آیا شما به دنیای مجازی اعتیاد دارید؟
به گزارش پونه زار و به نقل از زومیت : چند ساعت از شبانه روز را پشت کامپیوتر میگذرانید؟ چند بار در روز وبسایت یا فروم مورد علاقه خود را چک میکنید؟ روزانه چند ساعت را در شبکههای اجتماعی و فرومها و چت رومها برای ارتباط نزدیکی که در دنیای واقعی تجربه نکردهاید میگذرانید؟ آیا شما از صحبت کردن و بودن در کنار دوستان مجازی خود احساس بهتری دارید تا افراد واقعی و روابط واقعی؟ آیا بعد از گذراندن ساعتهای متمادی جهت گشت و گذار در اینترنت، احساس ناخوشایندی به شما دست میدهد؟ آیا قبل از انجام امور روزمره به سراغ اینترنت میروید؟
بدون شک با لغت اعتیاد آشنایی دارید. شاید شما هم گمان میکنید که واژه اعتیاد تنها برای مواد مخدر است و افراد معتاد تنها به کسانی که از مواد مخدر استفاده میکنند اطلاق میشود. خیر! موضوع به گونه دیگریست! اعتیاد واژهایست که از وابستگی روانی و روحی افراد به موضوعی خاص ناشی میشود. بنابراین اعتیاد نو ظهوری که این روزها غالب مردم را در دنیای مجازی گرفتار خود نموده است، نیز نوعی اعتیاد محسوب میشود. اعتیادی که گاهی اثراتی به مراتب زیانبارتر از اعتیادهای دیگر در زندگی اجتماعی و خصوصی افراد میگذارد.
اینترنت نیز همانند باقی نیازهای غیر قابل انکار بشر، نیازمند مصرف درست و به اندازه است. همانطور که بهرهمندی بیش از حد یا استفاده نادرست و بیموقع از تمامی منابع حیاتی، باعث ایجاد مشکل در زندگی بشری میشود، استفاده نادرست یا بیش از اندازه از اینترنت نیز به نوعی انسان را دچار مشکل میکند. در واقع، هنگامی که زمان زیادی صرف چرخیدن و استفاده از این دنیای مجازی میشود و این استفاده طولانی مدت، سبب تداخل در روابط، کار، مدرسه یا دانشگاه یا دیگر چیزهای مهم زندگیتان شود، نمیتوان آن را مفید دانست. پس اگر شما احساس میکنید که استفاده از اینترنت تاثیرات منفی در زندگیتان داشته است، وقت آن رسیده که کمی در حالت استفاده خود تجدید نظر کنید.
اعتیاد آنلاین چیست؟
اعتیاد به روابط اجتماعی مجازی: وابستگی و استفاده بیش از اندازه از شبکههای اجتماعی، چت رومها، ارسال پیغام و ارتباط با انسانهای مجازی و گاهی غیر حقیقی را اعتیاد به روابط اجتماعی میگویند. افراد آلوده به این وابستگی، برای دوستان و رابطه های مجازی خود اهمیت بیشتری قائل میشوند تا روابط واقعی و آشنایان واقعی. در ادمه بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت.
وسواس اینترنتی: کشش شدید و استفاده اجبارگونه از بازیهای کامپیوتری آنلاین، قمار در اینترنت، تجارت یا حتی خرید غیر معقول و وسواسگونه از فروشگاههای اینترنتی که اغلب تاثیرات و مشکلات خود را در زندگی کاری و امور مالی افراد ایجاد میکند.
اعتیاد اطلاعاتی: بارگذاری چند باره سایتهای خبری یا تفریحی و جستجو در بانکهای اطلاعاتی برای کسب اطلاعات به صورت وسواس گونه که سبب ایجاد روابط اجتماعی کمتر در محیط واقعی یا خانوادگی و غرق شدن فرد در دنیای اینترنت میشود. این نوع اعتیاد همچنین در کاهش تواناییها و خلاقیتهای افراد نقش پررنگ دارد.
اعتیاد به کامپیوتر: وابستگی و استفاده از بازیهای ویدیویی، برنامهها و حتی برنامهنویسی بیش از حد توسط کامپیوتر.
اعتیاد به روابط جنسی مجازی: اعتیاد به هرزهنگاری، چت روم های مخصوص مسائل جنسی و سایت های مخصوص بزرگسالان که مربوط به مسائل جنسی میشود، این نوع اعتیاد را سبب میگردند. علم روانشناسی ثابت مینماید که این نوع اعتیاد در تمامی افراد تاثیر گذار است. این تاثیرات بیشتر بر روابط اجتماعی خصوصا روابط زناشویی و عاطفی افراد تاثیرگذار است. برای توضیحات بیشتر به بخش هرزهنگاری همین مقاله رجوع نمایید.
