چاپ خبــر

چرا حجاریان درباره عالیخانی و نقش او در کودتا نوژه سخن نمی‌گوید؟

سعید حجاریان درگفتگو با اندیشه پویا(اندیشه پویا، سال اول، شماره دوم، تیر و مرداد ۱۳۹۱ ،صفحه ۳۷-۴۵) مسئولیت خود را مدیریت بازجویی ها(سربازجو) درکودتای نوژه عنوان کرده است.علاوه بر آن ایشان بازجوی ستوان ناصررکنی نیز بوده است.

به گزارش سایت تحلیلی خبری پونه زار به نقل از تسنیم،کودتای نقاب(مشهور به نوژه) دارای سه شاخه سیاسی،نظامی و تدارکات بود.اسامی روسای دو شاخه نظامی و تدارکات درتمامی منابع یکسان است.سرهنگ بنی عامری به عنوان رییس شاخه نظامی یا «عمل» و رییس شاخه تدارکات (تهیه پول،اسلحه،خانه،ماشین ودیگرلوازم موردنیاز را برای انجام کودتا…)ذکر شده است.اما درباره مسئول شاخه سیاسی اسامی متعددی ذکر گردیده است.

به عنوان مثال سعید حجاریان درگفتگو با ماهنامه اندیشه پویا(اندیشه پویا،سال اول،شماره دوم،تیرومرداد1391،صفحه 37-45)، مسول شاخه سیاسی را نصرالله قادسی معرفی می کند:

«توده ای ها فقط از یک بخش کودتا که شاخه سیاسی اش بود و هدایت اش با نصرالله قادسی بود اطلاع داشتند.»

دربرخی منابع از عناوین و اسامی مختلفی برای قادسی استفاده شده مانند پرویز،نصرالله،مهندس،سرهنگ،دکتر و…

درجایی دیگر آقای ری شهری (جلداول خاطرات خود)به نقل از(س-ح) که احتمالا سعید حجاریان می باشد مسول شاخه سیاسی را خادم معرفی کرده است:

«یکی ازافراد مهم و حساسی که قبل از کودتا دستگیر شد،خادم (مسئول شاخه سیاسی کودتا) بود که اطلاعات فراوانی داشت ولی برخلاف انتظار تا روز کودتا حتی مدت ها بعد آن مقاومت کرده بود…»

یعنی حداقل دو نفر متفاوت را اقای حجاریان نامبرده است.

تیمسار محققی در دادگاه ،مسول شاخه سیاسی را فردی بنام ”قربان سیاسی” معرفی می کند:

«ملاقات در منزل رکنی چقدر طول کشید؟

فکر می‌کنم حدود یک ساعت. حداکثر یک ساعت.

در یک ساعت چیزهای زیادی می‌شود گفت؟

حداکثر یک ساعت بود. یعنی قرار بود 45 دقیقه بیشتر نشود، منتها چون آقای یک مقدار دیر آمد. آن آقای سیاسی، اسمش را بلد نیستم (قربان سیاسی مسوول شاخه سیاسی کودتا) و یکی – دو باری هم آن خانم مسن آمد و چای آورد، مجبور شدند صحبت‌هایشان را قطع کنند.»

حجت الاسلام ری شهری ابوالقاسم خادم را مسئول شاخه سیاسی کودتامعرفی کرده است:

«بدین ترتیب مسئول شاخه سیاسی کودتا ابوالقاسم خادم بود.»

درجای دیگر از جلد اول خاطرات آقای ری شهری،از مرزبان به عنوان طراح سیاسی کودتا نامبرده می شود.

2-وظیفه شاخه سیاسی تصرف قدرت سیاسی پس از کودتا و هموار کردن عملیات نظامی قبل و حین کودتا بود.لذا شاخه سیاسی مهمترین و شاخه اصلی درکودتا بوده است.

