سد زاینده رود تنها 11.7 درصد ظرفیت آب دارد/ آب ذخیره شده در سدهای استان اصفهان به حداقل خود رسیده است

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری پونه زار، علی بصیرپور روز پنجشنبه در گفت و گو با ایرنا اظهارکرد: آب تمامی سدهای استان اصفهان به کمترین میزان خود رسیده است و تنها بارش های آذرماه و زمستان می تواند به این شرایط پایان دهد.

وی تصریح کرد: هم اکنون 146 میلیون متر مکعب آب در پشت سد زاینده رود به عنوان اصلی ترین سد استان اصفهان وجود دارد و کاهش چشمگیر آب برای سایرسدها از استان نیز صدق می کند.

سد زاینده رود به عنوان یکی از اصلی ترین سدهای مرکز کشورمان در سال 1349 بهره برداری شد، این سد قوسی شکل در 110 کیلومتری غرب اصفهان بر روی رودخانه زاینده رود احداث شده است، سد قوسی زاینده رود، سد تنظیمی، نیروگاه، ایستگاه، پمپاژ اصلی، ایستگاه پمپاژ تکمیلی و حوضه آبریز از جمله تاسیسات این مجموعه به شمار می رود.
گنجایش پشت این سد حدود یک میلیارد و 250 میلیون متر مکعب ارزیابی می شود.

تحلیل نقشه های مربوط به منابع تامین آب رودخانه زاینده رود نشان می دهد که چشمه دیمه، چشمه نمک، آب زری، آب چم دره، آب خوربر، آب نالشگران، آب دره قاضی، آب تنگه گزی، آب دولت آباد و رودخانه پلاسجان به عنوان حوزه آبریز این رودخانه محسوب می شوند.
انتقال از حوزه کارون و دز با دبی متوسط انتقالی 23 متر مکعب در ثانیه دیگر منبع این رودخانه است.

تونل چشمه لنگان و تونل دوم کوهرنگ بخشی از آب زاینده رود را تامین می کند، تونل دوم کوهرنگ در 5 کیلومتری جنوب شرقی تونل اول واقع و در سال 1364 ـ 1365 به بهره برداری رسیده است، طول این تونل 2.8 کیلومتر و قطر آن 4.2 متر است و سالانه ضمن انتقال سر ریز سد اول کوهرنگ و آب های موجود حد فاصل سد اول و دوم کوهرنگ ،آب چشمه های ماربران، کلنچین و سرداب را نیز منتقل می کند.
رودخانه پلاسجان از کوه های جنوب خوانسار سرچشمه می گیرد ، دبی متوسط آن 4.6متر مکعب برثانیه ، حدود 10% آب و حدود 18% رسوب وارده به سد زاینده رود را در بر می گیرد.

وی همچنین پیرامون سد کوچری گلپایگان نیز ادامه داد: میزان کنونی آب ذخیره شده سد کوچری در گلپایگان کمتر از 10 میلیون متر مکعب ارزیابی می شود.
سد کوچری یکی از طرح های بزرگ انتقال آب در سرشاخه های دز به قمرود است که با تکمیل و بهره برداری از آن سالانه 181 میلیون متر مکعب آب به فلات مرکزی و شهر هایی چون گلپایگان، خوانسار، محلات، خمین، نیمور، سلفچگان و قم منتقل می شود، مراحل اجرایی این طرح از سال 1381 آغاز شد و پس از 14 سال پاییز امسال به طور رسمی به بهره برداری رسید.

سد کوچری مخزنی به طول 10 کیلومتر و به عمق صفر تا 65 متر و تاجی به طول 633 متر با عرض 12 متر دارد.
افتتاح تونل های انتقال آب سد کوچری در اسفند سال 1389و مرحله نخست بهره برداری از این سد در اسفند سال 1392 صورت گرفت، عملیات احداث سدکوچری در شهرستان گلپایگان استان اصفهان برعهده شرکت آب منطقه ای تهران بوده و اعتبار هزینه شده برای این طرح ملی تاکنون هفت هزار و 700 میلیارد ریال (به قیمت ثابت و دفتری) عنوان شده است.

کوچری تنها سد کشور است که سه استان (اصفهان، مرکزی و قم) از آن بهره برداری می کنند.
شهرستان گلپایگان در 180 کیلومتری شمال غرب اصفهان قرار دارد.
معاون بهره برداری شرکت آب منطقه ای اصفهان همچنین میزان آب موجود در سدهای خاکی استان اصفهان از جمله سد خمیران، رامشه و کرد علیا را بسیار ناچیز خواند.

سد خمیران، سد خاکی غیر همگن در 18 کیلومتری شمال غرب تیران و در 68 کیلومتری اصفهان واقع شده است، آغاز عملیات اجرایی آن از سال 1365 آغاز شد و در سال 1371 به بهره برداری رسید.

سد خاکی رامشه نیز دربرگیرنده حدود 300 هزار متر مکعب آب کشاورزی است.
رامشه روستایی از توابع بخش جرقویه علیا در استان اصفهان است که در 160 کیلومتری جنوب شرقی شهر اصفهان واقع شده است و حدود 2600 نفر جمعیت دارد؛ شهرضا در 80 کیلومتری جنوب اصفهان واقع است.

سد خاکی کرد علیا نیز اصفهان نیز در ۳ کیلومتری غرب روستای کرد علیا شهرستان تیران در 50 کیلومتری غرب اصفهان قرار دارد، طول تاج این سد یکهزار و 30 متر است و برای تامین آب کشاورزان مورد استفاده قرار می گیرد.
حجم کلی این سد 1.2 میلیون متر مکعب است.

بصیرپور با بیان اینکه طبق پیش بینی ها، میزان بارش های دو ماه نخست پاییز( مهر و آبان) به نسبت مدت مشابه سال قبل 70 درصد کاهش داشت، اضافه کرد: همین امر کاهش چشمگیر آب ذخیره شده سدهای استان اصفهان را رقم زده است و امیدواریم با بارش های مناسب و همچنین مصرف بهینه شرایط نامناسب فعلی برای سال آینده رخ ندهد.

**تعمیرات اساسی سد از جمله برنامه های ماهیانه برای کاهش هدررفت آب

به گفته وی اصلاح کفبند خروجی سد و حوضچه های نگهداری از جمله بخشهای اصلی تعمیر و نگهداری سد به شمار می رود، همچنین نگهداری و تعمیرات مربوط به ژنراتورها نیز بر عهده آب منطقه ای است و به طور دوره ای انجام می شود.
بصیرپور همچنین پیش بینی کرد که از اسفند ماه میزان ورودی به سد زاینده رود نسبت به میزان آب خروجی افزایش یابد و همین امر بتواند میزان آب ذخیره شده را برای بهار و تابستان 96 تامین کند.
معاون شرکت آب منطقه ای اصفهان همچنین با رد شائبه استفاده کشاورزان از آب انتقالی اصفهان به یزد، گفت: ماموران شرکت های آب منطقه ای اصفهان و یزد بطور مدام با رصد و پایش شبکه انتقال هرگونه تعرض را تحت نظر دارند و چنین موضوعی تاکنون گزارش نشده است.