در این بین، اعتیاد به روابط جنسی، روابط اجتماعی مجازی و خرید و فروش در سایتهای تجاری و فروشگاهی از عمومیت بیشتری برخوردار است.
چگونه مردم به اینترنت معتاد میشوند؟
اینترنت فضای مجازیست که فواید و نکات مثبت آن بر هیچ کس پوشیده نیست. اما استفاده بیاندازه از این منابع که باعث تداخل در امور رومزه یا مسائل مهم زندگی شود، نمیتوان نادیده گرفت. با زومیت در ادامه این مطلب همراه باشید تا به شما بگوییم که آیا شما به اینترنت وابسته هستید و آیا این وابستگی در زندگی شما تاثیر گذار است یا خیر.
بسیاری از مردم برای مدیریت و دور شدن از احساسات ناخواسته خود همچون استرس، تنهایی، افسردگی، تشویش و اضطراب به اینترنت روی میآورند. زمانی که شما روز بدی را پشت سر گذاشتهاید و در پی راه حلی برای فرار از مشکلات یا تسکین فوری خود هستید، اینترنت را آسانترین راه برای خروج از این احساسات میدانید.
درست است که غرق شدن در اینترنت میتواند تمامی احساسهای قبلی را از شما دور کند، اما مسئله اینجاست که فرد آلوده به اعتیاد، با وجود استفاده صحیح از اینترنت در آینده، همچنان علائم آزار دهنده اعتیاد را در خود حس خواهد نمود، پس بهتر است راههای سالمتر و بسیار تاثیرگذارتری که برای کنترل احساسات آزار دهنده وجود دارد، را امتحان کنید. راه حلهایی همچون تمرین کردن، مدیتیشن، راهکارهای دست یافتن به آرامش و تمرینهای تنفسی . بدون شک این راهکارها در راستای دفع احساسات ناخوشایند، کمک بسزایی به شما خواهند نمود.
چرا افراد به اعتیاد به فضای مجازی روی میآورند؟
اعتیاد به اینترنت میتواند نشئت گرفته از مسائل یا احساسات متفاوتی باشد. در بخش زیر، به تعدادی از متداولترین احساسات یا مسائلی که سبب جذب افراد به سوی اعتیاد و غرق شدن در دنیای مجازی میگردد، اشاره میکنیم.
- از اضطراب و تشویش رنج میبرید: ناراحتی و اضطراب زیاد، باعث تشدید اعتیاد شما به اینترنت میشود. برای مثال مرتبا و بدون برنامه در فکر چک کردن بیش از اندازه ایمیلها یا کامنتهای وبلاگ خود هستید و نمیتوانید این احساسات را از خود دور کنید.
- افسرده هستید: اینترنت میتواند راهحلی برای فرار از افسردگی باشد، اما استفاده بیش از حد از آن همه چیز را بدتر میکند. چرا که اعتیاد به اینترنت به انزوا، استرس و احساس تنهایی کمک میکند.
- به موضوع دیگری معتاد هستید: افرادی که به اینترنت معتاد هستند بعضا از اعتیادهای دیگری همچون الکل، مواد، روابط جنسی و قمار رنج میبرند.
- پشتیبان اجتماعی ندارید: معتادین اینترنت اغلب از شبکههای اجتماعی، چت رومها و تالارهای گفتگو دوستانه برای ایجاد رابطهای امن و راحت با دیگران استفاده مینمایند.
- شما نوجوان ناشادی هستید: شما در پیدا کردن جایی که احساس آرامش کنید مشکل دارید و احساس راحتی بیشتری با دوستان مجازی خود نسبت به دوستان واقعی دارید.
- شما استرس دارید: در حالی که مردم برای تخفیف استرس خود به اینترنت روی میآورند، تاثیر معکوس این روش بر روی آنها باعث میشود که استرس آنها بعد از خروج از فضای مجازی افزایش پیدا کند. در واقع هر چه فردی بیشتر به اینترنت روی آورد و ساعات بیشتری آنلاین باشد میزان استرس او نیز افزایش مییابد.
- نیازهای ذاتی: دلایل اعتیاد به اینترنت را میتوان از دیدگاه جنسیت نیز بررسی نمود، چرا که اغلب، دلایل مردان با زنان در رابطه با اعتیاد متفاوت است. از اصلیترین مواردی که مردان را به انزوا و غرق شدن در دنیای مجازی وا میدارد میتوان به جستجوی ذاتی آنها برای احساس قدرت، مقام، تسلط و روابط جنسی بی حد و مرز اشاره نمود که سبب جذب آنها به استفاده منابع اطلاعاتی و خبری، بازیهای رایانهای و منابع شهوانی میگردد.