3-براساس اطلاعاتی که تاکنون منتشرشده ،سرهنگ بنی عامری رهبر اصلی شبکه نقاب و مسئول شاخه نظامی از طریق مرزسیستان وبلوچستان،فراری داده شد.منوچهر قربانیفر مسئول شاخه تدارکات کودتا نیز ازطریق مرز کردستان از کشور فراری داده شد.

همین منابع هم ازخروج رییس شاخه سیاسی روز قبل ازکودتا از طریق شرکت هوایی«سوئیس ایر» خبرداده اند.

هرچند چرایی و چگونگی فراری دادن سرشاخه های کودتا نکته مهمی است،ولی موضوع بحث این یادداشت نیست و به آن پرداخته نمی شود.

4- ستوان ناصر رکنی، از عناصر اصلی کودتا که اوراق بازجویی‌اش حائز اهمیت فراوان است، در تک‌نگاری به صراحت از محمدباقر عالیخانی به عنوان «مسئول شاخه سیاسی» کودتا نام برده است.

باقر عالیخانی در جریان کودتای نافرجام نوژه دستگیر شد. او هشت ماه زندانی بود ولی به رغم تیرباران گردانندگان شبکه فوق به طرزی مرموز آزاد شد . اخبار حاکی از آن است که محمدباقرعالیخانی تا سالها بعد در ایران مانده و چند سال پیش در ایران فوت کرده است. به گفته افراد مطلع، تمامی پرونده‌های محمدباقر عالیخانی از بین رفته است.

5-یکی ازمحققین سرشناس نکات مهم و قابل توجهی را درباره خاندان عالیخانی (پدر،برادران و خواهران محمدباقرعالیخانی) ذکر کرده است:

«عابدین» پدر محمد باقر، در زمان کودتای 1299 درجه‌دار فوج قزاق، به فرماندهی میرپنج (سرتیپ) رضا خان، بود و به این دلیل در سال‌های 1315-1320 سرپرستی املاک رضا شاه در تاکستان قزوین و پس از شهریور 1320 سرپرستی املاک تاج‌الملوک پهلوی، مادر محمدرضا شاه، به وی محول شد.

علینقی عالیخانی ازنزدیکترین کارگزاران سرشاپور ریپورتر و امیراسدالله علم بود.او کارمند ساواک بود.[ عضو بخش اطلاعات خارجی ساواک که روابط اقتصادی محرمانه بارژیم صهیونیستی توسط او انجام می شده است.قرارداد تحویل نفت ایران به رژیم صهیونیستی توسط او پیگیری می شد.]عالیخانی درسال 1341دردولت امیراسدالله علم وزیر اقتصاد شد.اوتا سال 1348،در دولت های حسنعلی منصور و امیرعباس هویدا وزیر بود وسپس تاسال 1350 ریاست دانشگاه تهران را به عهده داشت.

مسعود عالیخانی  برادر علینقی در سال‌های 1345-1357 گرداننده واقعی شبکه‌های پنهان اسرائیل در ایران بود. باتجربه‌ترین و متخصص‌ترین کارشناسان اطلاعاتی ایران در حوزه اسرائیل جایگاه عالیخانی را در عملیات موساد در ایران مهم‌تر از یعقوب نیمرودی و یوری لوبرانی عنوان کرده‌اند. (به نحوی که اگر افسر اطلاعاتی سفارت اسرائیل در ایران، فردی را برای همکاری شکار می‌کرد، مرکزیت موساد در فلسطین اشغالی بدون تأیید مسعود عالیخانی این همکار معرفی شده را نمی‌پذیرفت)

مسعود عالیخانی از مهم‌ترین چهره‌های پنهان اطلاعاتی دوران متأخر پهلوی است که با شخصیت‌ها و کانون‌های عالی صهیونیستی در جهان غرب ارتباط نزدیک داشت و در بالاترین سطوح عمل می‌نمود. هر چند به دستور ارتشبد نعمت‌الله نصیری، رئیس وقت ساواک، پرونده‌های مرتبط با مسعود عالیخانی در بایگانی ساواک از میان رفته ولی هنوز اسنادی موجود است که نقش برجسته عالیخانی را ثابت می‌کند.

