و لب‌ها با یک شال‌گردن نرم در حفاظت از نقاط آسیب‌پذیر بدن در برابر سرما بسیار موثر است.

وی با تاکید بر این‌که استحمام با آب‌داغ به همه افراد و بخصوص کسانی که پوست خشک دارند توصیه نمی‌شود، ادامه می‌دهد:

این دسته از افراد باید حداقل استفاده را در دفعات استحمامشان داشته باشند. اگر هم از شوینده‌ای استفاده می‌کنند، شوینده کرم‌دار و غیرصابونی باشد. همچنین پس از استحمام باید قسمت‌های خشک بدنشان را با روغن زیتون، بادام یا روغن‌های بدن دیگر چرب کنند.

چربی پوست‌تان به تغذیه ربطی ندارد

شاید بسیاری بر این باور باشند که نوع تغذیه می‌تواند از خشکی پوست‌شان بکاهد؛ اما واقعیت آن است که ساخته‌شدن چربی پوست با نوع تغذیه مرتبط نیست، پس برنامه تغذیه‌ای خاصی در این ارتباط وجود ندارد.

دکتر داوودی با تاکید بر نوشیدن آب و مایعات فراوان در فصول سرد سال می گوید:

استفاده از مکمل‌های غذایی (مولتی‌ویتامین‌ها) نیز نمی‌تواند در کاهش آسیب‌پذیری پوست‌های خشک در برابر سرما کمک کند، اما مصرف میوه و سبزیجات (بخصوص میوه‌ها و سبزیجات حاوی ویتامین C و A ) و نوشیدن آب در رژیم غذایی روزانه در تمام فصول توصیه می‌شود.

پوست دست و پایتان را از یاد نبرید

به گفته دکتر داوودی، نوک بینی، لب و انگشتان دست و پا از آسیب‌پذیرترین نقاط بدن در مقابل سرمای شدید است؛ یعنی واکنش دفاعی بدن در مقابل سرما، تنگ کردن عروق سطحی برای جلوگیری از دفع حرارت بدن از طریق پوست است و در هوای سرد، این نقاط بیشتر دچار سردی، یخ‌زدگی، خشک شدن و ترک‌خوردگی می‌شوند.

این متخصص پوست می‌افزاید: توصیه می‌شود برای حفاظت از این نقاط و رسیدن اکسیژن به بافت آنها از دستکش، جوراب گرم، کفش، کلاه و شالگردن مناسب استفاده شود.

همچنین اگر پوست دست‌ها و لب‌های فردی بسیار خشک است، باید از وازلین یا نوعی کرم مرطوب‌کننده مطلوب برای حفظ رطوبت آنها استفاده کند.

پاها را نیز باید روزانه با آب گرم ماساژ داد و با لیف یا کیسه حمام کاملا سایید تا پوست‌هاى خشک و مرده از روى پوست آن برداشته شود و سپس پاها را کاملا خشک کرد و به آنها کرم مرطوب‌کننده مالید.

چنانچه پوست پاها بسیار خشک است، پیش از خواب نیز باید به آنها وازلین یا نوعی مرطوب‌کننده مخصوص کف پا زده و یک جوراب روى آنها پوشیده شود، تا آن ماده طى شب کاملا به پوست پا نفوذ کند.