در طرف دیگر، زنان در جستجوی نیازهای ذاتی خود، همچون دست یافتن به دوستیهای همراه با احساس حمایت یا شرکای عاشقانه به اینترنت گرایش پیدا میکنند و این موضوع سبب جذب آنها به سمت سایتهای اجتماعی میشود. زنان در این جوامع مجازی، علاوه بر پیدا کردن حامی روحی و عاطفی، نیازی به پنهان نمودن ظواهر و یا مسائلی که باعث کاهش اعتماد به نفس آنها میگردد، نیستند. بنابراین از آن به عنوان منبعی جایگزین زندگی واقعی استفاده میکنند.
علائم و نشانه های اعتیاد به اینترنت
علائم و نشانههای اعتیاد به اینترنت و کامپیوتر در هر فرد با دیگران تفاوت دارد. برای مثال نمیتوان استفاده از اینترنت طی ساعات مشخصی در روز را نشانه اعتیاد آنلاین دانست. با این وجود، نشانههای عمومی نیز وجود دارند که میتواند نشاندهنده استفاده بیش از حد از اینترنت باشند.
از دست دادن زمان استفاده: آیا شما اغلب متوجه میشوید که هنگام استفاده از اینترنت، زمان را از دست میدهید؟ مثلا مدت زمان بیشتری را از آنچه پیش از شروع جستجو در اینترنت برای استفاده مقرر کردهاید، صرف امور اینترنتی نمودهاید؟ چند دقیقه استفاده شما به چند ساعت تبدیل میشود؟
احساس بدخلقی: آیا در صورتی که در هنگام استفاده از اینترنت دچار مشکل قطعی شوید یا به دلیل دیگری (حتی انجام امور منزل یا اطرافیان) ناچار به جدا شدن از اینترنت شوید، احساس بدخلقی و ناراحتی مینمایید و در پی یافتن راه حلی فوری برای اتصال و بازگشت هستید؟
در انجام و تکمیل کارهای خانه، اداره یا حتی روزمره خود مشکل دارید: برایتان پیش آمده است که غذای کمتر یا نامناسبی میل کنید چرا که مشغولیات دنیای آنلاین اجازه تهیه غذا را به شما نداده است؟ آیا احساس میکنید که کارهایتان را نمیتوانید به موقع تمام کنید و باید ساعات بیشتری را صرف کار کنید. آیا حتی از اداره دیرتر به خانه میروید تا در نبود دیگران، آزادانه از اینترنت استفاده نمایید؟
از دوستان و محیط خانوادگی دور افتادهاید و اندکی منزوی شدهاید: آیا زندگی واقعی شما برایتان درد آورتر شده است؟ آیا احساس میکنید نسبت به خانواده و دوستان غفلت کردهاید؟ آیا احساس میکنید دوستان مجازیتان بهتر از دوستان یا خانواده (حتی نزدیکترین افراد به شما)، شما را درک میکنند، حرف شما را میفهمند یا حتی قبول میکنند؟
در مورد استفاده از اینترنت احساس گناه یا دفاع از خود دارید: آیا شما از اینکه افراد خانواده به شما میگویند که از کامپیوتر بلند شوید و زمان بیشتری را با آنها بگذرانید احساس ناراحتی و عصبانیت یا حتی نفرت میکنید؟ آیا میزان استفاده از اینترنت و سایتهایی که در آنها مشغول میشوید را از دوستان، خانواده و حتی رییس اداره خود مخفی میکنید؟
از شرکت در فعالیت های اینترنتی احساس شادمانی بخصوصی دارید؟ آیا از اینترنت برای رهایی از غم و غصه، استرس یا دستیابی به لذات جنسی یا هیجان استفاده میکنید؟ آیا در محدود کردن زمان استفاده از اینترنت دچار مشکل هستید؟
ما هیچ وقت بالا را نگاه نمیکنیم:
تاثیرات اعتیاد آنلاین در زندگی اجتماعی
تحقیقات روانشناسی امروزه نشان میدهد که وابستگی و استفاده افراطی از اینترنت بر درونگرایی بیش از حد، افسردگی، پرخاشگری و دیگر عادات نامطلوب شخصیتی نقش کلیدی دارد. وقتی که اینترنت را با مسئولیت و با دیدگاهی درست استفاده کنیم، تبدیل به محل فوق العادهای برای اجتماعات گوناگون، ابراز عقاید، پیدا کردن دوستان و حتی روابط عاطفی خواهد شد.
