نوشیدنی «حلالی» خاص شب یلدای خوانساری ها
به گزارش پونه زار به نقل از ایرنا، شب یلدای نسل قدیم خیلی دلچسب تر از یلدای امروزی ها بود و در آن، همه آشنایان و افراد فامیل در خانه بزرگترها جمع می شدند و با قصه گویی آن شب را سپری می کردند.
در شهرستان خوانسار در غرب استان اصفهان به عنوان یکی از سردترین شهرستانهای کشور جشن شب یلدا معنی و مفهوم دیگری داشت.
در قدیم، زمستانهای خوانسار، طولانی بود و در برخی سالها از آبان تا پایان اردیبهشت چهره این شهرستان زمستانی بود و در تمام این دوران، برف و کولاک معابر را می پوشاند و مردم از طریق پشت بام منازل خود با یکدیگر ارتباط برقرار می کردند.
در چنین شهری و با چنان زمستانی به یقین برگزاری آیین شب یلدا از اهمیت و شور و هیجان خاصی برخوردار بود.
مادربزرگ ها با روسری سفید و پدربزرگ ها با کلاه های نمدی زیر کرسی می نشستند و پسرها، دخترها، نوه ها و نتیجه هایشان به دور کرسی حلقه می زدند تا شبی ماندگار را در تاریخ ذهن خود رقم بزنند.
پدربزرگ ها و مادربزرگ ها از روزگاران قدیم و گذشته های خود تعریف می کردند و اگر باسوادی هم در جمع حضور داشت، کتاب های داستانی مانند هزار و یک شب و داستان انبیاء را برای جمع می خواندند.
در روزگار قدیم خوراکی های متنوع قسمتی از جشن شب یلدا بود که اهمیت ویژه ای داشت.
سینی های بزرگ مسی روی کرسی که مملو از خوراکی های مخصوص این شهر بود خودنمایی می کرد و انواع خوراکی ها از تنقلات گرفته تا میوه و شیرینی های آنروز روی کرسی را پوشانیده بود و کوچکترها، از دست پدر بزرگ و مادر بزرگ سهم خود را دریافت می کردند.
تنقلات این شب اغلب شامل گردو ٬بادام٬ کشمش آفتابی٬ تخمه کدو٬ تخمه آفتابگردان٬ هسته شیرین شده زرد آلو (تندچه)٬ برگ زرد آلو ٬ برگ هلو (هلگاله) و فندق و نخودچی بود.
از دیگر خوراکی های شب یلدا در خوانسار می توان به خوراکی های تنوری اشاره کرد.
خوراکی های تنوری از جمله خوراکی هایی بودند که چون در قدیم از خاکستر به جا مانده از آتش تنور برای گرمای کرسی و برای پختن بعضی از خوراکی ها استفاده می کردند و به همین دلیل، کدو، چغندر یا سیب زمینی را نصف روز داخل تنور می انداختند و شب یلدا از آن استفاده می کردند.
اما یکی از نوشیدنیهای شب یلدا در خوانسار معجونی بود از مخلوط برف با شیره انگور که در شب اول زمستان میل می کردند.
از دیگر پذیرایی های بسیار ویژه و خاص مهمانی های هر خانواده می توان به نوشیدنی ˈحلالیˈاشاره کرد .
این نوشیدنی برای خوانساری ها خاص شب یلداست و برگرفته از شربت انگور به همراه موسیر بود و برای پذیرایی های ویژه تا نوروز سال بعد نگهداری و در بعضی از منازل یافت می شد.
از میوه های مورد استفاده خوانساری ها در شب یلدا می توان به انار، سیب خوانسار و شاه میوه اشاره کرد.
قدیم ها در پاییز انار را خریداری می کردند و در قسمتی از خانه که هوای خنک و مناسبی داشت نگهداری می شد تا شب اول زمستان از آن استفاده شود.
شاه میوه هم از جمله میوه های اعیانی بود که در شب یلدا در بعضی از خانه ها به دست میهمانان می رسید و میل می شد، (البته در خوانسار این میوه را اهمیت خاصی قائلند و اکنون قیمت یک کیلوگرم از این میوه تا هشتاد هزار تومان می رسد).
آبنبات قیچی ، نقل شکر پنیر هم از شیرینی هایی بود که بر سر بساط یلدا در بعضی از خانه ها پیدا می شد.
قدیم ها برای تازه عروس و دامادها شب اول زمستانی (هدیه شب یلدا) می بردند.
امروزه شب یلدا با وجود انواع وسایل سرگرمی ازجمله رادیو و تلویزیون و رایانه ها و اینترنت کمرنگ تر شده اما باز هم یلدا می تواند بهانه ای باشد برای فرار از تنهایی نسل امروز و بهانه ای برای اینکه طولانی ترین شب سال را با مادربزرگ ها و پدربزرگ ها، دوستان، آشنایان و فامیل سپری کنیم.
برپایی آیین ها، جشن ها و اعیاد بهانه ای برای یکدلی و همدلی بیشتر، اتحاد، دوستی و محبت است و شب یلدا یکی از این جشن ها و مناسبت هاست که ریشه تاریخی دارد.
سلام به برگ زردآلو (تفتاله) گفته می شود