طبق مندرجات این اسناد، در سال 1354 رئیس ایستگاه موساد در تهران در پایان دوره مأموریتش به جانشین خود چنین توصیه می‌کند: «بدون کمک‌های مسعود کار ما در ایران پیش نمی‌رود.» پیوند عمیق عالیخانی با خاندان‌های زرسالار صهیونیست او را از یهودیان نیز «یهودی‌تر» کرده بود تا بدان‌جا که در گفتگوی تلفنی با رئیس ایستگاه موساد در ایران درباره وضع یک یهودی ایرانی تحصیل‌کرده اسرائیل چنین اظهارنظر می‌کند: «از این آدم اسرائیلی در نمی‌آید!»

محمدتقی عالیخانی، برادر ارشد علینقی که جانشین پدر به‌شمار می‌رفت و سایر اعضای خانواده از او تبعیت می‌کردند. محمدتقی دارای ارتباطات گسترده و عمیق با اسرائیلی‌ها بود و برادران و خواهران از طریق وی با اسرائیلی‌ها مرتبط شدند.

محمد‌صفا حائری (متولد نجف) از روزنامه‌نگاران سرشناس دوران پهلوی است که هم‌اکنون در پاریس اقامت دارد. او شوهر نوش آذر عالیخانی، خواهر مسعود، است. همسر اوّل صفا حائری نیز پس از طلاق با محمدباقر عالیخانی ازدواج کرد. صفا حائری با مسعود عالیخانی رابطه صمیمانه داشته و از همکاران سرویس اطلاعاتی اسرائیل در ایران به‌شمار می‌رود.

طبق اسناد ساواک، زمانی که صفا حائری نمایندگی سازمان تلویزیون ایران در بیروت را به عهده داشت، چنان در دوستی با اسرائیلی‌ها بی‌پروا بود که سازمان فتح تهدید کرد، مرکز تلویزیون ایران در بیروت را منفجر خواهد کرد.

مینو عالیخانی، یکی از دو خواهر عالیخانی‌ها، عضو ساواک بود. او دوره آموزش اطلاعاتی و فراگیری زبان فرانسه را در اسرائیل گذرانید و پس از بازگشت به ایران در اداره کل هشتم ساواک (ضد جاسوسی)، به ریاست سرتیپ منوچهر هاشمی، در ارتباط با سرویس‌های بلوک شرق فعالیت می‌کرد. او با افسران اطلاعاتی سفارتخانه‌های کشورهای کمونیستی در تهران رابطه نزدیک و صمیمانه برقرار می‌کرد. بی‌پروایی او در این روابط تا بدان حد بود که سرتیپ هاشمی در زیر گزارش شنود مکالمات مینو با یکی از افسران اطلاعاتی بلوک شرق چنین نوشت: «مینو زن است یا مرد؟»”

6-سعید حجاریان درگفتگو با اندیشه پویا(اندیشه پویا،سال اول،شماره دوم،تیر و مرداد 1391 ،صفحه 37-45) مسئولیت خود را مدیریت بازجویی ها(سربازجو) درکودتای نوژه عنوان کرده است.علاوه بران ایشان بازجوی ستوان ناصررکنی نیزبوده است:

«اندیشه پویا: بالاخره شما در این ماجرا مسئولیت داشتید،نمی شودیادتان نباشد،مسئولیت شما چه بود؟

حجاریان:مدیریت بارجویی ها

اندیشه پویا:وخودتان هم بازجویی می کردید؟

حجاریان:من بازجوی ستوان ناصررکنی بودم.

اندیشه پویا:چطور آدمی بود؟پیچیده بود؟

حجاریان:شخصیت برجسته ای نداشت.کودتاچیان معمولا بی جنبه و سست عنصربودند.پیچیده نبودند.»

7-چرا باوجود انکه اقای حجاریان سربازجو و علاوه بران بازجوی رکنی بوده، درباره محمدباقرعالیخانی و نقش او درکودتا سخن نمی‌گوید؟

Go to TOP