به طور کلی، دلیل اغلب مردم، برای اعتیاد آوردن به کامپیوتر و اینترنت، در واقع همان به دست آوردن مسیری جانبی برای کنترل احساسات آزار دهنده و مشکل است. بسیاری از مردم برای مدیریت و دور شدن از احساسات ناخواسته به سمت فضای مجازی جذب میشوند. یکی از دلایل اصلی ارتباطات و اعتیاد اینترنتی به شبکههای اجتماعی و فرومها نیز به عدم توانایی افراد در ارتباط برقرار کردن در دنیای واقی یا مشکلات آنها باز میگردد.
چرا که اغلب افراد، به جای حل مشکلات درونی خود در ایجاد ارتباط، همچون مشکل اعتماد به نفس، در محیطهای مجازی فارغ از مسائل مرتبط با مشکلات درونی، اجتماعی، ظاهری و … با دیگران ارتباط برقرار نمایند. همان طور که پیشتر هم اشاره شد، این نوع ارتباطات جایگزین روابط واقعی و حلال مشکلات روانی این دسته افراد نیست. درواقع تاثیر کوتاه مدت این نوع ارتباطات دائمی، همچون داروی مسکن برای ساعاتی آنها را از مشغلهها دور نگاه میدارد، اما در دراز مدت یا در زمان عدم دسترسی به این محیطها، افراد دوباره با مشکلات قدیمی خود روبرو میگردند. منتها با این تفاوت که در این زمانها اغلب مشکلات پررنگتر و غیر قابل حلتر از گذشته تداعی میشوند و در نهایت، میل و کشش به بازگشت به لاک درونی و دنیای مجازی در افراد بیشتر میگردد.
در دنیای واقعی صحبت کردن آزادانه در مورد عقاید، ایدهها و انتظارات امر بسیار مهمیست که اغلب افراد خود را عاجز از انجام آن میدانند و برای رفع نیاز و ابراز عقیده خود به دنیای مجازی روی میآورند. به همین خاطر اغلب افراد رابطههای مجازی را پر و بال بیشتری میدهند و آنها را جایگزین روابط حقیقی خود میکنند و در اکثر مواقع دچار مشکلات عدیدهای میشوند. گاهی این مشکلات از آنجا ناشی میشود که نصف یا حتی بیشتر افراد دنیای مجازی در رابطه با موارد شخصی خود، همچون شغل، سن، عقاید و احساسات دروغ گفته یا حقیقت را پنهان میکنند. اکثریت افراد در دنیای مجازی احساسات و رفتارهایی بروز میدهند که در دنیای واقعی در آنها وجود ندارد و در نتیجه اکثریت روابط عاطفی در دنیای مجازی به شکستهای تلخ و ناامیدی میانجامد، چرا که حقیقا رفتار و عقاید ما در دنیای مجازی با رفتار و عقاید ما در دنیای واقعی زمین تا آسمان تفاوت دارد.
در کنار این موارد، تحقیقات روانشناسان نشان میدهد که گذراندن ساعتهای متمادی با دوستان مجازی، آسیب جدی بر پیکره زندگی افراد و خانوادهها وارد میسازد. این آسیب حتی در 55 درصد از افراد مورد تحقیق، باعث ایجاد مشکلات زناشویی و حتی طلاق شده است. چرا که فرد معتاد بیشترین زمان خود را به جای پرداختن به مسائل اطرافیان و خانواده، متوجه کامپیوتر مینماید. البته این تمام مشکل نیست. چرا که هیچ سایت یا دنیای مجازی در دراز مدت نمیتواند جایگزین روابط و فعالیتهای مفید فرد در دنیای واقعی باشد. به همین خاطر افراد در ابتدا سعی میکنند تا با افزایش ساعات استفاده، احساس خلا و مشکلات درونی و عاطفی خود را بر طرف نمایند. ولی این مسئله با افزایش ساعات استفاده نه تنها بهبود نمییابد، بلکه وضعیت را وخیمتر نیز خواهد کرد.
روانشناسان طی تحقیقات خود به اثبات رساندهاند که افراد وابسته و به اصطلاح معتاد به اینترنت، نسبت به افراد معمولی میل بیشتری به تنها بودن، دوری از اجتماع و خانواده و گذراندن وقت با افراد مجازی دارند. این افراد معمولا بعد از مدت کوتاهی نسبت به جامعه و ارتباطات اجتماعی نگرشی منفی پیدا میکنند و حتی رویاهای خود را نیز صرف مسائل و اتفاقات اینترنتی مینمایند. این موضوع در افزایش مشکلات خانوادگی در زوجهای جوان یا افراد جوان خانواده با پدر و مادرها نقش بسزایی ایفا میکند و لطمههای عاطفی غیر قابل انکاری به پیکره نه تنها افراد و خانواده ها، بلکه جامعه وارد مینماید.
افرادی که به جامعههای مجازی در اینترنت وابسته میشوند، به دلیل اینکه در این محیطها, با راحتی و فراغ بال میتوانند احساسات خود را با دیگران اشتراک به گذارند و از نگرانیهای ظاهری، فریبکاریها و … در امان باشند, به ارتباط با آدم های مجازی روی میآورند. اما آیا ارتباط بیش از اندازه و وابستگی در دنیای مجازی نیازهای عاطفی افراد را تامین میکند یا آنها را به انسانهایی خالی از اعتماد به نفس و عزلت نشین تبدیل میکند؟
در کنار این دسته افراد، عده دیگری به دنبال لذت از وبگردی هستند. چک کردن چندین و چند باره یک یا چند وبسایت خاص, یک فروم یا چت روم و حتی شبکههای اجتماعی به صورت وسواس گونه و مداوم! این افراد غرق در دنیای اطلاعات هستند و میل به کنجکاوی در آنها سیری ناپذیر است. این افراد بعد از مدتی توجه خود را به مسائل زندگی کمرنگ میکنند. با گذشت زمان، این افراد بیشتر از گذشته در پی اطلاعات جدید میروند و حتی بعضا از شروع کارهای روزانه خود، به وبسایتها و فرومهای مورد علاقه خود سر میزنند یا به چک کردن ایمیلهایشان میپردازند.
اعتیاد به روابط اجتماعی در جوانان
با توجه به شیوع این اعتیاد در جوانان، به نسبت دیگر بازههای سنی، این بخش را به صورت جداگانه مورد بررسی قرار دادیم. جوانان، به نسبت دیگر بازههای سنی، دلایل متفاوتی را برای آغاز راه وابستگی دارند که مهمترین دلایل آن را در سه فاز زیر تقسیم میکنیم:
فاز اول: مشارکت و قرار گرفتن به عنوان بخشی از یک جامعه یا گروه جدید: اولین قدم مشارکت است. وقتی که وارد اینترنت شدید، افراد و سایتهای گروهی را پیدا میکنید و با پذیرش شما توسط افراد گروه، به ترتیب به عضوی از یک جامعه در میآیید که باعث درگیر شدن شما با فضای اینترنت و جامعه مجازی میشود.
جایگزینی: شما عمیقا در جوامع اینترنتی غرق میشوید و این جوامع برای شما جایگزین آن چیزی میگردد که در زندگی واقعی خود نمیتوانستید به دست آورید. در مدت زمان کوتاهی دوست یا حتی دوستان زیادی پیدا میکنید. انگیزه، اعتماد، حمایت و پشتیبانی پیدا میکنید. در واقع شما در زندگی مجازی، هدفی برای انجام، جایی برای رفتن و وقت گذراندن و کاری برای انجام دادن پیدا میکنید.
فرار : شما بیشتر و بیشتر به سمت جوامع اینترنتی جایگزین خود روی میآورید و اینبار مدت زمان طولانیتر از وقت خود را صرف زندگی در این جوامع مجازی مینمایید. احساس آرامش، صلح و شادی را در دنیای آنلاین تجربه میکنید. جایی که شما دیگر نیازی نیست نگران احساسات آزاردهندهای همچون تنهایی، مشکلات خانوادگی، مقابله و درگیری با استرس یا روابط عاطفی در دنیای واقعی باشید. در واقع اینترنت برای شما همچون پناهگاهی برای جدایی از احساسات منفیست.
شما همیشه دوست دارید مدت زمان بیشتری آنلاین باشید و به نظر میرسد که هیچگاه زمان جدا شدن از اینترنت فرا نخواهد رسید. در واقع دکمه “LogOut” برای شما به مثال دردناکترین دکمه زندگیتان معنا پیدا میکند.
دلایل وابستگی به دنیای مجازی در یک نگاه:
در یک نگاه کلی، میتوان دلایل اعتیاد به روابط اجتماعی را در موارد زیر جستجو نمود:
- احساس تنهایی
- نارضایتی از ازدواج
- استرسهای ناشی از شغل
- ملال و خستگی
- افسردگی
- مشکلات مالی
- عدم امنیت و احساس راحتی در رابطه با مسائل ظاهری و فیزیکی
- دلواپسی
- عوارض ناشی از ترک اعتیادهای دیگر
- زندگی اجتماعی محدود
- اعتیاد به مسائل جنسی یا عاطفی در بستر اینترنت
موضوعات جنسی در بستر اینترنت: خوب، بد، زشت؟
تفاوت بین روابط جنسی سالم و ناسالم در علم روانشناسی:
روابط جنسی سالم به روابطی گفته میشود که در بستر روابط عاطفی شکل گرفته و در جهت لذت جویی صرف نباشد. اما متاسفانه در افراد معتاد به روابط جنسی، این نوع روابط اغلب برای به دست آوردن احساس قدرت، اطمینان، اهمیت پیدا کردن و مهم قلمداد شدن و دور شدن از اضطراب و ناراحتیها شکل میگیرد. برای این افراد، روابط جنسی با کلماتی همچون روابط پنهانی، طرد شدن و اجبار و اظطرار معنی میشود.
گستردگی ، پنهان بودن هویت واقعی و شخصیت افراد در دنیای مجازی سبب اغفال و مورد سو استفاده قرار گرفتن افراد بسیاری در این دنیای پرمخاطب شده است. همچنان از علل اصلی اصلی طلاق در جوامع آمریکایی، میتوان به رابطههای پنهانی زوجین با معشوقهای مجازی نام برد.
از جمله اشکالاتی که روابط عمیق عاطفی یا جنسی با افراد مجازی شکل میگیرد، میتوان به احساس درونگرایی و عذاب وجدان برای فردی که به شریک خود خیانت نموده، کاهش تمایل به برقراری رابطه با افراد واقعی یا شریک جنسی واقعی و مسائلی از این قبیل اشاره نمود.
همچنین بیان احساسات بدون قید و شرط و بدون نگرانی از مسائل ظاهری، سبب ایجاد عاطفه و کشش عمیقتری در افراد و ارتباطات مجازی میشود که این موضوع میتواند در روابط واقعی و انگیزه افراد برای ایجاد ارتباط در دنیای واقعی مشکلات غیر قابل انکاری به وجود آورد.
هرزه نگاری:
اعتیاد به هرزه نگاری که یکی از انواع اعتیادهای جنسی در بستر اینترنت است، همواره موضوعیست که بحثهای زیادی پیرامون آن شکل گرفته است. در این بخش بدون در نظر گرفتن دیدگاههای اخلاقی که در گرو خصوصیات فردی افراد میباشد، این موضوع را از دیدگاه علمی مورد بررسی قرار میدهیم.
هر چند خطرات اعتیاد به روابط جنسی اینترنتی به مراتب کمتر از خطرات اعتیاد به روابط جنسی در دنیای واقعی است و علایمی همچون خشونت یا ناخوشی را ندارد، اما میتواند به مراتب تاثیرات بسیار مضرتری بر روان و زندگی اجتماعی و خانوادگی افراد بگذارد. اولین نکتهای که باید در این مورد بدانید، آن است که استفاده مداوم از این نوع منابع، بر روی زندگی شغلی و حرفهای، روابط حقیقی و سلامت احساسات تاثیر منفی میگذارد. در واقع این نوع اعتیاد، علاوه بر تاثیرات روانی، منجر به کاهش شدید اعتماد به نفس، گوشه نشینی، ناامیدی و بروز احساساتی از قبیل احساس گناه، شرمساری و حتی افسردگی می شود.
همچنین، این موضوع سبب میشود تا با افزایش میزان میل جنسی و هجوم افکار ناخودآگاه، فرد معتاد دچار مشکلات اجتماعی و حتی دوری از جمع از ترس هجوم افکار غیر قابل کنترل گردد. این موضوع میتواند در دراز مدت حتی در روابط فرد با افراد نزدیکتر نیز تاثیر گذار باشد و نوعی حس بدبینی نسبت به خود و دیگران را در فرد معتاد به وجود آورد.
تداوم رفتار و اعتیاد این افراد به همراه افزایش ساعتهایی که این کاربران از این منابع استفاده میکنند سبب آسیب رسانی به رابطههای عاطفی با اعضای خانواده یا همسر در این افراد نیز میشود. به علاوه توانایی افراد برای داشتن روابطی ارضا کننده و مناسب در زندگی جنسی واقعی کمتر میشود.
در همین رابطه و در جهت شفاف سازی بیشتر موضوع، تحقیقات صورت گرفته توسط کارشناسان ازدواج در آمریکا را مرور میکنیم. این تحقیقات خبر از ایجاد عاملی متدوال در طلاقهای امروزی با عنوان اعتیاد به هرزه نگاری در یکی از طرفین طلاق، خبر میدهد. این آمار، نشان دهنده آن است که اعتیاد به هرزه نگاری، میتواند باعث کمبود و یا حتی خروج روابط جنسی بنیادی در خانوادهها و شرکای جنسی شود. دلایل این موضوع را میتوان در دو عامل بررسی کرد: عامل اول، آن است که افراد آلوده به اعتیاد جنسی، به برقراری رابطه جنسی به روشهای نامعقول و غیر طبیعی فیلمهای هرزه نگاری عادت دارند و به علت عدم توانایی در برقراری ارتباط مشابه با این فیلمها خود را از لحاظ جسمی دچار مشکل تصور ميکنند و اعتماد به نفس و میل خود را به ایجاد رابطه جنسی از دست میدهند.
عامل دوم، وجود بازیگران با جاذبه جنسی بیشتر و حرکات نامعقول و تواناییهای غیر عادی آنها در این نوع فیلمهاست که سبب میشود که فردی که این فیلمها را تماشا میکند، در مشارکت در امور جنسی با شریک خود ناراضی و بیمیل شوند. این موضوع بار دیگر باعث کاهش اعتماد به نفس و حتی افسردگی در این افراد میشود که نتایج این احساسات، میتواند آتش شعله ور خانواده را خاموش کند و ضربههای جدی به پیکره افراد و اجتماع وارد آورد.
به علاوه اصرار معتادین بر طبیعی بودن اعتیاد به هرزهنگاری و انکار مضرات آن سبب به وجود آمدن نوعی احساس خیانت در شریک زندگی افراد به همراه حس رقابت در آنهاست که نتیجهای به جز نابود کردن روابط را به همراه ندارد. همچنین این افراد از حس گناه و شرمساری بعد از دیدن منابع واضح جنسی در اینترنت رنج میبرند و نوعی پریشانی و کشش عمیق در آنها برای استفاده دوباره در این منابع به وجود میآید که در صورت جلوگیری از بروز احساسات، سبب ایجاد احساس ناراحتی و پریشانی عمیقتر در آنها میشود.
احساس گناه، احساسی فطریست که صرف نظر از نوع دین و اخلاقیات افراد، با انجام بعضی امور به وجود میآید. تماشای این فیلمها، احساس گناه و پشیمانی را در افراد ایجاد میکند، به طوری که ادامه این احساسات، سبب بروز افسردگی، کاهش اعتماد به نفس، انزوا و گوشهگیری در فرد معتاد خواهد شد. یکی از علایم این موضوع، شرمساری فرد از آگاهی دیگران از اعمال جنسی او، خصوصا آگاهی یافتن کسانی که او آنها را دوست دارد میشود. در نتیجه فرد به پنهان نمودن فعالیتهای خود از دیگر افراد روی ميآورد. فرد معتاد اغلب سعی میکند که عمل خود را توجیه کند و رفتار خود را طبیعی بشمارد، اما نشانهها و مضرات اعتیاد ناشی از این نوع روابط، تاثیرات واضحی بر زندگی فرد دارند که نمیتواند آنها را نادیده بگیرد .
باز هم نگاه کلی دیگری به نشانهها و علایم اعتیاد به مسائل جنسی (هرزهنگاری+روابط عاطفی یا جنسی در بستر اینترنت) را در زیر مشاهده میکنید. اگر علائم زیر در شما وجود دارد پس شما به روابط جنسی در اینترنت وابسته شدهاید.
- مخفی کردن فعالیتهای اینترنتی از خانواده و افرادی که با شما زندگی میکنند
- ادامه فعالیتهای جنسی اینترنتی حتی در محل کار یا محل تحصیل
- اغلب به دنبال پاک کردن تاریخچه و وبسایتهای ثبت شده در مرورگر برای پنهان نمودن فعالیتهای اینترنتی هستید
- از اینکه کسی که دوستش دارید بفهمد که شما در هنگام استفاده از اینترنت چه فعالیتهایی کردهاید شرم دارید
- خود را در حالی مییابید که فعالیتهای اینترنتی سبب شده است که زمان را از دست بدهید و از باقی امور و فعالیتها و مسئولیتهای خود غافل شوید.
- چک کردن مرتب چترومهایی که در آنها در رابطه با مسائل جنسی صحبت میشود، جز برنامههای روزمرهتان شده است.
- اکثر اوقات به دنبال فعالیتهای جنسی خود در اینترنت هستید و در صورت عدم دسترسی به هنگام به موارد مورد نظر، احساس ناآرامی میکنید.
- در هنگام استفاده از اینترنت خود ارضایی میکنید.
- دوستانی که در چترومهای جنسی دارید از دوستان واقعی و خانواده مهمتر هستند.
- اغلب در سایتهایی با موضوع هرزه نگاری جستجو میکنید.
- شما زمان زیادی را به فکر کردن در رابطه با موضوعات جنسی در اینترنت میگذارنید و توانایی دور کردن این تفکرات را ندارید. در بعضی مراحل از اعتیاد بیشتر، این افکار همیشه با شما هستند.
- تلاشهای ناموفق برای کنترل یا ترک استفاده از منابع جنسی باعث بازگشت دوباره شما به وضعیت پیشین میگردد و بارها و بارها و با وجود تصمیم قاطع بر ترک کردن منابع جنسی، به استفاده دوباره از این منابع روی میآورید. در واقع شما تصمیم میگیرید که این موضوع را محدود کنید. اما به وعده خود عمل نمیکنید و بار دیگر به سمت این موضوع کشیده میشوید.
- در هنگام تلاش برای ایجاد محدودیت در فعالیتهای جنسی آنلاین، کج خلقی در اخلاقیات شما پدیدار میشود. زمانی که شما برای پایان بخشیدن یا کم کردن فعالیتهای جنسی در اینترنت، در تکاپو هستید، اندکی احساس عصبی و کج خلقی به شما دست میدهد. این تغییرات رفتاری شما را خانواده و دوستان قبل از خود شما متوجه میشوند.
- استفاده از منابع جنسی، برای شما به عنوان راه فرار از مشکلات و احساساتی نظیر عدم دریافت حمایت و کمک از دیگران، احساس گناه، اظطراب و یا افسردگی است. زمانی که این گونه احساسات به شما دست میدهد شما به سمت مسایل جنسی در بستر اینترنت کشیده میشوید تا بدین طریق احساسات خود را کنترل کنید(همانطور که پیش از این اشاره شد، این روش پاسخگو برای دفع احساسات نیست)
- بعد از جستجوی بیشتر و مواجه شدن با مسائل جنسی واضحتر که پیش از این نمیدانستید، عطش شما برای بازگشت و کشف مسائل جنسی جدید افزایش مییابد.
- ارتکاب جرایم جنسی غیر قانونی، با بیشتر شدن دامنه این مسائل، شما به مشارکت در رفتار غیر قانونی جنسی نزدیک و نزدیکتر میشوید. برای مثال دریافت، ارسال و یا مبادله تصاویر یا ویدیوهای تجاوز به کودکان موضوعی غیر قانونیست و حتی تماشای آن توسط کاربران امری غیرقانونی و غیراخلاقی محسوب میگردد.
- به خطر انداختن یا از دست دادن رابطههای عاطفی و خانوداگی، به خطر انداختن شغل، تحصیلات و یا موقعیتهای مربوط به حرفه شما، به علت رفتار جنسی شما در محیط آنلاین. باید قبول کنید که رفتار جنسی آنلاین شما تاثیر مستقیمی در شرایط شما در محل کار، حرفه و حتی سلامت روحی و روانی شما دارد
- نوعی بی اختیاری را تجربه میکنید و در حالی که ساعتهای متمادی را به تماشای منابع جنسی هستید، به خود میآیید و در پایان به جای حس هیجان دچار نوعی عذاب وجدان و تنفر از خود میشوید.
تست اعتیاد
اگر هنوز در رابطه با اعتیاد یا عدم وابستگی خود به اینترنت به نظر قطعی نرسیدهاید یا شک و شبههای دارید، تست اعتیاد وبسایت ePolls که از تست معتبر وبسایت NetAddiction ترجمه شده است، به شما کمک میکند تا به میزان اعتیاد خود پی ببرید و با توجه به این موضوع، برنامه ریزی برای اصلاح زندگی مجازی خود را آغاز نمایید.
سخن نهایی
ممکن است بعضی از نکات مقاله در رابطه با شخصیت شما صادق نباشد یا بخشی از مقاله با نظرات شما تفاوتهایی داشته باشد. البته نکته اصلی و مغز صحبت مقاله در رابطه با تصحیح میزان استفاده از اینترنت و فضای مجازیست. در یک طرف سکه، استفاده به هنگام، به اندازه و با هدف از فضای مجازی نه تنها مفید خواهد بود، بلکه اثرات بسیار مثبتی نیز در شکل گیری شخصیت و افزایش دانش کاربران دارد. در طرف دیگر سکه، استفاده نادرست، بیاندازه و وقت و بیوقت از این منبع اطلاعاتی عظیم، تاثیرات مخرب و اثرگذاری در زندگی اجتماعی و خصوصی و ویژگیهای شخصیتی افراد دارد. پس در صورتی که تاکنون از اینترنت به درستی استفاده کردهاید، به تلاش برای حفظ روال فعلی و بهبود آن ادامه بدهید و در صورتی که احساس میکنید مصرف شما از این دنیای مجازی، بیش از حد نیاز یا مجاز بوده است، بهتر است که سعی در تغییر الگوی مصرف خود کنید. در بخش دوم از مقاله با راهحلهایی برای اصلاح الگوی استفاده و همچنین درمان وابستگی به فضای مجازی باز خواهیم گشت.